Piotr Grudziński: Procedura Niebieskiej Karty zostanie zmodyfikowana [Rozmowa dnia]
– Rozszerzenie definicji przemocy i katalogu osób, które mogą odpowiadać za przemoc domową to odpowiedź na zmieniającą się rzeczywistość – mówił w „Rozmowie dnia” Polskiego Radia PiK Piotr Grudziński, wiceprzewodniczący Rady Pomocy Społecznej przy ministrze rodziny i polityki społecznej, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie we Włocławku. Pod koniec czerwca Sejm przyjął nowelizację ustawy dotyczącej przeciwdziałaniu przemocy domowej.
Agnieszka Marszał: „Przemoc domowa” zamiast „przemocy w rodzinie”; rozszerzenie form przemocy o przemoc ekonomiczną i cyberprzemoc; rozszerzenie grona osób, które będą podlegać nowym przepisom m.in. o byłych małżonków lub byłych partnerów, niezależnie od wspólnego zamieszkania. To niektóre ze zmian w przepisach dotyczących przeciwdziałaniu przemocy domowej, które weszły w życie pod koniec czerwca. Co te zmiany oznaczają w praktyce dla ofiar przemocy i dla sprawców tej przemocy?
Piotr Grudziński: Teoretycznie powinny oznaczać zwiększoną ochronę, i rzeczywiście są zapisy w ustawie, które tę ochronę zwiększają. Do tego katalogu, o którym Pani wspomniała, dorzuciłbym jeszcze obowiązek 9-miesięcznego monitorowania środowiska, w którym zaistniała przemoc, przez służby, czyli przez pracowników socjalnych i pracowników policji.
Do tej pory ten monitoring też był, ale krótszy? Jak to wyglądało?
On nie był obowiązkowy. My na przykład we Włocławku wprowadziliśmy taką procedurę bodajże trzy lata temu, półrocznego monitorowania środowiska. To są też nasze doświadczenia – że to monitorowanie się sprawdzało. Teraz monitorowanie będzie wydłużone, więc trzeba będzie włożyć w to trochę więcej pracy, ale to jest z korzyścią dla ofiar przemocy w rodzinie.
Już nie „w rodzinie”, ale „przemocy domowej”. No właśnie, to jest niby tylko zmiana słowa w ustawie, ale w praktyce to zmiana dosyć znacząca, bo na przykład przemoc w domu często dotyczy grupy osób, która wedle prawa nie jest rodziną. Są związki na przykład nieformalne.
To jest właśnie to, że przepisy dostosowują się do aktualnego stanu, do rzeczywistości. Ustawodawca rzeczywiście zamienił pojęcie „przemocy w rodzinie” na pojęcie „przemocy domowej” i, tak, jak Pani wspomniała, rozszerzył również katalog osób objętych przepisami, czyli niekoniecznie małżonek – małżonka, również byli małżonkowie, również dzieci, które są świadkami przemocy, no i ten rozszerzony katalog, rozszerzona definicja przemocy o przemoc ekonomiczną i cyberprzemoc... To jest niezmiernie istotne, dlatego, że pracownicy służb również będą musieli nauczyć się tych nowych definicji i rozpoznawania nowych form występowania przemocy domowej. To jest niezmiernie trudne, ale tak, jak wspomnieliśmy, taka jest rzeczywistość, rzeczywistość się zmienia…
Ostatnio czytałem badania Rzecznika Praw Dziecka, który przebada młodzież szkolną. Z tego badania wynika, że 68 proc. rodziców nie potrafi określić, ile czasu ich dzieci spędzają przy komputerze i w Internecie. To jest też pewna wskazówka dla ustawodawcy, w jaka stronę powinny iść przepisy. Przemoc to jest przemoc domowa, ale ta przemoc występuje również w szkołach…
Zwłaszcza ta cyberprzemoc.
Dokładnie. Te kwestie są nieuregulowane w polskich przepisach prawa i na to również ustawodawca w przyszłości będzie musiał zwrócić uwagę, nakładając pewne obowiązki chociażby na system edukacji (...). My jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że przemoc to jest „siniak”, a to nie jest tylko „siniak”, tylko przemoc fizyczna. We Włocławku mieliśmy przypadki, że nie dochodziło do przemocy fizycznej, ale do przemocy ekonomicznej, do śledzenia danych osób. Ta nowa ustawa te kwestie już również reguluje (...).
Zmodyfikowana zastanie również procedura Niebieskiej Karty. Do tej pory mogli ją założyć przedstawiciele służb, na przykład policji lub pomocy społecznej. Teraz, choć wciąż będą oni rozpoczynać procedurę, o jej prowadzeniu zdecydują grupy diagnostyczno-pomocowe, złożone obligatoryjnie z pracownika socjalnego i dzielnicowego. Będą mogli do nich dołączyć na przykład pedagog szkolny czy lekarz. Takie zespoły zostaną powołane w każdej gminie.
Całej „Rozmowy dnia” można wysłuchać poniżej. Inne „Rozmowy dnia” są dostępne TUTAJ.