Polska i Kazachstan - wymiana gospodarcza i promocja polskich firm
Kazachstan, kraj z prężnie rozwijającą się gospodarką, to dla Polski ważny partner. W 2016 roku obroty handlowe obu krajów wyniosły - według danych kazachstańskich - prawie 760 mln dolarów. Wymianę gospodarczą zwiększa promocja polskich firm na Expo 2017.
W stolicy Kazachstanu Astanie dobiega końca trwająca od 10 czerwca Międzynarodowa Wystawa Expo 2017; jej tematem jest "Energia przyszłości", m.in. dostępność i rozwój zielonej energii. Od środy do piątku z oficjalną wizytą w Astanie będzie przebywał prezydent Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą. Wizyta ma pomóc w polsko-kazachstańskiej współpracy gospodarczej.
"Polska jest dla Kazachstanu siódmym partnerem z Unii Europejskiej (...). Nie ulega wątpliwości, że obecność w Kazachstanie otwiera drogę na rynki Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, szczególnie jeżeli towary wychodzą z polskich fabryk w Kazachstanie i mogą swobodnie przepływać do Rosji, Białorusi, Armenii, Kirgistanu" - powiedziała we wtorek PAP wiceprezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Nina Dobrzyńska. PARP, która działa w imieniu Ministerstwa Rozwoju, odpowiada za przygotowanie i realizację programu promocji gospodarczej na Expo 2017 w Astanie.
Polskie firmy - jak podkreśliła Dobrzyńska - postrzegają rynek kazachstański jako rynek perspektywiczny dla realizacji swoich strategii globalizacyjnych. "Sprzyja temu potencjał rynku wewnętrznego, rosnące zapotrzebowanie na produkty i usługi wysokich technologii, które są wytwarzane w Polsce oraz możliwość ekspansji na inne rynki Azji Centralnej" - dodała wiceprezes PARP. Podkreśliła też, że w Kazachstanie z roku na rok poprawia się prawodawstwo w obszarze prowadzenia działalności gospodarczej przez firmy zagraniczne. W ostatnim rankingu "Doing Business" Kazachstan zajął 35. pozycję; Polska - 24. miejsce.
Według danych kazachstańskiego Ministerstwa Gospodarki Narodowej, obroty handlowe Polski z Kazachstanem w 2016 roku wyniosły 759,4 mln dolarów. Eksport polskich towarów osiągnął wartość 254,4 mln, zaś import towarów z Kazachstanu - 505 mln dolarów. W ubiegłym roku Polska zajęła 14. pozycję (siódme miejsce wśród krajów UE) pod względem wartości eksportu do Kazachstanu. Polskę wyprzedzają m.in. Chiny, Niemcy, USA, Japonia, Włochy, Holandia, Francja, Turcja, Ukraina oraz Rosja, Uzbekistan i Białoruś.
W porównaniu z 2015 rokiem eksport polskich towarów do Kazachstanu spadł jednak o 25,4 proc. Jak tłumaczą w przekazanym PAP opracowaniu z 2017 roku dotyczącym Kazachstanu pracownicy Ambasady RP w Ałma-Acie (Wydział Promocji, Handlu i Inwestycji) wymiana handlowa pomiędzy Polską a Kazachstanem uwarunkowana jest sytuacją geopolityczną. "Wpływa to na kondycję gospodarki Kazachstanu, którą determinują trzy czynniki: konflikt ukraiński, spadek cen ropy na światowych rynkach oraz dewaluacja kazachstańskiej waluty tenge" - podkreślili eksperci.
"Konflikt ukraiński doprowadził do ustanowienia obustronnych sankcji gospodarczych w relacji UE-Rosja. Ta ostatnia hamuje tranzyt towarów skierowanych do Kazachstanu przez swoje terytorium" - tłumaczą. Wstrzymywanie tranzytu produktów rolno-spożywczych spowodowało, że eksporterzy innych towarów, zniechęceni ryzykiem transportowym, zrezygnowali z planów eksportowych do Kazachstanu na rzecz innych, bardziej bezpieczniejszych kierunków geograficznych.
Dodatkowo przychody Kazachstanu, bogatego w zasoby m.in. ropy naftowej i gazu ziemnego, obniżyły się z powodu spadku cen tych surowców na rynkach światowych. W efekcie zahamowało to realizację wielu inwestycji infrastrukturalnych. Trudności pogłębiło również przejście w połowie 2015 roku Kazachstanu ze sztywnego, regulowanego przez państwo kursu narodowej waluty tenge, do kursu regulowanego przez rynek.
Wiceprezes PARP podkreśla jednak, że ostatnie dane dotyczące współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Kazachstanem są lepsze. "Za pięć miesięcy bieżącego roku obroty handlowe pomiędzy Polską a Kazachstanem wyniosły 244,1 mln dolarów, z czego wywóz z Polski do Kazachstanu wyniósł 116,1 mln dolarów. Rok temu ta ostatnia kwota była nieco mniejsza, tj. 101,9 mln USD, co wskazuje na tendencję wzrostową" - poinformowała Dobrzyńska.
Zaznaczyła też, że obecnie w Kazachstanie zarejestrowanych jest ok. 190 podmiotów gospodarczych z udziałem kapitału polskiego o różnej formie własności, podczas gdy w 2004 roku takich podmiotów było 73, a w 2002 roku zaledwie 42. Prym wiodą takie firmy jak Polpharma (producent leków), która zakupiła farmaceutyczną spółkę Chimfarm oraz Selena (producent chemii budowlanej), która w Kazachstanie wybudowała dwie fabryki i centra dystrybucyjne.
Międzynarodowa Wystawa Expo 2017 w Astanie, która potrwa do 10 września, ma z punktu widzenia polskich interesów zwiększyć wolumen wymiany handlowej z Kazachstanem. Zwłaszcza - jak zaznacza PARP - ma zwiększyć eksport tych polskich produktów, które charakteryzują się nowoczesnymi technologiami. Ponadto promocja gospodarcza w Astanie ma służyć wzrostowi polskich inwestycji nie tylko w Kazachstanie, ale w całym regionie Azji Centralnej.
Kulminacją polskiej obecności podczas Expo 2017 w Astanie będzie Polsko-Kazachstańskie Forum Gospodarcze. W jego trakcie podpisanych ma zostać kilkanaście umów dotyczących bilateralnej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami z obu krajów, a także porozumień o współpracy instytucjonalnej. Dzięki forum polscy i kazachstańscy przedsiębiorcy (w sumie reprezentujący blisko 250 firm) będą mieli możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów biznesowych. Udział prezydentów Andrzeja Dudy i Nursułtana Nazarbajewa ma podnieść prestiż tego wydarzenia i ułatwić współpracę.
"Forum to zwieńczenie i punkt kulminacyjny bogatego programu gospodarczego przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości na Międzynarodową Wystawę Expo 2017" - podsumowała Dobrzyńska. Przypomniała też, że podczas Expo 2017 PARP wspólnie z innymi instytucjami promował m.in. atrakcje turystyczne z Polski, oferty inwestycyjne polskich regionów, np. Dolnego Śląska lub Podkarpacia, a także polskie rozwiązania w obszarze ochrony środowiska.
Z Astany Norbert Nowotnik (PAP)
