Sonda New Horizons odkryła łańcuchy górskie na Plutonie

A tak wygląda księżyc Plutona - Charon. Fot. PAP/EPA/NASA-JHUAPL-SwRI

Zdjęcia wykonane przez sondę New Horizons, która w ub. wtorek przeleciała w pobliżu niezbadanej dotąd karłowatej planety Pluton i jej satelity Charona, zadziwiły naukowców. Widać na nich wysokie łańcuchy górskie na Plutonie i głębokie kaniony na powierzchni Charona.

Na zdjęciach, które dotarły na Ziemię kilka godzin po przelocie i są zaskakująco dobrej jakości, widać, że powierzchnia Plutona jest praktycznie pozbawiona kraterów, tak charakterystycznych dla pozostałych skalistych obiektów Układu Słonecznego.

Było to zaskoczeniem dla naukowców i świadczy - ich zdaniem - o wciąż trwającej aktywności geologicznej planety. Znajduje się ona w tzw. Pasie Kuipera i powinna być stale bombardowana przez krążące w nim skalne i lodowe asteroidy.

Stosunkowo gładka powierzchnia może oznaczać, że Pluton kształtowany jest nie przez siły zewnętrzne, ale przez wewnętrzne ciepło - powiedział na konferencji prasowej szef zespołu naukowców nadzorujących misję Alan Stern.

Na Plutonie są też wysokie góry sięgające ponad 3 tys. metrów od podstawy. Naukowcy ocenili, że powstały one w ciągu ostatnich 100 mln lat, tzn. są bardzo młode z geologicznego punktu widzenia. Zbudowane są ze skał i lodu.

Kolejnym zaskoczeniem był największy satelita Plutona - Charon, który - jak przypuszczali uczeni - jest geologicznie martwy. Tymczasem sonda odkryła na nim głębokie rowy, strome klify i kaniony o głębokości dochodzącej do 10 km. Wszystko to świadczy o trwających na satelicie procesach geologicznych.

"Charon po prostu wprawił nas w osłupienie" - powiedziała dziennikarzom Cathy Olkin z wydziału fizyki stosowanej uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, gdzie znajduje się centrum kontroli misji.

Sonda, która zbliżyła się do Plutona na odległość 12.550 km, przesłała na Ziemię zaledwie ułamek zdjęć i uzyskanych informacji naukowych. Przesyłanie całości danych potrwa jeszcze ok. 16 miesięcy. Tymczasem New Horizons znajduje się już w odległości ponad 1,61 mln km od Plutona i zmierza w głąb Pasa Kuipera, gdzie może natrafić na obiekty podobne do niego rozmiarami i masą.

Pas Kuipera, który zaczyna się już za orbitą ósmej planety Układu Słonecznego - Neptuna, zawiera - jak sądzą uczeni - pozostałości z okresu formowania się Układu ok. 4,6 mld lat temu. (PAP)