Obchody 25-lecia Związku Polaków na Litwie
Związek Polaków na Litwie (ZPL) - najliczniejsza organizacja społeczna w tym kraju, która często jest stawiana za wzór jedności Polaków poza granicami Polski - w sobotę obchodził 25-lecie swojego istnienia.
„Mamy prawo do dumy. W ciągu ćwierćwiecza osiągnęliśmy wiele i zachowaliśmy jedność” - powiedział podczas uroczystej akademii w Wilnie z okazji jubileuszu prezes ZPL, poseł Michał Mackiewicz.
Związek Polaków na Litwie powstał w kwietniu 1989 roku, w okresie odrodzenia narodowego Litwy.
Prezes Mackiewicz przypomniał w sobotę, że „były to trudne czasy dla Polaków”. „W kraju zachodziły zmiany ustrojowe, a Litwini swe odrodzenie budowali m.in. na antagonizmie względem innych mniejszości, w tym Polaków. Udowadniano nam, że na Litwie nie ma Polaków, że są jedynie spolonizowani Litwini” - powiedział Mackiewicz, zaznaczając, że jednym z głównych zadań nowego ZPL było zachowanie i utrwalenie polskości.
Zdaniem prezesa, gdyby litewscy Polacy nie zjednoczyli się wtedy, to utraciliby nawet to, co mieli w czasach radzieckich, czyli polskie szkoły i zespoły, a także polskie media. „Tylko dzięki jedności i zorganizowanemu działaniu potrafiliśmy stawić czoło wielu krzywdzącym Polaków zjawiskom i posunięciom” - wskazał Mackiewicz.
Związek Polaków na Litwie od lat jest najliczniejszą organizacją w kraju. Liczy około 12 tys. osób, ma 16 oddziałów, 264 koła działające nie tylko na Wileńszczyźnie, gdzie Polacy stanowią większość, ale też w Kownie, Kiejdanach, Kłajpedzie, Druskiennikach.
Z ZPL wyodrębniło się około 30 samodzielnych polskich organizacji, zrzeszających nauczycieli, sportowców, lekarzy. Powstała też partia – Akcja Wyborcza Polaków na Litwie, która obecnie w litewskim parlamencie ma siedmiu posłów i wchodzi w skład koalicji rządzącej.
Zadaniem Związku Polaków na Litwie, tak jak przed 25 laty, jest krzewienie polskości. Tam, gdzie nie ma polskich szkół, ZPL powołuje niedzielne szkółki języka polskiego. Języka polskiego uczy się w nich około 300 dzieci. Przy ZPL działają biblioteki, zespoły folklorystyczne i teatralne. ZPL opiekuje się zabytkami polskimi i pomnikami żołnierzy polskich, a także znanych Polaków. Organizuje ekspedycje etnograficzne, warsztaty i szkolenia.
Osiągnięcia ZPL są wysoko oceniane w Polsce i wśród Polonii. Przed dwoma laty Michał Mackiewicz został wybrany na stanowisko wiceprezesa Rady Polonii Świata.
Polacy na Litwie są najliczniejszą mniejszością, stanowią około 7 proc. mieszkańców kraju. (PAP)