Polacy na Biennale w Wenecji

Konrad Smoleński i jego instalacja dźwiękowa oraz prace Pawła Althamera, Mirosława Bałki, Jakuba Juliana Ziółkowskiego i Artura Żmijewskiego - to polskie akcenty na tegorocznej 55. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji. Wystawa rozpocznie się w sobotę i potrwa do 24 listopada.

Na czwartek zaplanowano uroczyste otwarcie w Polskim Pawilonie wystawy Konrada Smoleńskiego "Everything Was Forever, Until It Was No More". W uroczystości wezmą udział minister kultury Bogdan Zdrojewski, Pierwsza Dama Anna Komorowska, komisarz Pawilonu Hanna Wróblewska, wicedyrektor Instytutu Adama Mickiewicza Joanna Kiliszek, ambasador RP w Rzymie Wojciech Ponikiewski, kuratorzy wystawy Agnieszka Pindera i Daniel Muzyczuk oraz Konrad Smoleński.

Minister kultury Bogdan Zdrojewski powiedział PAP, że jest bardzo ciekawy jak będzie w tym roku wyglądał udział polskich artystów na Biennale, tym bardziej, że w ubiegłych latach polskie prace były bardzo wysoko oceniane. "Przypomnę, że po wielu latach na Biennale Architektury Pawilon Polonia uzyskał Złotego Lwa (w 2008 r. - PAP) - to była niespodzianka i oznaka tego, że w polskich sztukach wizualnych wiele się zmienia" - uznał.

Zdaniem ministra, sukcesy na Biennale przełożyły się także na to jak polska sztuka w ostatnich latach była oceniana na świecie. "Wystawy Aliny Szapocznikow - najpierw w Brukseli w ramach polskiej prezydencji, a potem w MoMA w Nowym Jorku wywołały rzeczywiste zainteresowanie historią polskiej sztuki, podobnie jak wystawa Mirosława Bałki w Tate Modern" - zauważył Zdrojewski. "Bardzo chcę pomagać artystom w kontynuacji tego trendu" - podkreślił.

Tytuł wystawy Smoleńskiego w Polskim Pawilonie został zapożyczony z tytułu książki Alexeia Yurchaka opowiadającej o upadku Związku Sowieckiego z perspektywy jednostki. "To instalacja dźwiękowa, w której warstwa wizualna i dźwiękowa są od siebie wzajemnie zależne. Ekspozycja składa się z trzech elementów, reprezentowanych w warstwie wizualnej i dźwiękowej oraz w czasie. Pierwszym elementem są dwa dzwony, które - przy moim udziale - powstały w pracowni ludwisarskiej braci Kruszewskich w Węgrowie. Są one źródłem wszelkich wydarzeń na wystawie" - opowiada artysta.

Jak zaznacza, dzwony są podporządkowane dwóm dźwiękom +H+ i +B+. Mają odpowiednio 380 i 420 kg. Będą zawieszone na konstrukcjach znajdujących się poniżej linii wzroku, co pozwoli na ich obserwację. "Ich dźwięk będzie przetwarzany, poddawany obróbce, a następnie emitowany z kolejnego elementu wystawy, jakim będą dwie ściany głośników, odpowiadające dźwiękowi +H+ i dźwiękowi +B+. Dźwięki emitowane z głośników będą już miały kompletnie inny charakter, ponieważ starałem się zminimalizować ton uderzeniowy i sprowadzić go do dźwięku ciągłego, falowego" - relacjonuje Smoleński.

"Ten fizyczny wymiar dźwięku przenosić się będzie na okoliczne materie i prowadzić do trzeciego elementu, którym będą dwie ściany metalowych szafek w typie magazynowym. To zderzenie da efekt wyolbrzymionego rezonansu, odbicia dźwięku od tych szafek. Całość wystawy będzie prezentowana w czasie, kolejne elementy następować będą po sobie, co można porównać do rozchodzenia się fali po wrzuceniu do wody kamienia" - dodaje artysta.

W Wenecji jest także prezentowana inicjatywa pod nazwą Pavilion 0, określany jako pawilon kraju, który w rzeczywistości nie istnieje. Ekspozycja obejmuje prace międzynarodowej grupy 25 artystów posługujących się różnymi mediami. Będzie prezentowana w Palazzo Dona, weneckiej siedzibie poznańskiej Fundacji Signum, współorganizującej inicjatywę.

Na wystawie znajdą się prace takich artystów jak: Andrzej Bednarczyk, Dorota Chilińska, Stephen Cornford, Clemens Fuertler, Guy Goldstein/Ariel Efron, Małgorzata Goliszewska, Nicolas Grospierre, Dieter Jung, Dariusz Kowalski, Takashi Kunitani, Robert Kuśmirowski, Ryota Kuwakubo, Sang Nam Lee, Daniel Lergon, Angelika Markul/Wojciech Puś, Michał Martychowiec, Renato Nicolodi, Yoko Ono, Maciej Rudzin, Saburo Teshigawara, Jose Angel Toirac, Koen Vanmechelen, Andrzej Wasilewski i Li Xiaofei.

W dniu otwarcia Biennale zaplanowano konferencję "A Vision of the Future – Postglobal Art" poświęconą kondycji sztuki i działaniom kuratorskim w warunkach post globalnych. W dyskusjach panelowych udział weźmie międzynarodowa grupa teoretyków sztuki i artystów m.in. Kerimcan Gueleryuez, Izabela Kowalczyk, Jarosław Lubiak, Shaheen Merali, Harro Schmidt, Koen Vanmechelen, Tomasz Wendland i Małgorzata Wosińska.

Podczas otwarcia ekspozycji przyznana zostanie nagroda dla artysty o "szczególnie zauważalnym międzynarodowym znaczeniu". Statuetka szklanego lwa św. Marka, wykonana w Berengo Studio na Murano stanowi wierną kopię lwa z Palazzo Dona.

"Sytuacja w tym roku jest bardzo ciekawa, bo jesteśmy w Wenecji obecni na różnych polach. Jest oczywiście Polski Pawilon, ale w tym roku polscy artyści Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Jakub Julian Ziółkowski i Artur Żmijewski zostali także wybrani do wystawy głównej. Althamer pokazuje swoje rzeźby z metalu i plastiku z maskami ludzi, w tym przypadku mieszkańców Wenecji. Bałka prezentuje pracę muzealną z kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie pt. +Czarny papież+ z końca lat 80. Ziółkowski pokazuje zestaw swoich obrazów z ostatnich dwóch lat wykonanych w technice olej na desce. Żmijewski zaś prezentuje swój film ukazujący warsztaty malowania dla niewidomych" - opowiadała PAP Hanna Wróblewska.

Polscy kuratorzy i artyści zostali także zaproszeni do innych pawilonów. Karolina Breguła bierze udział w wystawie organizowanej przez Pawilon Rumuński. Adam Dudek został zaproszony do bycia kuratorem Pawilonu Estońskiego, a Joanna Warsza wygrała konkurs na kuratora Pawilonu Gruzińskiego. Z tego widać, że obecnie są różne sposoby zaprezentowania się na Biennale. Dzisiaj jest pierwszy dzień prasowy na Biennale i już widać spore zainteresowanie naszym pawilonem, co cieszy" - mówiła w środę Wróblewska. (PAP)