Radość w Toruniu! Rok 2023 będzie poświęcony Mikołajowi Kopernikowi
fot. Tomasz Paczos, Kancelaria Senatu
16 listopada 2022 roku Senat Rzeczypospolitej Polskiej jednogłośnie (90 głosów „za”) przyjął uchwałę ustanawiającą 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika. Uchwałę Senatu osobiście odebrali Prezydent Torunia Michał Zaleski i rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. dr hab. Andrzej Sokala.
– Bardzo dziękuję za tą decyzję. To potwierdzenie, iż wielcy, wybitni, szczególni ludzie w dziejach Rzeczypospolitej potrafią zapisać się, nawet po setkach lat, w pamięci naszych rodaczek i rodaków. A decyzja związana z 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika także jest ważna dla nas, mieszkanek i mieszkańców Torunia, ponieważ on sam o sobie mówił: Nicolaus Copernicus Thorunensis. I podkreślał swoje pochodzenie, swój toruński rodowód. Zapewniam, że będziemy przygotowywali tą 550. rocznicę z pełnym poszanowaniem i szacunkiem dla wartości, które wniósł dla świata, nauki i cywilizacji Mikołaj Kopernik, torunianin – mówił po głosowaniu prezydent Zaleski.
Uchwała ustanawiająca rok 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika w 550. rocznicę urodzin (inicjatywa Komisji Nauki, Edukacji i Sportu) przypomina, że w 2023 r. upływa 550 lat od urodzin tego wybitnego astronoma i twórcy teorii heliocentrycznej. Senat, pragnąc go upamiętnić ustanawia rok 2023 jego rokiem. Senatorowie przypominają w uchwale, że w swoim najsłynniejszym dziele „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaj Kopernik przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzące dotychczasowy obraz świata. Jego odkrycie spowodowało rewolucję naukową zwaną przewrotem kopernikańskim. Wybitny astronom był też prawdziwym człowiekiem renesansu, działał również jako lekarz, prawnik, kartograf i ekonomista. W nauce światowej uważany jest za twórcę metody naukowej w dociekaniu prawdy. Przypomnienie sylwetki wielkiego uczonego ma na celu „uświadomienie światowych zasług Polski i Polaków dla nauki oraz wzmocnienie współczesnych dążeń świata nauki i edukacji do podmiotowej obecności nauki w polskim życiu społecznym, gospodarczym i politycznym” – czytamy w projekcie uchwały.
Senat RP jednocześnie zwrócił się do uczelni, szkół, organizacji społecznych i mediów o popularyzację postaci Mikołaja Kopernika, który nie tylko dokonał jednego z najważniejszych odkryć w historii ludzkości, ale zapoczątkował również rewolucję naukową, która zmieniła postrzeganie świata. Jest zaliczany do najwybitniejszych uczonych w historii świata, a jego nazwisko jest nierozerwalnie związane z jego Ojczyzną – Polską.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Poza Mikołajem Kopernikiem patronami 2023 roku są Jan Matejko i Wisława Szymborska.
Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu w rodzinie kupieckiej, a zmarł przed 21 maja 1543 we Fromborku. Przez całe życie był wiernym poddanym kolejnych królów polskich z dynastii Jagiellonów. Jak pisał „nie ma obowiązków większych nad obowiązek względem Ojczyzny, dla której nawet życie należy poświęcić”. Odebrał gruntowne wykształcenie: studiował sztuki wyzwolone na uniwersytecie w Krakowie, prawo w Bolonii i medycynę w Padwie. Uzyskał doktorat z prawa kanonicznego w Ferrarze.
Kopernik był członkiem warmińskiej kapituły katedralnej i większość swego życia spędził we Fromborku. Uczony pełnił wiele funkcji administracyjnych: między innymi był generalnym administratorem biskupstwa warmińskiego, kanclerzem kapituły katedralnej oraz wizytatorem dóbr kapitulnych. Był kanonikiem warmińskiej kapituły katedralnej i scholastykiem wrocławskiej Kolegiaty Świętego Krzyża i św. Bartłomieja.
Astronom przebywał też na dworze wuja Łukasza Watzenrodego, biskupa warmińskiego w Lidzbarku Warmińskim i w Olsztynie jako administrator dóbr kapituły. Uczestniczył też w zjazdach stanów Prus Królewskich w Grudziądzu, Malborku, Elblągu i Toruniu.
Najsłynniejszym dziełem Kopernika jest „De revolutionibus orbium coelestium”, w którym astronom przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzące dotychczasowy obraz świata, którego centrum stanowiła Ziemia. Kopernik był prawdziwym „człowiekiem renesansu”, ponieważ działał również jako lekarz, prawnik, kartograf i ekonomista. W 1522 roku opracował „traktat o monetach”, w którym dowodził, iż gorszy pieniądz wypiera lepszy. Prawo to jest dziś określane prawem Kopernika-Greshama.
Jednak największy wpływ na naukę światową miały odkrycia astronomiczne Kopernika. W nauce światowej uważany jest za twórcę metody naukowej w dociekaniu prawdy. Kopernik pisał we wstępie do swojego największego dzieła „myśli uczonego są niezależne od osądu ogółu – ponieważ dążeniem uczonego, o ile tylko ludzkiemu rozumowi pozwala na to Bóg, jest szukanie we wszystkim prawdy”. Jego odkrycie spowodowało rewolucję naukową zwaną przewrotem kopernikańskim.
źr. torun.pl
![Region wspomina ofiary Zbrodni Pomorskiej. Uroczystość w toruńskim Parku Pamięci [zdjęcia]](public/info/2024/thumb_480_0/2024-10-02_172786974110.jpg)
![Eksponaty nie poczekają na zwiedzających Najstarsza wystawa w Polsce trwa dwa dni [zdjęcia]](public/info/2024/thumb_480_0/2024-10-02_172787849110.jpg)
