Nobel z dziedziny medycyny przyznany. „Komitet wzmocnił wiarygodność technologii mRNA”

2023-10-02, 15:14  Polska Agencja Prasowa/Redakcja
Pierwotnym założeniem pracy nad technologią mRNA było opracowywanie nowych terapii – czyli leków, a nie szczepionek – przypomniał prof. Rafał Płoński, kierownik Zakładu Genetyki Medycznej WUM/fot. ilustracyjna, Pixabay

Pierwotnym założeniem pracy nad technologią mRNA było opracowywanie nowych terapii – czyli leków, a nie szczepionek – przypomniał prof. Rafał Płoński, kierownik Zakładu Genetyki Medycznej WUM/fot. ilustracyjna, Pixabay

Technologia mRNA będzie szeroko wykorzystywana – nie tylko do produkcji nowych szczepionek, ale również do tworzenia leków przeciwnowotworowych – mówili w poniedziałek (2 października) w Centrum Współpracy i Dialogu UW naukowcy, komentując przyznanie Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny.

Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny otrzymali Katalin Karikó i Drew Weissman „za odkrycia dotyczące modyfikacji zasad nukleozydowych, które umożliwiły opracowanie skutecznych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19”. Ich odkrycia zasadniczo zmieniły rozumienie interakcji mRNA z naszym układem odpornościowym – napisano w uzasadnieniu. Jak ocenił w poniedziałek Komitet Noblowski, „zastosowanie wyników ich pracy pozwoliło uratować życie milionów ludzi, a u znacznie większej liczby można było zapobiec poważnemu przebiegowi infekcji”.

Ustabilizowanie cząsteczki mRNA
– Pierwotnym założeniem pracy nad technologią mRNA było opracowywanie nowych terapii – czyli leków, a nie szczepionek – przypomniał prof. Rafał Płoński, kierownik Zakładu Genetyki Medycznej WUM. Wraz z innymi ekspertami komentował on informację o przyznaniu Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny.

Prof. Katarzyna Tońska z Instytutu Genetyki i Biotechnologii UW zastrzegła, że dwójka laureatów nie opracowała samej technologii mRNA, bo nad nią prace trwały od lat. Ich osiągnięcie polegało natomiast na „ustabilizowaniu cząsteczki mRNA”.

– Największy problem dotyczył stabilności tej cząsteczki. Bo normalnie RNA i mRNA są cząsteczkami dość niestabilnymi i trudno byłoby na ich podstawie wyprodukować taką ilość białka, która mogłaby wywołać reakcję immunologiczną w organizmie. Ta nagroda jest za to, że udało się ustabilizować cząsteczki mRNA, podać do organizmu i wywołać odpowiedź immunologiczną – mówiła Tońska.

Szczepionki i leki przeciwnowotworowe
Stwierdziła, że technologia mRNA będzie wykorzystywana do tworzenia kolejnych szczepionek przeciwko chorobom, których wirusy szybko się zmieniają. – Mamy jeszcze całą gamę infekcji, z którymi się zmagamy – dlatego, że mikroorganizmy czy pasożyty bardzo szybko zmieniają swój wachlarz białek, które wywołują odpowiedź organizmu. W związku z tym trudno jest stworzyć szczepionkę, która byłaby dla nich uniwersalna. Technologia mRNA pozwala na bardzo szybkie wprowadzanie zmian i modyfikacji. Na podstawie mRNA można produkować wiele białek, podobnych do istniejącego patogenu – i można to robić bardzo szybko, bo mamy do tego technologię – powiedziała Tońska.

Innym wykorzystaniem technologii mRNA będzie tworzenie leków przeciwnowotworowych. – Dzięki mRNA unikamy wprowadzania większej struktury do organizmu. W większości przypadków to jest bezpieczniejsze, bo jest mniejsze ryzyko, że organizm odpowie alergią czy reakcją anafilaktyczną. Jeżeli wprowadzamy natomiast samą cząsteczkę mRNA, jest to - relatywnie - mało prawdopodobne – powiedziała Tońska.

Szczepionki oparte na mRNA lepsze od dotychczasowych?
Badaczka pytana o to, dlaczego naukowcy zajęli się wykorzystaniem technologii mRNA do produkcji szczepionki, skoro starsze technologie oparte o wprowadzanie do organizmu zdezaktywowanego wirusa też były skuteczne, powiedziała, że nowa technologia była szybsza, tańsza i bardzo skuteczna.

– Wprowadzenie do organizmu zdezaktywowanego wirusa było bardzo proste, ale rodziło ryzyko dość intensywnej reakcji układu odpornościowego. Następnie, w ramach uproszczenia, do tworzenia szczepionek wykorzystywano nośnik, w którym znajdował się fragment DNA, który kodował interesujące nas białko. Wirus musiał dostać się do komórki, potem następowało odczytanie wiadomości genetycznej z DNA na mRNA i następnie na białko. I to białko miało za zadanie wywołać pożądaną reakcję odpornościową – tłumaczyła kolejne procesy Tońska. I dodała, że w przypadku technologii mRNA omija się wirusa jako nośnik szczepionki – czyli omijana jest też konieczność przepisania informacji z DNA na mRNA. To jest duże uproszczenie procesu.

– Wprowadzamy samo mRNA, które może stanowić matrycę do tego, żeby stworzyć pożądane białko, na które organizm odpowie, produkując przeciwciała. Czyli cały proces, który wcześniej musiał sobie przeprowadzić organizm, kiedy podawaliśmy mu całego wirusa – przeprowadzamy poza organizmem. Mówiąc w skrócie – ułatwiamy mu cały proces przyswajania – wyjaśniła Tońska.

Naukowcy zgodnie przyznali, że przyznając Nagrodę Nobla Katalin Karikó i Drew Weissmanowi Komitet Noblowski wzmocnił w oczach społeczeństwa wiarygodność technologii mRNA, która będzie szeroko wykorzystywana – nie tylko do produkcji nowych szczepionek, ale również do tworzenia leków przeciwnowotworowych.

Kraj i świat

Na to wyróżnienie czekał 22 lata. Norweski pisarz Jon Fosse laureatem literackiej Nagrody Nobla

Na to wyróżnienie czekał 22 lata. Norweski pisarz Jon Fosse laureatem literackiej Nagrody Nobla

2023-10-05, 17:03
Zbigniew Ziobro: prokuratura wszczęła śledztwo ws. afery pedofilskiej wśród youtuberów

Zbigniew Ziobro: prokuratura wszczęła śledztwo ws. afery pedofilskiej wśród youtuberów

2023-10-05, 13:50
Prezydent Duda: Powinniśmy działać, by zapobiec problemowi relokacji migrantów

Prezydent Duda: Powinniśmy działać, by zapobiec problemowi relokacji migrantów

2023-10-05, 13:01
Utrudnienia w ruchu kolejowym po zderzeniu dwóch pociągów na Pomorzu

Utrudnienia w ruchu kolejowym po zderzeniu dwóch pociągów na Pomorzu

2023-10-05, 09:08
Premier: Poleciłem ministrowi rolnictwa przygotowanie schematu rekompensat

Premier: Poleciłem ministrowi rolnictwa przygotowanie schematu rekompensat

2023-10-04, 18:32
Nagroda Nobla z chemii za kwantowe kropki - od odkrycia do zastosowania

Nagroda Nobla z chemii za kwantowe kropki - od odkrycia do zastosowania

2023-10-04, 15:13
Poszukiwany Sebastian M. zatrzymany w Zjednoczonych Emiratach Arabskich

Poszukiwany Sebastian M. zatrzymany w Zjednoczonych Emiratach Arabskich

2023-10-04, 11:34
Katastrofa autobusu w pobliżu Wenecji. Pojazd runął z wiaduktu, nie żyje 21 osób

Katastrofa autobusu w pobliżu Wenecji. Pojazd runął z wiaduktu, nie żyje 21 osób

2023-10-04, 08:31
W Dzienniku Ustaw rozporządzenie o przywróceniu kontroli granicznej ze Słowacją

W Dzienniku Ustaw rozporządzenie o przywróceniu kontroli granicznej ze Słowacją

2023-10-03, 20:15
Ruszyła kampania Tour deReferendum. Każdy głos ma znaczenie

Ruszyła kampania Tour deReferendum. „Każdy głos ma znaczenie”

2023-10-03, 17:45
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę