Historie słowem pisane
W audycji prezentujemy intrygujące opowieści, ciekawe historie, dokumenty historyczne oraz reportaże śledcze.
„Tajemnica wielkanocnego spotkania”
2025-04-20
Skąd potężne rakiety V2 znalazły się w naszym regionie? Fot. Michał Słobodzian/PR PiK
Skąd potężne rakiety znalazły się w naszym regionie? Co mają z tym wspólnego mieszkający w Bydgoszczy Augustyn Trager i jego syn Roman? Co takiego wydarzyło się w kamienicy przy Wełnianym Rynku w Bydgoszczy, wiosną 1943 roku i dlaczego kilka miesięcy później alianci zorganizowali operację z udziałem ponad 500 bombowców? Odpowiedzi na te pytania w reportażu Michała Słobodziana pt. „Tajemnica wielkanocnego spotkania”.
W reportażu wykorzystano cytat z tablicy informacyjnej autorstwa Przemysława Jarząbka.
Autor: Michał Słobodzian
Emisja: „Historie słowem pisane”, 21 kwietnia 2025
„Mocno chciałem”
2025-04-12
Pan Marek Gromek. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
Poznali się dzięki swatom, którzy niewiele mieli do roboty, bo On i Ona od razu przypadli sobie do gustu. Obydwoje kochali las, a potem w nim zamieszkali. Pan Marek Gromek jest emerytowanym leśnikiem, który wraz z żoną wędruje po lesie i fotografuje to, co zazwyczaj umyka oczom niedoświadczonych obserwatorów. Pani Czesia śmieje się, ze jest pracownikiem fizycznym, bo nosi aparaty męża. Czy odkryli receptę na szczęście? O tym w reportażu pt. „Mocno chciałem”.
Autor: Żaneta Walentyn
Emisja: „Historie słowem pisane”, 14 kwietnia 2025
„Dobry duch, porządna zbrodnia”
2025-04-07
Anna Sergott z Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią. Fot. Michał Słobodzian/arch. PR PiK
Skok na bank z udziałem dziecka, bójka z użyciem soli, kradzież sejfu za pomocą koni - przyglądamy się kronice kryminalnej przedwojennego Nakła nad Notecią.
Sto lat temu przestępcy w Nakle byli naprawdę pomysłowi. W reportażu podróż śladami zbrodni, ale i zjawisk paranormalnych. Opowieść chwilami mrożąca krew w żyłach, momentami zabawna, ale co najważniejsze oparta na opisywanych w prasie relacjach. Przewodnikiem po tej fascynującej historii będzie Anna Sergott z Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią.
Autor: Michał Słobodzian
Emisja: „Historie słowem pisane”, 7 kwietnia 2025.
Emisja: „Historie słowem pisane”, 7 kwietnia 2025.
„Radio”
2025-03-31
Wizje w dźwięku. Fot. ilustracyjna/Artmo_Polska/pixabay.com
emisja: 31 marca 2025
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Czym się różni świat przedstawiany dźwiękami od przekazywanego za pomocą obrazów? Czy nasze ucho i oko pokazują to samo? To pytanie, które zadaje sobie każdy reportażysta. Jak pokazać barwę i smak z pomocą dźwięków i czy to w ogóle jest możliwe? I główne pytanie, które stało się dominantą dzisiejszego programu - Czy dźwięk może zmienić czyjeś życie? I już uchylam rąbka tajemnicy - może. Ukazujemy Państwu ludzi, dla których radio stało się bodźcem do zmiany. Wszystkich, którym dźwięk i dźwiękowe opowieści nie są obce, do wysłuchania reportażu pt. „Radio” zaprasza Żaneta Walentyn.
„Kto pociąga sznureczkami” / „Rycerz w sutannie”
2025-03-24
Ks. Paweł Dąbrowski, proboszcz parafii pw. Świętego Jakuba Apostoła w miejscowości Ostrowite. Fot. Michał Zaręba/arch. PR PiK
emisja: 24 marca 2025
reportaż Anny Dudzińskiej z Programu Trzeciego Polskiego Radia.
„Rycerz w sutannie”
emisja: 24 marca 2025
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
Opowieść o oszustwach i sentymentalna podróż w rodzinne strony - to propozycje „Historii słowem pisanych”. W pierwszej części prezentujemy reportaż Anny Dudzińskiej z Programu Trzeciego Polskiego Radia pt. „Kto pociąga sznureczkami”. To historia oszukanej 70-latki, która oszczędności swojego życia, pod namową oszustów, wrzuciła do kosza na śmieci.
W drugiej części audycji reportaż Michała Zaręby pt. „Rycerz w sutannie”. To opowieść o księdzu Pawle Dąbrowskim, który we wsi Ostrowite otworzył muzeum z dawnymi narzędziami, maszynami rolniczymi i przedmiotami codziennego użytku. Duchowny nie zapomina też o rodzinach stronach, między innymi o Łobdowie, gdzie odprawił mszę prymicyjną. Jak się okazuje, w tej wsi pod Wąbrzeźnem zrodziła się jego pasja, którą realizuje w swojej parafii.
„Miasteczko na sodzie”
2025-03-23
Janikowo, ośmiotysięczne miasteczko powstałe dzięki kombinatowi sodowemu w latach 50. XX wieku. Fot. Żaneta Walentyn/arch. PR PiK
emisja: 22 marca 2025
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
„Nasze miasto na soli i sodzie stoi” - mówią mieszkańcy Janikowa. Teraz jednak ich byt jest poważnie zagrożony. Qemetica Soda Polska, największy pracodawca w Janikowie i okolicach, ogłosił zwolnienia grupowe. Do lipca 2025 roku pracę straci 350 osób, a zakład zostanie „zahibernowany”. Koniec produkcji i zwolnienia grupowe to nie jest jedyny problem Janikowa. Miasteczko bowiem za 12 miesięcy nie będzie miało możliwości odprowadzania ścieków i ogrzewania mieszkań. Tym bowiem do tej pory także zajmowały się Zakłady Sodowe. „Czy czeka nas unicestwienie miasteczka lub przekształcenie go w skansen?” - pytają janikowianie, jednak odpowiedź na razie znikąd nie nadchodzi. O tym w reportażu pt. „Janikowo”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
W drugiej części audycji jej autorka zaprosiła Słuchaczy do zabytkowej Nieszawy z roku 2017, kiedy miasteczko borykało się z wielkim kryzysem pieniędzy.
„Żeby te drzewa mogły mówić”/„Trudny wybór”
2025-03-10
O tym, że kiedyś we wsi Nowy Świat tętniło życie, świadczą tylko stare lipy i drzewa owocowe. Fot. Adriana Andrzejewska-Kuras/PR PiK
We wsi Nowy Świat, w której istniało kiedyś ponad 200 gospodarstw, uchowały się tylko dwa domy. Fot. Adriana Andrzejewska-Kuras/PR PiK
emisja: 10 marca 2025
reportaż Adriany Andrzejewskiej-Kuras z Polskiego Radia PiK.
„Trudny wybór”
emisja: 10 marca 2025
archiwalny reportaż Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
Nowy Świat to wieś pośród lasów Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego. Niegdyś osiedlali się tu ludzie w poszukiwaniu lepszego życia. W czasach świetności było tu ponad 200 gospodarstw. Obecnie o tym, że tętniło tu życie, świadczą tylko stare lipy i drzewa owocowe, które uchowały się w miejscach dawnych domostw. Ostały się jedynie dwa domy. Pola uprawne zajął las. O tym w reportażu Adriany Andrzejewskiej-Kuras pt. „Żeby te drzewa mogły mówić”.
W drugiej części audycji Michał Słobodzian przypomni swój reportaż pt. „Trudny wybór”, który swoja premierę miał 7 marca 2018 roku. To opowieść o rodzinie Migdalskich, którzy zginęli z rąk Niemców tuż przed zakończeniem II wojny Światowej.
„Taki los”
2025-03-03
Pałac w Samostrzelu. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 3 marca 2025
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Ponad 6 tysięcy hektarów ziemi, olbrzymi pałac, jeden z największych w tym regionie i magnackie nazwisko łączące historię siedmiu pokoleń Bnińskich - to spuścizna potomków rodu. Niestety, dziurawa i połamana jak osiemnastowieczny pałac, który przez dziesięciolecia był dumą tych ziem, a obecnie jest świadectwem zapomnienia, a może ignorancji kolejnych właścicieli. Czy jest jeszcze szansa na ożywienie miejsca, gdzie bywał Mickiewicz, Piłsudski, Rydz- Śmigły czy Kiepura? Mieszkańcy Samostrzela kolejny raz mają nadzieję, że pałac, który widzą z okien swoich domostw, dostanie kolejną, tym razem chyba ostatnią, szansę. Do wysłuchania reportażu pt. „Taki los” zaprasza Żaneta Walentyn.
„Niewykluczeni”
2025-02-17
Ludzie w dojrzałym wieku zasiadają przed komputerami. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 17 lutego 2025
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Czym jest wykluczenie cyfrowe i dlaczego ludzie w dojrzałym wieku chcą dogonić czas i swoich wnuków? O tym w reportażu Żanety Walentyn pt. „Niewykluczeni”.
W drugiej części audycji „Historie słowem pisane” przypomnienie archiwalnego reportażu pt. „Oko”, który Żaneta Walentyn zaprezentowała po raz pierwszy w roku 2009.
„Dobro wraca do domu”
2025-02-10
Ryszard Szczepański. Fot. Michał Słobodzian/PR PiK
90. urodziny Ryszarda Szczepańskiego. Fot. z kolekcji prywatnej/Michał Słobodzian/PR PiK
emisja: 10 lutego 2025
reportaż Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
Wysoki, wytrzymały, gdy piął się na szczyt choroba brutalnie przerwała Jego karierę. Biegł z wysoką gorączką, potem już nie był w stanie startować. Największe życiowe sukcesy odniósł jako trener. To właśnie On szkolił multimedalistę i mistrza olimpijskiego Bronisława Malinowskiego. W styczniu br. świętował 90. urodziny, we wtorek 11 lutego br. zostanie Honorowym Obywatelem Grudziądza. Bohaterem „Historii słowem pisanych” będzie trener Ryszard Szczepański. Jak wyglądał sport w latach 50 i 60? Co podpowiedział Bronisławowi Malinowskiemu przed słynnym „złotym” biegiem na olimpiadzie w Moskwie? Co sprawia, że mimo iż został zupełnie sam nie traci woli życia?
O tym w reportażu pt. „Dobro wraca do domu”, w którym wykorzystano fragment „Polskiej Kroniki Filmowej” z 1963 roku oraz fragment finałowego olimpijskiego biegu na 3000 metrów z przeszkodami, relacjonowanego w 1980 roku przez Telewizję Polską. Do wysłuchania „Historii słowem pisanych” zaprasza Michał Słobodzian.
„Życie pełne niespodzianek” / „Życie do spełnienia”
2025-02-03
Siostra Barbara Rybus. Fot. Adriana Andrzejewska-Kuras/PR PiK
emisja: 3 lutego 2025
reportaż Adriany Andrzejewskiej-Kuras z Polskiego Radia PiK.
„Życie do spełnienia”
emisja: 3 lutego 2025
reportaż archiwalny Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Siostra Barbara Rybus nie planowała zostać zakonnicą. Chciała pracować w przedszkolu, jednak nie dostała się do szkoły, bo... nie umiała śpiewać. Dzieci jednak były jej przeznaczone. Pracowała z nimi przez 19 lat, prowadząc na Syberii dom dziecka.
O tym w reportażu Adriany Andrzejewskiej-Kuras pt. „Życie pełne niespodzianek”.
W drugiej części audycji przypomnieliśmy archiwalny reportaż Żanety Walentyn z lipca roku 2014, pt. „Życie do spełnienia”.
„Na oczach Matki” / „O Bartku, który zjednoczył wieś”
2025-01-20
Toruński pomnik „Dzieci Polskie Matce Polski” wymaga renowacji. Fot. Michał Zaręba/arch. PR PiK
emisja: 20 stycznia 2025
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
„O Bartku, który zjednoczył wieś”
emisja: 20 stycznia 2025
archiwalny reportaż Żanety Walentyn i Iwony Komisarek z Polskiego Radia PiK, z 9 listopada 1999 roku.
Od Prawie 90 lat tuląc swoje dziecko, spogląda na mieszkańców i turystów spacerujących po lesie na toruńskich Wrzosach. Pomnik autorstwa Ignacego Zelka pt. „Dzieci polskie Matce Polski” przetrwał dzięki bohaterskiej postawie sołtysa Kazimierza Ruszkowskiego. Na pomnik złożyli się mieszańcy, a teraz starają się o jego remont. Jak się okazuje, monument przyciąga też ciekawych ludzi. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Na oczach Matki”.
W drugiej części audycji przypominamy archiwalny reportaż Żanety Walentyn i Iwony Komisarek pt. „O Bartku, który zjednoczył wieś”. Niemcy zniszczyli przydrożny krzyż - projekt odbudowy, odnowa figury Matki Bożej, nowa rzeźba przedstawiająca typowego mieszkańca wsi o imieniu Bartek. Mieszkańcy Parlinka podejmują wiele inicjatyw.
Do wysłuchania audycji „Historie słowem pisane” zaprasza Żaneta Walentyn.
„Złoty gwóźdź” / „Nic się nie stało”
2025-01-13
Urszula Łączkowska. Fot. arch. PR PiK
emisja: 13 stycznia 2025
archiwalny reportaż Urszuli Łączkowskiej z Polskiego Radia PiK, z 30 września 1970 roku.
„Nic się nie stało”
emisja: 13 stycznia 2025
archiwalny reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 30 czerwca 2002 roku.
W audycji „Historie słowem pisane” zaglądam do archiwum Polskiego Radia PiK sięgając po wyjątkowy reportaż, wyjątkowy i mój ulubiony, choć nie jestem jego autorką. To dzieło sprzed niemal 55 lat, podpisane nazwiskiem Urszula Łączkowska. Kiedy prawie ćwierć wieku temu wydobyłam tę perełkę z naszego przepastnego archiwum, byłam tak zachwycona tym, co usłyszałam, ze natychmiast pojechałam do Piotrkowa Kujawskiego nagrać ciąg dalszy historii młodego mężczyzny, którego w 1970 roku uznano za szpiega. Echo tego wyjazdu zabrzmiało na pomorsko-kujawskiej antenie 30 czerwca 2002 roku. Do wysłuchania audycji zaprasza Żaneta Walentyn.
„Poszukiwacze czasu”
2025-01-05
„Poszukiwacze czasu”. Fot. Bartosz Walentyn/arch. PR PiK
emisja: 6 stycznia 2025
archiwalny reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 18 sierpnia 2024 roku.
W świątecznym wydaniu „Historii słowem pisanych” już po raz ostatni zaglądamy do naszego rankingu najlepszych reportaży ubiegłego roku. „Super 12-stkę”, czyli listę naszych reportaży nagradzanych w kraju i za granicą, ale także z różnych względów dla nas ważnych znajdą Państwo tutaj.
Dziś opowieść o pogoni za marzeniami. Trudnej, żmudnej, wymagającej sporo cierpliwości i rzadko nagradzanej, a jednak niezmiernie pasjonującej. Kanwą do opowieści stał się zlot poszukiwaczy skarbów w Wilczu niedaleko Koronowa. To miejsce, które ponad 600 lat temu wybrzmiało szczękiem oręża w trakcie bitwy z Krzyżakami. Michał Słobodzian zaprasza do wysłuchania reportażu Żanety Walentyn pt. „Poszukiwacze czasu”.
12 najlepszych reportaży Polskiego Radia PiK w 2024 roku [posłuchaj!]
2025-01-02
Reportażyści Polskiego Radia PiK: Michał Słobodzian, Żaneta Walentyn i Michał Zaręba. Fot. Magdalena Gill/arch. PR PiK
2024 był rokiem pełnym naprawdę wyjątkowych, nagradzanych w Polsce i za granicą reportaży, zrealizowanych przez dziennikarzy Polskiego Radia PiK! Poniżej przypominamy te najlepsze.
Reportaż zdobył II nagrodę na Prix Europa w Berlinie, a także nominację do Audionomia Awards 2024. To dziennikarskie śledztwo, demaskujące patologiczne warunki i sposób funkcjonowania ośrodka terapii uzależnień w Jerzmionkach koło Kamienia Krajeńskiego. Niezwykłym elementem reportażu jest ukazanie dramatu rodzin pacjentów, którzy nie przeżyli pobytu w ośrodku.
Można go posłuchać TUTAJ
„Niebo@com” Michała Słobodziana
Reportaż zajął I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie „Po prostu człowiek”, a także nominację do Audionomia Awards 2024.
To opowieść o wyjątkowej relacji Magdaleny i Stanisława Lamentów. Była znana toruńska społeczniczka cierpi na niezwykle bolesne powikłania po boreliozie.
Można go posłuchać TUTAJ
„Toruń – Ciechanów” Michała Zaręby
Reportaż zdobył nominację do nagrody Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” w Gdyni.
Michał Zaręba wraca w swoim reportażu do wywózek Polaków w głąb Związku Radzieckiego. Jak się okazuje, w tej sprawie wciąż odkrywamy nowe fakty. Za jednym z nich podążył nasz reportażysta, ponieważ okazało się, że wielu torunian wywożonych do ZSRR zatrzymywano w drodze w obozie przejściowym w Ciechanowie. Część z nich pozostała już tam na zawsze.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Dla dobra organizacji” Żanety Walentyn i Michała Słobodziana
Nasi reporterzy przez kilka tygodni badali, co dzieje się w Kujawsko-Pomorskiej Chorągwi ZHP. Dotarli do wyników kontroli w ośrodku harcerskim w Funce, w czasie której wykryto szereg nieprawidłowości. W efekcie przed sądem harcerskim mają stanąć między innymi były komendant Chorągwi, a także obecna komendantka. Sprawa została także zgłoszona m.in. do prokuratury.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Jesteśmy ludźmi” Żanety Walentyn
„Jesteśmy ludźmi!” - mówi szef jednostki medyków, ratujących życie rannym na polu walki w Ukrainie. Na pytanie czy zdarzyło mu się udzielać pomocy agresorom, czyli rosyjskim żołnierzom, potwierdza bez wahania. „Gdybyśmy tego nie robili, przestalibyśmy nimi być. A wojna sprzyja zanikowi instynktów, w tym samozachowawczego. Walka staje się rutyną, strach też, a to bilet w jedną stronę” - mówi medyk pola walki Damian Duda.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Zakopane w pamięci” Michała Zaręby
- Słuchajcie baby, jedna z was musi wyjść, bo jeśli ja pójdę, to wy wszystkie zginiecie, bo oni tu wrócą. Siły pobiorą i wrócą - wspomina bohaterka reportażu. Mimo upływu wielu lat Irena Krach wciąż ma przed oczami okrucieństwa rzezi wołyńskiej. 11 lipca 2024 roku minęła 81. rocznica tzw. „Krwawej Niedzieli”, która stanowiła kulminację ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia. Tylko tego jednego dnia zamordowanych zostało 8 tysięcy Polaków.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Idziemy na szał” Michała Słobodziana
Ubrania zrobione z worków po mące. Na szyi budziki zawieszone na łańcuchach. Brak butów - obowiązkowy. W sercach wolność. W reportażu odbyliśmy podróż do lat 60. To właśnie wtedy w Cekcynie grupa młodych hipisów, w piwnicy jednego z domów założyła klub. Miejsce szybko stało się kultowe. Szybko także znalazło się pod lupą miejscowej milicji.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Madonna za kromkę chleba” Michała Zaręby
Dźwięk silników zabytkowych włoskich motocykli od lat towarzyszy rodzinie spod Torunia. Miłość i zainteresowanie słoneczną Italią, językiem zrodziły się w trakcie II wojny światowej, kiedy nasz kraj okupowali hitlerowscy najeźdźcy. W 1943 roku - 12-latka, a dziś seniorka rodziny - Pani Barbara Adamska pomagała włoskim jeńcom wojennym, którzy trafili do niemieckiego obozu w Toruniu. Za tę pomoc otrzymała wyjątkowy prezent, który nazywa relikwią.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Jego oddech” Michała Słobodziana
Pani Anna godzinami mówi do syna, wpatrując się w monitor komputera. Nie ma gwarancji, że coś do niego dociera. Trudne są chwile, gdy tablet się przesunie. Wtedy widać głównie kołdrę. Nie zna zbyt dobrze angielskiego. Najważniejsze zwroty ma zapisane na kartce. Jej największym marzeniem jest, by syn wrócił do Polski, choćby miał żyć dwa dni. Z miłości można zrobić wiele, szczególnie gdy syn leży przykuty do łóżka kilka tysięcy kilometrów od domu. Sprowadzenie Pana Sylwestra do Trzcińca pod Bydgoszczą wiązałoby się ze skomplikowaną prawną batalią w Wielkiej Brytanii.
Reportaż jest do wysłuchania TUTAJ
„Kobiety z Żelaz(n)a” Michała Zaręby
11 miejscowości. Niemal 50 adresów. Łzy, uśmiechy, poczucie ulgi, ale i ogromna wdzięczność. Do osób poszkodowanych przez wrześniową powódź dotarły dary, jakie zbieraliśmy od naszych Słuchaczy. Akcję zainicjował Sławomir Kliszewski, całość skoordynowała nasza radiowa koleżanka Katarzyna Kliszewska. Na południe pojechały dwa wypełnione po brzegi samochody dostawcze. Z konwojem pojechał także nasz reporter Michał Zaręba, który miał okazję spotkać niezwykłe kobiety. Kobiety, które mimo ogromu strat i cierpienia wierzą, że to ich najpiękniejsze miejsce na świecie zostanie odbudowane.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Korzenie” Żanety Walentyn
Odkąd przeszli na emeryturę, państwo Wilanowscy zajęli się uzupełnianiem genealogii swojego rodu. Poszukując informacji związanych z prababcią natrafili na reportaż Żanety Walentyn, opisujący dewastację cmentarza w Płonnem. Autorka opowiadała w nim o zbezczeszczonym pochówku ich prababci. - Od cmentarza wszystko się zaczęło - mówią. Potem odnaleźli ślady Jana Rudowskiego, senatora, lotnika czasów międzywojnia i członka Armii Krajowej. To także ich przodek. Dziś walczą o upamiętnienie Jana Rudowskiego i pochowanych na cmentarzu w Płonnem członków rodzin ziemiańskich.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Poszukiwacze czasu” Żanety Walentyn
Opowieść o pogoni za marzeniami. Trudnej, żmudnej, wymagającej sporo cierpliwości i rzadko nagradzanej, a jednak niezmiernie pasjonującej. Kanwą do opowieści stał się zlot poszukiwaczy skarbów w Wilczu. To miejsce, które ponad 600 lat wybrzmiało szczękiem oręża w trakcie bitwy z Krzyżakami.
Reportaż jest do posłuchania TUTAJ
„Historia zapisana w słojach”
2024-12-21
„Historia zapisana w słojach”. Fot. Michał Zaręba/arch. PR PiK
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
„Pole skarbów”
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż archiwalny z 14 sierpnia 2019 roku, autorstwa Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
emisja: 22 grudnia 2024
reportaż archiwalny z 14 sierpnia 2019 roku, autorstwa Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
Mieszkańcy policzyli, że mógł mieć nawet 200 lat. Dąb rósł przy starym dworcu w Ciechocinku. Drzewo zostało jednak ścięte, bo zdaniem kolei zagrażało bezpieczeństwu podróżnych. Przewoźnik chce przywrócić połączenia. Teren był objęty ochroną konserwatorską, dlatego społecznicy zawiadomili prokuraturę. Powalone drzewo przywołało mieszkańcom wspomnienia. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Historia zapisana w słojach”.
Sięgamy również archiwalny reportaż Michała Słobodziana pt. „Pole skarbów” z 14 sierpnia 2029 foku opowiadający o rodzinie Paterów, którzy w Kruszy Zamkowej od ponad pół wieku znajdują na polu archeologiczne skarby. Wielka historia wkroczyła do rodziny Paterów w latach 60. XX wieku. To właśnie wtedy Pan Julian znalazł na swoim polu starą monetę. To był początek wielkiej archeologicznej przygody. Jak się wkrótce okazało, pozornie zwyczajne pole zaczęło odkrywać zupełnie niezwyczajne tajemnice.
„Dla siebie i Ziemi”
2024-12-13
Pani Dorota jest leśniczką i postanowiła wybudować dom w lesie. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 16 grudnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Pani Dorota jest leśniczką. Może z racji wykonywanego zawodu, a może dlatego, że kocha każde drzewo, postanowiła wybudować dom w lesie. Nie jest to jednak zwykły budynek tylko całkowicie samowystarczalny kawałek świata pani Doroty. Co to znaczy? Otóż bohaterka reportażu pt. „Dla siebie i Ziemi” korzysta tylko z mediów, które sama produkuje np. z energii wiatru i słońca. „Jak energia się wyczerpie, to trzeba będzie poczekać, aż baterie się naładują” - mówi. Czy to las uczy cierpliwości? O niezwykłej pani Dorocie i jej niezwykłym domu w reportażu pt. „Dla siebie i Ziemi”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Jarmark dobra”
2024-12-09
Pieniądze ze sprzedaży własnoręcznie zrobionych stroików, przygotują paczki dla biednych dzieci. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
emisja: 9 grudnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
W „Historiach słowem pisanych” opowieść o ludziach, którzy raz w roku w okresie przedświątecznym przyjeżdżają na „Jarmark Bożonarodzeniowy” do Koronowa. Są wśród nich nauczyciele z uczniami, Koła Gospodyń Wiejskich, wolontariusze zbierający fundusze na leczenie etc. Nie ma natomiast tych, którzy wystawiają się w celach czysto zarobkowych. Maluchy z podstawowej szkoły sprzedają zrobione przez siebie stroiki, by za uzyskane fundusze zrobić paczki dla biednych dzieci. Obok Panie z Koła Gospodyń sprzedają swoje ciasta, a zarobione pieniądze przeznaczają na dalszą działalność wspólnoty. Jest też rodzina kilkuletniej Anki - bydgoszczanki, która sprzedaje m.in. rzemiosło osadzonych w tamtejszym zakładzie karnym, by móc uzbierać określoną kwotę na rehabilitację niepełnosprawnej dziewczynki. Na tym jarmarku nikt nie chce zarobić. Tu ideą jest pomoc i wspólnota. O tym w reportażu Żanety Walentyn pt. „Jarmark dobra”, do którego wysłuchania zaprasza Michał Słobodzian.
„Kult”
2024-12-02
Kapliczka św. Rozalii w Przecznie pod Toruniem. Fot. nadesłane
emisja: 2 grudnia 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
Były położone z dala od wsi i miejscowości, często w ukryciu. W wierzeniach mieszkańców cmentarze choleryczne były nawet przeklęte i pilnowane przez czarnego psa. Kiedy epidemia dziesiątkowała Europę, z pomocą mieszkańcom włoskiego Palermo przyszła św. Rozalia. Jak się okazuje, pustelnica swoją figurkę ma również w Przecznie pod Toruniem, dokąd każdego roku organizowane są procesje. Do św Rozalii mieszkańcy ponownie zwrócili się z modlitwą kiedy przyszła pandemia koronawirusa. O tym w reportażu Michała Zaręby pt. „Kult”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Pana Jana umowa z Bogiem” / „Wiatr w żaglach”
2024-11-18
W gromadce Celiny i Łukasza Antczaków zawsze jest wesoło. Fot. archiwum rodzinne
emisja: 18 listopada 2024
reportaż archiwalny Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 8 maja 2011 roku.
„Wiatr w żaglach”
emisja: 18 listopada 2024
reportaż archiwalny Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK, z 31 lipca 2022 roku.
Śmiertelnie chory Mikołaj Mielnik z Siedlec szuka rodziców zastępczych dla 8-letniego chłopca. Mężczyzna choruje na raka płuca. Leczenie zakończono. Pan Mikołaj chciałby sam wybrać rodzinę dla Emila. Trudno sobie wyobrazić co mogą przeżywać tata i syn. Kilkanaście lat temu z podobnym tragicznym dylematem mierzył się Jan Szweda z Bydgoszczy. Nieuleczalnie chory mężczyzna szukał nowej rodziny dla czwórki swoich dzieci. Udało się na krótko przed śmiercią.
W audycji „Historie słowem pisane” przypominamy reportaż Żanety Walentyn z 2011 roku pt. „Pana Jana umowa z Bogiem”. W drugiej części audycji sięgamy po reportaż Michała Słobodziana pt. „Wiatr w żaglach” z 2022 roku, w którym o blaskach i cieniach rodzicielstwa zastępczego opowiadają Celina i Łukasz Antczakowie z Bydgoszczy.
„Miraże”
2024-11-12
U sąsiadów Olendrów. Fot. Żaneta Walentyn
emisja: 11 listopada 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Druga Rzeczpospolita, która powstała po 123 latach zaborów, była państwem wielonarodowościowym. O jednym z narodów, który zamieszkiwał Polskę, a konkretnie tereny zalewowe Wisły do końca II wojny światowej, w reportażu Żanety Walentyn pt. „Miraże”.
„Takie miejsce”
2024-11-05
„Takie miejsce”, reportaż z Polskiego Radia PiK. Fot. ilustracjna/JillWellington/pixabay.com
emisja: 4 listopada 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
„Takie miejsce” to opowieść o pewnej niemieckiej rodzinie z czasów międzywojnia i autorze książki napisanej na podstawie pamiętnika kobiety, która po wojnie wyjechała do Niemiec, ale tęsknota za miejscem urodzenia skłoniła ja do spisania swoich wspomnień. Do wysłuchania audycji zaprasza Żaneta Walentyn.
„Dziewczynka z Topolowej 6”
2024-10-22
Chava Nissimov (L) bohaterka reportażu Żanety Walentyn (C) i Adriany Andrzejewskiej (P) pt. „Dziewczynka z Topolowej 6”. Fot. archiwum PR PiK
emisja: 21 października 2024
reportaż archiwalny Żanety Walentyn i Adriany Andrzejewskiej z Polskiego Radia PiK, z 15 kwietnia 2017 roku.
20 października 1943 roku Gestapo zatrzymało Irenę Sendlerową i uwięziło na Pawiaku. Dzięki temu, że Żegocie udało się ją uwolnić, setki żydowskich dzieci zostało potem uratowanych. Wywożono je z getta w workach, skrzynkach, niemowlętom podawano leki uspokajające, by nie płakały. Irena Sendlerową uratowała w ten sposób ok. 2500 dzieci. Ucieczka z getta była równie niebezpieczna dla uciekającego jak i dla organizatora ucieczki i zawsze w razie złapania przez Niemców kończyła się śmiercią. Bohaterka reportażu pt. „Dziewczynka z Topolowej 6” po ucieczce z getta jechała wraz ze swą przybraną polską matką w worku, jak mały kotek. Miała 3 latka, ale wiedziała, że nie wolno płakać. Po latach autorki reportażu Żaneta Walentyn i Ada Andrzejewska pomogły jej odszukać potomków rodziny, która ją uratowała. Do wysłuchania audycji zaprasza Żaneta Walentyn.
„Nauczycieleczka” / „Piotr i Piotr”
2024-10-15
Reportaż pt. „Piotr i Piotr” opowiadał o 13-latku, który mimo młodego wieku rozmawiał, jak dorosły człowiek. Jak poradził sobie jako dojrzały mężczyzna?/fot: Henryk Żyłkowski, archiwum
emisja: 14 października 2024
reportaż archiwalny Żanety Walentyn i Iwony Komisarek z Polskiego Radia PiK, z 6 września 1999 roku.
„Piotr i Piotr”
emisja: 14 października 2024
reportaż archiwalny Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK, z 11 stycznia 2007 roku.
Z okazji Dnia Nauczyciela Żaneta Walentyn przypomniała dwa reportaże z radiowego archiwum. „Nauczycieleczka” opowiada o pani Salomei Blank, autorce wielu książek, a na co dzień nauczycielce języka polskiego w Brodnicy.
Poznałam Piotra, kiedy miał 13 lat. Był niezwykłym chłopcem, o polityce mówił, jak dorosły człowiek, kochał Eminema i sport. Jak każdy nastolatek lubił grać w piłkę i spędzać czas z kolegami z bloku. Jednak do czasu. Kiedy stracił wzrok, przez wiele lat nie mógł się z tym pogodzić. Na początku udawał, że widzi, potem przyszedł czas ucieczki od rzeczywistości. Czy dziś, kiedy jest już dorosłym mężczyzną zaakceptował swoją sytuację? Jak radzi sobie mój bohater sprzed czternastu lat? O tym w reportażu pt. „Piotr i Piotr”.
Do wysłuchania audycji zaprasza Żaneta Walentyn.
„Duchowa operacja” i „W poszukiwaniu spajdermenki”
2024-10-07
Połączyła ich scena, która może odmienić życie. Fot. Michał Słobodzian
emisja: 7 października 2024
reportaża archiwalny Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK, z 9 marca 2019 roku
„W poszukiwaniu spajdermenki”
emisja: 7 października 2024
reportaż archiwalny Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK, z 31 marca 2024 roku.
W audycji przypominamy dwa reportaże Michała Słobodziana, które łączy to, że bohaterowie zmagają się z wyzwaniem. Łączą je także osoby z Zespołem Downa. Reportaż „Duchowa operacja” to opowieść o ludziach, którzy po 40-tce adoptowali dziecko z Zespołem Downa. Reportaż miał premierę w 2019 roku. Z kolei „W poszukiwaniu spajdermenki” to historia młodych aktorów z Zespołem Downa, którzy realizują na scenie swoje pasje.
„Madonna za kromkę chleba”
2024-09-23
Pani Barbara Adamska z Madonną. Fot. Michał Zaręba
emisja: 23 września 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
Dźwięk silników zabytkowych włoskich motocykli od lat towarzyszy rodzinie spod Torunia. Miłość i zainteresowanie słoneczną Italią, językiem zrodziły się w trakcie II Wojny Światowej, kiedy nasz kraj okupowali hitlerowscy najeźdźcy. W 1943 roku - 12-latka, a dziś seniorka rodziny - Pani Barbara Adamska pomagała włoskim jeńcom wojennym, którzy trafili do niemieckiego obozu w Toruniu. Za tę pomoc otrzymała wyjątkowy prezent, który nazywa relikwią. O tym w reportażu Michała Zaręby pt „Madonna za kromkę chleba”, w którym rys historyczny przedstawił Marcin Orłowski, toruński przewodnik i badacz dziejów Torunia.
„Rancho dobrych serc” / „Czekają”
2024-09-17
emisja: 16 września 2024
reportaż Michała Zaręby z Polskiego Radia PiK.
„Czekają”
emisja: 16 września 2024
archiwalny reportaż Adriany Andrzejewskiej-Kuras z Polskiego Radia PiK.
emisja: 16 września 2024
archiwalny reportaż Adriany Andrzejewskiej-Kuras z Polskiego Radia PiK.
Kocha spędzać czas nad wodą, w sercu ma muzykę i ludzi, których zaprasza do wyjątkowego miejsca pod Bydgoszczą. Paweł Buczek „Sydney” musiał jednak na chwilę zwolnić. Walczy z chorobą nowotworową. Przyjaciele postanowili „wyśpiewać” dla niego zdrowie. Nagrali dla niego teledysk, w którym wzięli udział bydgoscy artyści. W internecie prowadzona jest zbiórka funduszy na leczenie. W reportażu Michała Zaręby pt. „Rancho dobrych serc” wypowiadają się przyjaciele „Sydneya”: Adela Konop, Paweł „Pawziu” Wiśniewski, Radosław Ratkowski i Michał Skoczek z zespołu „Butelki Zwrotne”, a także sam „Sydney” - Paweł Buczek.
W drugiej części audycji przypominamy archiwalny reportaż pt. „Czekają” z 7 grudnia 2019 roku, w którym Adriana Andrzejewska-Kuras przedstawia historię walki medykow o życie jednego z nich.
Do wysłuchania audycji „Historie słowem pisane” zaprasza Żaneta Walentyn.
„Malwy w kartonach”
2024-09-09
Polscy zakładnicy na Starym Rynku w Bydgoszczy w czasie publicznych egzekucji. Fot. Archiwum Główne Akt Dawnych/pl.wikipedia.org
emisja: 9 września 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
„Malwy w kartonach” to opowieść o losach pewnej rodziny bydgoszczan, która toczy się przed i podczas wojny. On - Stanisław jest szaleńczo zakochany w Helutku, tak nazywa swoją żonę. Pracuje w Głównym Urzędzie Pocztowym, nieźle zarabia, bo jest zastępcą dyrektora. Pisze wiersze, należy do Towarzystwa Strzeleckiego, jest weteranem wojny z bolszewikami, wstąpił bowiem ochotniczo do polskiego wojska mając zaledwie 16 lat. Ona - Helutek, wychowuje ich dwoje synów i zajmuje się domem. Jest naprawdę śliczna, nic dziwnego, że Stanisław stracił dla niej głowę. Rodzina latem żegluje, zimą wszyscy mieszkają w domu przy ul. Racławickiej. Są piękni, młodzi i szczęśliwi. Ich szczęście kończy się 1 września 1939 roku. Czy pan Stanisław wyskoczył przez okno budynku Gestapo, bo nie wytrzymał tortur? Tego do końca nie wiadomo. Wiadomo natomiast, że ich pierworodny syn był ofiarą akcji T4 i został zabity w szpitalu w Kocborowie.
Do wysłuchania premierowego reportażu pt. „Malwy w kartonach” zaprasza Żaneta Walentyn.
„Rzeka pełna skarbów”
2024-09-01
„Rzeka pełna skarbów”. Fot. Michał Słobodzian/arch. PR PiK
emisja: 2 września 2024
reportaż Michała Słobodziana z Polskiego Radia PiK.
Odkrywane są w czasie prac budowlanych, gdy poziom wody jest niski, czasem przez wędkarzy. Stanowią wyjątkowe świadectwo przeszłości regionu. W „Popołudniu z reportażem” mówiliśmy o historycznych artefaktach, jakie wyłowiono z Wisły. Ostatnim spektakularnym odkryciem był miecz z X wieku, który mógł należeć do wikinga. Co jeszcze wyłowiono z rzeki?
O tym w reportażu Michała Słobodziana pt. „Rzeka pełna skarbów”, do którego wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
„Serce i skarb”
2024-08-19
Zamek Krzyżacki w Radzyniu Chełmińskim. Fot. Żaneta Walentyn/PR PiK
„Serce i skarb”
emisja: 19 sierpnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
emisja: 19 sierpnia 2024
reportaż Żanety Walentyn z Polskiego Radia PiK.
Mają podobną historię. Powstały w podobnym czasie i służyły tym samym celom. Dlaczego zatem dziś są tak różne? „To od serca zależy” - odpowiedziałaby na to pytanie bohaterka reportażu pt. „Serce i skarb”, bo jak powiedziano w filmie „Pan Samochodzik i Templariusze” cyt. „Tam skarb jest, gdzie Serce twoje”. Owym skarbem dla pani Patrycji jest zamek krzyżacki w Radzyniu Chełmińskim, który bohaterka reportażu dzierżawi, a przy okazji chucha i dmucha na swój skarb, użyczając go wszystkim, którzy chcą choćby przez chwilę poczuć się rycerzem. Inaczej rzecz ma się z zamkiem, a właściwie ruiną zamku krzyżackiego w Pokrzywnie. Tam zamek z każdym rokiem umiera, a konserwator zabytków już 5 lat temu zapowiadał jego konfiskatę. Problem w tym, że właściciel był nieuchwytny. O tym w audycji „Historie słowem pisane”, do której wysłuchania zaprasza Żaneta Walentyn.
AUDYCJE OKAZJONALNE :
- „Z ojca na syna” - reportaż Żanety Walentyn
Żaneta Walentyn
Michał Słobodzian
Adriana Andrzejewska-Kuras