Fundusze europejskie zmieniają mapę inwestycji kulturalnych w Polsce
79 inwestycji kulturalnych w całej Polsce - m.in. oper, teatrów, muzeów - dofinansowano w latach 2007-13 ze środków UE kwotą 2,28 mld zł. "Nadrobiliśmy znaczną część zaległości powstałych w latach 1945-89" - ocenił w czwartek minister kultury Bogdan Zdrojewski.
Na czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie minister kultury podsumował efekty wdrażania XI Priorytetu "Kultura i dziedzictwo kulturowe" Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013, którego operatorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Z danych resortu kultury wynika, że 79 inwestycji, które otrzymało prawie 4 mld zł dofinansowania, dofinansowano kwotą 2,28 mld zł - właśnie ze środków europejskich.
Minister kultury zwrócił uwagę, że w ciągu ostatnich lat Polska znalazła się na pierwszym miejscu wśród państw Unii Europejskiej, pod względem rozdzielania i wykorzystania środków finansowych przeznaczonych na kulturę, a fundusze europejskie znacząco zmieniły mapę inwestycji kulturalnych.
"Uzyskanie tej pozycji w Europie było, według mnie, jednym z najtrudniejszych zadań wykonanych przez ministerstwo kultury. Nadrobiliśmy znaczną część zaległości inwestycyjnych w sferze kultury, powstałych w naszym kraju od 1945 do 1989 roku" - zauważył Zdrojewski.
Jak mówił, inwestycje dofinansowane ze środków UE znajdują się praktycznie w każdym regionie Polski i są bardzo zróżnicowane. "Nie ma dwóch identycznych projektów. Warto też zauważyć, że 90 proc. inwestycji jest realizowanych zgodnie z harmonogramem i po kosztach niższych niż planował resort" - podkreślił minister.
Wśród realizowanych inwestycji dofinansowanych z UE są projekty dotyczące renowacji unikatowych zabytków wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO np. konserwacja pięciu drewnianych baraków dawnego KL Auschwitz-Birkenau, renowacja dziedzińca zewnętrznego i adaptacja budynku na centrum promocji i informacji na Wawelu, renowacja elewacji wschodniej Zamku Królewskiego w Warszawie.
Inne inwestycje to m.in. prace wykonane przy tzw. Pomnikach Historii Prezydenta RP - np. rewitalizacja zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie, a także budowa bądź rozbudowa m.in. oper, filharmonii, teatrów, muzeów, bibliotek i przedsięwzięcia dotyczące digitalizacji rękopisów, archiwaliów, zbiorów filmowych.
"Prace dofinansowane ze środków pochodzących z tej perspektywy finansowej kończymy w przyszłym roku. Z dużych inwestycji zostało dokończenie m.in. sali filharmonicznej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu i Teatr Szekspirowski w Gdańsku oraz kilka mniejszych projektów" - poinformował Zdrojewski.
Wśród najciekawszych przedsięwzięć dofinansowanych z UE - z punktu widzenia ekonomicznego i tempa realizacji inwestycji - minister wymienił rewaloryzację Opactwa Cystersów w Krzeszowie, renowację klasztoru powizytkowskiego w Lublinie, Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu.
"Do tego dochodzą realizacje w sferze szkolnictwa artystycznego, z tego jesteśmy wyjątkowo dumni" - podkreślił Zdrojewski. Dodając, że wszystkie uczelnie artystyczne zostały objęte inwestycjami. Zaznaczył, że są wśród nich zarówno akademie sztuk plastycznych i akademie muzyczne, jak również wiele szkół muzycznych I i II stopnia.
Podsekretarz stanu w resorcie kultury Monika Smoleń przypomniała, że Polsce udało się przeprowadzić przez Komisję Europejską tzw. duże projekty - o wartości 50 mln euro. Pierwszym z nich było Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu, pozostałe to - Europejskie Centrum Solidarności, Opera i Filharmonia Podlaska, Centrum Nauki Kopernik i Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia.
Ministerstwo przygotowuje się już do rozdysponowania środków z następnej perspektywy finansowej 2014-20. Minister kultury zapowiedział, że pierwsze konkursy powinny rozpocząć się w 2015 roku.
Więcej informacji na temat podsumowania można znaleźć na stronie internetowej: www.poiis.mkidn.gov.pl i www.mkidn.gov.pl (PAP)