Ironia, groteska, czarny humor w kinie czyli AFF-Era Filmowa 2019 [program]

Dominik Wierski, organizator. Fot. Tomasz Kaźmierski

W piątek (22.11) w bydgoskim Pałacu Młodzieży rozpocznie się AFF-Era Filmowa czyli przegląd filmów adresowany nie tylko do młodzieży.

W 2019 roku AFF-Era odbędzie się pod hasłem „Ironia, groteska, czarny humor”, wyznaczającym główny obszar stylistyczny i estetyczny prezentowanych i omawianych dzieł. Tematyczny klucz imprezy określać będzie szczególny nastrój i sposób wypowiadania się o otaczającej rzeczywistości, nacechowany przerysowaniem, specyficznym dystansem i inteligentną kontestacją.

Zakres tematyczny wydarzenia obejmie szereg różnorodnych estetyk i poetyk wypowiedzi. Niektóre będą silnie zakorzenione w tradycji literackiej, inne zaś w sposób immanentny złączone są z kulturą audiowizualną. Na pewno wszakże wszystkie pozwolą rozwinąć dojrzałość intelektualną i moralną uczestników, prowokując do refleksji nad otaczającą ich rzeczywistością. Warsztatowa część wydarzenia doskonale uzupełni edukacyjny potencjał 33. AFF-Ery Filmowej.

W trakcie warsztatów fotograficznych, literackich i krytyki filmowej młodzież wzbogaci swą wiedzę i w kreatywny sposób wyrazi swoje talenty i poglądy. Tematyka przeglądu zostanie uzupełniona także w innych towarzyszących AFF-Erze wydarzeniach, takich jak prelekcje, wykłady, dyskusje, konkursy oraz spotkania integracyjne.

PROGRAM

Piątek, 22.11.2019
godz. 10:30 Wykład inauguracyjny – dr Marcin Jauksz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)

godz. 11:30 Eroica, reż. Andrzej Munk, Polska 1958, 87 min. Jedno z czołowych osiągnięć „szkoły polskiej”, będące swoistym rozrachunkiem z mitologizowaniem wojennej przeszłości. Film składa się z dwóch luźno ze sobą związanych tematycznie nowel. Część pierwsza opowiada o warszawskim cwaniaku Dzidziusiu, który przypadkowo wciągnięty w Powstanie Warszawskie zdobywa się na czyn bohaterski, choć właściwie niepotrzebny. Akcja drugiego opowiadania rozgrywa się w niemieckim oflagu. Do legendy urasta tu ucieczka por. Zawistowskiego. Tylko najbardziej wtajemniczeni wiedzą, jak naprawdę potoczył się los porucznika…

godz. 16:00 Co robimy w ukryciu (What We Do in the Shadows), reż. Taika Waititi, Jemaine Clement, Nowa Zelandia 2014, 86 min. Wybuchowa mieszanka horroru i czarnej komedii stylizowana na mockument. Viago (379 l.), Deacon (183 l.), Vladislav (862 l.) i Petyr (8000 l.) mieszkają razem na przedmieściach współczesnego Wellington w Nowej Zelandii. Ich życie rozpoczyna się dopiero po zmroku, kiedy to opuszczają trumny i legowiska, by stawić czoła codzienności, która również dla wampirów bywa niełatwa. Nieśmiertelność i pragnienie świeżej ludzkiej krwi już dawno przestały być ich głównym zmartwieniem, bo współczesność stawia przed nimi nowe wyzwania. Ich życiu przygląda się grupa filmowców.

godz. 20:00 I znowu zgrzeszyliśmy, dobry Boże! (Qu’est-ce qu’on a encore fait au bon Dieu?), reż. Philippe de Chauveron, Francja 2019, 99 min. Kontynuacja wielkiego kinowego przeboju Za jakie grzechy, dobry Boże?. Tym razem nie ma mowy o małżeństwach i rozwodach. Gorzej – pary młode z poprzedniej części będą chciały opuścić Francję. Jak daleko posuną się teściowie, by zatrzymać ich w kraju? Stereotypy znów trafią pod ostrze krytyki, a państwo Verneuil i inni zostaną wyspowiadani na ekranie z małych i dużych grzechów.

godz. 22:00 Mowa ptaków, reż. Xawery Żuławski, Polska 2019, 138 min. Ekranizacja ostatniego scenariusza zmarłego w 2016 roku Andrzeja Żuławskiego. Muzykę do filmu skomponował Andrzej Korzyński, wieloletni współpracownik Żuławskiego i Andrzeja Wajdy. Bohaterami filmu są poniżony przez uczniów nauczyciel historii, bezrobotny polonista, sprzątaczka, kwiaciarka, kompozytor cierpiący na trąd i licealistka przygotowująca swój pierwszy film. Ci zepchnięci na margines bohaterowie muszą poradzić sobie w świecie, w którym bezmyślność i podążanie za tłumem stają dominująca postawą.

Sobota, 23.11.2019

godz. 9:30 Intymne oświetlenie (Intimní osvětlení), reż. Ivan Passer Czechosłowacja 1965, 72 min. Petr i Karel to znajomi, którzy wspólnie pracowali w konserwatorium. Spotykają się po dziesięciu latach: Petr odnosi sukcesy i ma piękną dziewczynę Štěpę, która towarzyszy mu na spotkaniu, natomiast Karel zarabia grając na pogrzebach i skupia się na życiu rodzinnym. Zaprasza parę do swojego nowego domu i przedstawia całej rodzinie. Zderzenie dwóch światów głównych bohaterów prowadzi do nocnego, suto zakrapianego śliwowicą symbolicznego oczyszczenia. Ciepła, muzyczna impresja na temat rozgoryczenia i życiowego niespełnienia. Pod fasadą domowego ciepła i zawodowego sukcesu kryje się zazdrość i utracone ambicje. Film został uznany za jeden z dziesięciu najlepszych czechosłowackich filmów wszech czasów.

godz. 11:00 Żywot Briana (Life of Brian), reż. Terry Jones, Wielka Brytania 1979, 94 min. Drugi kinowy film grupy Monty Pythona to obrazoburcza satyra wymierzona w ludzką głupotę i fałsz. Judea, rok 33 naszej ery, okres biedy, chaosu i całej rzeszy samozwańczych proroków. Rzymianie starają się utrzymać porządek. W samym środku tych wydarzeń znajduje się Brian Cohen (Graham Chapman), niezbyt chętny, aby przewodzić ludowi jako prorok. Jednak na skutek ciągu absurdalnych i przekomicznych okoliczności, jego popularność znacznie wzrasta. Wszyscy członkowie grupy Monty Pythona mają więc okazję zabłysnąć i wprost prześcigają się w odgrywaniu licznych ról.

godz. 16:00 Delicatessen, reż. Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro, Francja 1991, 99 min.
Legendarny klasyk groteski, makabry i czarnego humoru. W niedalekiej przyszłości w pewnej kamienicy mieszka galeria ciekawych postaci. Wszyscy są klientami znajdujących się na parterze Delikatesów. Pewnego dnia w kamienicy zjawia się Louison, młody bezrobotny artysta cyrkowy, którego właściciel Delikatesów zatrudnia jako pomocnika. Kilku innych lokatorów natomiast przepada bez wieści…

godz. 20:00 Kobieta idzie na wojnę (Kona fer í stríð), reż. Benedikt Erlingsson, Islandia-Francja-Ukraina 2018, 101 min. Zaskakujący formalnie komediodramat z Islandii, przesiąknięty atmosferą typowo skandynawskiego absurdu. Halla mieszka w małym miasteczku i na co dzień jest dyrygentką lokalnego chóru. Nikt nie podejrzewa, że ta zawsze uśmiechnięta i pełna pozytywnej energii osoba po godzinach prowadzi drugie życie. Ukrywając się pod pseudonimem „Kobieta z Gór”, niczym superbohaterka wypowiada walkę potężnemu koncernowi, który stanowi zagrożenie dla islandzkiego środowiska.

godz. 22:00 Zdychaj, tatulku (Papa, sdokhni), reż. Kirill Sokolov, Rosja 2019, 95 min. Bardzo czarna komedia, z przerysowanymi scenami przemocy i licznymi obserwacjami na temat współczesnej Rosji. Film opowiada o Andrieju, detektywie i najsurowszym ojcu na świecie, w którego domu spotykają się jego żona, córka, jej chłopak Matwiej, który zamiast kwiatów w dłoni przynosi młotek ciesielski, oraz znajomy z pracy. Każdy z nich ma powód do zemsty…

Niedziela, 24.11.2019

godz. 9:30 Podsumowanie 33. AFF-Ery Filmowej

godz. 9:45 Babcia (The Grandmother), reż. David Lynch, USA 1970, 34 min. Najsłynniejszy krótkometrażowy film mistrza ekranowej groteski Davida Lyncha. Samotny chłopiec, bity i poniżany przez swoich rodziców, odkrywa kolejne tajemnice ogromnego rodzinnego domu. Pewnego dnia znajduje na strychu torbę z nasionami. Postanawia je posadzić na swoim łóżku, nie wiedząc, co z nich wyrośnie…

godz. 10:30 Śmiertelnie proste (Blood Simple), reż. Ethan Coen, Joel Coen, USA 1984, 99 min. Legendarny debiut mistrzów filmowego czarnego humoru. Żona bogatego właściciela baru ma romans. Kiedy zdradzany mąż dowiaduje się o tym, wynajmuje prywatnego detektywa, by zabił niewierną małżonkę i jej kochanka. Film pełen odniesień do czarnego kina lat 40., balansujący na granicy brutalnej grozy i cierpkiej ironii, wyznaczający jednocześnie oryginalny autorski styl braci Coen.