Upamiętni wszystkich jeńców, nie tylko radzieckich. Nowa tablica na pomniku ofiar Stalagu XXA

Pomnik poświęcony zmarłym w Stalagu XX A pod Toruniem/fot. Michał Zaręba

IPN zmieni napis na pomniku poległych żołnierzy i jeńców Armii Czerwonej pod Toruniem. Monument od kilkudziesięciu lat stoi na terenie gminy Wielka Nieszawka, przy krajowej „piętnastce”.

Informacje Polskiemu Radiu PiK potwierdził Adam Siwek, dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej. – W ramach tych prac oprócz zabiegu technicznego, poprawiającego jego stan, zostanie wymieniona inskrypcja na taką, która odpowiada faktom historycznym. Będzie mówiła o wszystkich jeńcach, którzy zmarli w niemieckim obozie jenieckim Stalag XXA – mówi.

Gwiazda również zniknie z pomnika. – Ta gwiazda w oczywisty sposób wiązała pomnik z jedną grupa pochowanych na cmentarzu jeńców, więc należy zapewnić taki neutralny, uniwersalny charakter temu pomnikowi – to nie jest składnik artystycznej formy tego pomnika – tłumaczy Siwek.

Remont i zmiana inskrypcji mają być przeprowadzone w tym roku. Wniosek IPN–u opiniowali wojewoda i wojewódzki konserwator zabytków.

Poniżej oświadczenie IPN.

W związku z tym, że na cmentarzu wojennym pochowano jeńców Stalagu XXA, w którym obok jeńców sowieckich przebywali również jeńcy brytyjscy, amerykańscy, włoscy, francuscy i holenderscy Instytut Pamięci Narodowej planuje wykonanie nowego napisu inskrypcyjnego. Zmiana napisu przywróci pamięć ofiarom różnych narodowości niemieckiego totalitaryzmu, zmarłym z niemieckim obozie Stalag XX A.
Z uwagi na powyższe na pomniku ma zostać umieszczona nowa tablica inskrypcyjna następującej treści:
PAMIĘCI JEŃCÓW WOJENNYCH RÓŻNYCH NARODOWOŚCI
ZMARŁYCH W NIEMIECKIM OBOZIE STALAG XX A
W OKRESIE DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ

Z uwagi na wielonarodowościowy charakter nekropoli usunięcia wymaga również symbol gwiazdy czerwonej oraz sierpa i młota, znajdujących się na iglicy monumentu. Pomnik powinien być postrzegany jako upamiętnienie wszystkich pochowanych na cmentarzu wojennym.

Pomnik zostanie oczyszczony, ubytki uzupełnione, całość zabezpieczona.
Instytut Pamięci Narodowej uzyskał zgodę na przeprowadzenie prac od Wojewody Kujawsko–Pomorskiego oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu.