Tradycje obchodów Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Obchodzone 15 sierpnia Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to jedno z najstarszych świąt maryjnych w Kościele. W polskiej tradycji jest znane jako święto Matki Bożej Zielnej. Dogmat o Wniebowzięciu NMP papież Piusa XII ogłosił w 1950 roku.
Ten dzień to kulminacja licznych pielgrzymek pieszych, które spotykają się na Jasnej Górze w Częstochowie. Każdego roku bierze w nich udział ok. 250 tys. pątników z całej Polski.
Uroczystość Wniebowzięcia NMP obchodzona jest od V wieku. Przypomina o wniebowzięciu Maryi jako nieśmiertelnej matki Syna Bożego. To święto określa się w Kościołach wschodnich jako: Zaśnięcie, Odpocznienie Najświętszej Maryi Panny.
Kościół zachodni święto Wniebowzięcia NMP obchodzi 15 sierpnia, a Kościoły wschodnie, zachowujące kalendarz starego stylu (juliański) - 13 dni później, czyli 28 sierpnia.
W Jerozolimie obchody święta Wniebowzięcia odbywały się w kościele położonym w pobliżu Ogrodu Oliwnego, gdzie znajdował się grób, z którego - jak głoszono - Maryja została wzięta do nieba.
W VI wieku cesarz bizantyjski Maurycy polecił obchodzenie tego święta w całym Kościele wschodnim; w VII wieku pod wpływem klasztorów wschodnich święto przeniesiono do Kościoła rzymskokatolickiego. Papież Pius XII ogłosił 1 listopada 1950 roku prawdę o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny jako dogmat wiary katolickiej.
Kult Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny praktykowany był we wczesnym chrześcijaństwie - wiązało się z nim wiele apokryficznych opowieści. Według jednej z nich w dzień Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny zjechali się apostołowie z oddalonych krańców ziemi, by pochować ciało matki Zbawiciela u podnóża Góry Oliwnej. Przy zaśnięciu Maryi nie było jednak Tomasza, który po spóźnionym przybyciu prosił o otworzenie grobu Maryi. Gdy odsunięto kamień, znaleziono pusty grób, a w miejscu ciała Matki Bożej leżały pachnące lilie i wianki kwiatowe. Dlatego też w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny święci się w kościołach kwiaty i zioła.
Katechizm Kościoła Katolickiego podkreśla: "Wniebowzięcie Maryi jest szczególnym uczestniczeniem w Zmartwychwstaniu Jej Syna i uprzedzeniem zmartwychwstania innych chrześcijan".
Święto Wniebowzięcia zalicza się do najstarszych na ziemiach polskich uroczystości maryjnych. Potwierdzeniem tego jest wybór Najświętszej Maryi Panny na patronkę metropolii gnieźnieńskiej w X wieku (Królowa Polski).
W Kościele katolickim dni poprzedzające uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny są tradycyjnie okresem pielgrzymek do sanktuariów maryjnych, a u unitów i prawosławnych święto Zaśnięcia Maryi poprzedza 14-dniowy post.
Pielgrzymowanie jako forma pobożności sięga początków chrześcijaństwa - apogeum przeżywało w średniowieczu. Ponowne odrodzenie ruchu pątniczego nastąpiło w Europie w XVIII w. Największa coroczna pielgrzymka piesza na Jasną Górę, wyruszająca 6 sierpnia z Warszawy, została zapoczątkowana w 1711 roku.
W tradycji ludowej święto 15 sierpnia jest dziękczynieniem za zebrane plony. Tego dnia przynosi się do kościoła do poświęcenia bukiety złożone ze zbóż, warzyw, owoców, kwiatów i ziół. Wokół święta powstało w kulturze polskiej wiele zwyczajów związanych z poświęconymi w ten dzień wiankami uplecionymi ze świeżych ziół, które miały zabezpieczać przed wieloma chorobami.
Ołtarz Zaśnięcia, Wniebowzięcia i Ukoronowania Matki Bożej w kościele Mariackim w Krakowie, wykonany w XV wieku przez Wita Stwosza, to największe dzieło polskiej sztuki rzeźbiarskiej.
Dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, decyzją komunistycznych władz, przestał być dniem wolnym od pracy w 1955 roku. W maju 1989 r. Sejm przywrócił to święto jako dzień ustawowo wolny od pracy.
Największe uroczystości w dniu Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, z udziałem przedstawicieli parlamentu i Episkopatu Polski oraz licznych pielgrzymów, odbywają się na Jasnej Górze w Częstochowie.(PAP)