Przekład Koranu polskich Tatarów był trzecim na świecie

2017-10-16, 13:50  Polska Agencja Prasowa

Przekład Koranu polskich Tatarów był trzecim na świecie - po łacińskim i włoskim. Takiego odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Grupa kierowana przez dr hab. Joannę Kulwicką-Kamińską planuje wydać unikalne tłumaczenie z XVI wieku.

Na Wydziale Filologicznym UMK działa jedyne na świecie Centrum Badań Kitabistycznych - profesjonalny ośrodek badań tatarskiego piśmiennictwa religijnego. Przekład Koranu naukowcy badali w ramach projektu "Tefsir".

"Udało nam się potwierdzić, że jeden z typów zabytków – tatarski tefsir - jest przekładem Koranu z 2. połowy XVI wieku" – powiedziała PAP Kulwicka-Kamińska. "Nasze odkrycie powoduje, że trzeba zaklasyfikować przekład Koranu na język polski, jako trzeci na świecie po przełożeniu na łacinę i język włoski".

Przekład, co już dziś wiadomo dzięki naukowcom z UMK, ściśle trzyma się ortodoksji. Badacze odczytali już ponad dwa tysiące stron.

Jak wyjaśniła badaczka, w świecie islamu tefsiry są znane jako komentarze do Koranu, u Tatarów zaś mianem tefsir określa się obszerne manuskrypty zawierające pełny tekst Koranu z jego podwierszowym przekładem na język polski, uzupełnionym o warstwę egzegetyczną. "Tatarzy użyli tej nazwy, ponieważ w islamie obowiązuje zakaz tłumaczenia Koranu na języki niekanoniczne" - podkreśliła kierownik projektu.

Zwróciła przy tym uwagę, że do tej pory nie odczytano całego zabytku polskich Tatarów, jakim jest tefsir, oraz nie dokonano jego wieloaspektowej i specjalistycznej analizy.

Dodała, że tatarski przekład Koranu jest "podwójnie zaszyfrowany": przez zapis warstwy orientalnej i słowiańskiej pisownią arabską, oraz przez użycie nazwy tefsir (tefsir z arabskiego to "interpretacja, komentarz").

"Podwójny szyfr dokumentu przez wieki uniemożliwiał to odkrycie" - zaznaczyła Kulwicka-Kamińska.

Naukowcom z UMK udało się dotrzeć do ponad 20 tefsirów i zbadać jeden z najstarszych - tefsir z Olity (1723 r.) oraz jeden z najmłodszych – tefsir Józefowa (1890 r.). Najstarszym znanym zabytkiem jest tefsir miński z 1686 roku. Pierwsze sury (rozdziały) zapisane są po turecku. Dopiero od dziewiętnastej sury jest zapis polski z użyciem arabskiego alfabetu.

Wiadomo, że przekładów musiała dokonywać wykształcona elita stanu duchownego, utrzymująca kontakty z muzułmańskim Wschodem oraz władająca zarówno językami orientalnymi, jak też słowiańskimi.

Projekt "Tefsir" jest finansowany z grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

"W tym roku zaczęliśmy realizację drugiej części grantu, którego celem jest krytyczna edycja tatarskiego przekładu Koranu. Przekłady były anonimowe, co było typowe dla literatur rękopiśmiennych, a tu motywowane również względami religijnymi. Tatarzy, podobnie jak średniowieczni tłumacze, czynili to na chwałę bożą" – powiedziała PAP dr hab. Kulwicka-Kamińska.

W planach jest wydanie publikacji przekładu Koranu w języku staropolskim, a także w przekładzie na współczesny język polski, jako cenny zabytek polskiej kultury narodowej.(PAP)

Region

Bezpłatne i anonimowe badania na HIV, HCV i kiłę dla mieszkańców Kujawsko-Pomorskiego

Bezpłatne i anonimowe badania na HIV, HCV i kiłę dla mieszkańców Kujawsko-Pomorskiego

2024-11-19, 12:10
Prawie miliard złotych wydatków. Budżet Grudziądza na 2025 rok zaprezentowany

Prawie miliard złotych wydatków. Budżet Grudziądza na 2025 rok zaprezentowany

2024-11-19, 11:20
Ludzie uwięzieni w płonącym budynku. Po nocnym pożarze w centrum Bydgoszczy

Ludzie uwięzieni w płonącym budynku. Po nocnym pożarze w centrum Bydgoszczy

2024-11-19, 10:33
Ewa Jędzura: Pielęgniarki jadą do Warszawy, by walczyć o swój projekt obywatelski [Rozmowa Dnia]

Ewa Jędzura: Pielęgniarki jadą do Warszawy, by walczyć o swój projekt obywatelski [Rozmowa Dnia]

2024-11-19, 08:54
Nowy sprzęt dla szpitala Biziela. Życie jednej pacjentki już dzięki niemu uratowaliśmy

Nowy sprzęt dla szpitala Biziela. „Życie jednej pacjentki już dzięki niemu uratowaliśmy”

2024-11-19, 07:48
Krzyże Wolności i Solidarności dla bohaterów Nigdy się nie kryłem, że nie znoszę komuny

Krzyże Wolności i Solidarności dla bohaterów! „Nigdy się nie kryłem, że nie znoszę komuny”

2024-11-19, 06:51
Śledztwo po tragedii w Obórkach. W wypadku zginęło dwoje młodych ludzi i dziecko

Śledztwo po tragedii w Obórkach. W wypadku zginęło dwoje młodych ludzi i dziecko

2024-11-18, 20:51
51-latek aresztowany za uprowadzenie autobusu komunikacji miejskiej i cztery inne wykroczenia

51-latek aresztowany za uprowadzenie autobusu komunikacji miejskiej i cztery inne wykroczenia

2024-11-18, 19:56
Czym grozi uzależnienie od smartfonów Forum Młodych na Politechnice Bydgoskiej [wideo, zdjęcia]

Czym grozi uzależnienie od smartfonów? Forum Młodych na Politechnice Bydgoskiej [wideo, zdjęcia]

2024-11-18, 17:02
Mężczyzna z siekierą biegał po ul. Chodkiewicza w Bydgoszczy. Zatrzymała go policja

Mężczyzna z siekierą biegał po ul. Chodkiewicza w Bydgoszczy. Zatrzymała go policja

2024-11-18, 16:11
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę