Budynki i park pod ochroną. Obserwatorium Astronomiczne UMK w rejestrze zabytków
Profesor Wilhelmina Iwanowska na tle budynku naukowo-mieszkalnego i jednego z pawilonów, lata 70. XX wieku/fot. zbiory Instytutu Astronomii UMK
Widok z dziedzińca budynku radioastronomii na radioteleskop RT-3/fot. Facebook
Pawilon obserwacyjny z lat 1961-1962 mieszczący teleskop Schmidta-Cassegraina o średnicy głównego lustra 90 cm/fot. Facebook
Obserwatorium Astronomiczne UMK w podtoruńskich Piwnicach, gdzie znajduje się jeden z największych radioteleskopów w Europie, wpisane zostało do rejestru zabytków. Tak zdecydował wojewódzki konserwator.
Pod szczególną ochroną znalazły się zarówno budynki, jak i unikatowy park otaczający obserwatorium. Wszystkie remonty i inwestycje będą wymagały teraz konsultacji z konserwatorem.
- Obserwatorium w podtoruńskich Piwnicach jest materialnym świadkiem powstania i rozwoju astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, stworzonej przez kadrę naukową Uniwersytetu Stefana Batorego, która przybyła do Torunia pociągami w 1944 r. z Wilna - czytamy w uzasadnieniu decyzji o wpisie centrum do rejestru zabytków. Wojewódzki Konserwator przypomina, że wśród pionierów toruńskiej astronomii była docent Wilhelmina Iwanowska oraz prof. Władysław Dziewulski, który przywiózł do Torunia z kresów wschodnich obraz obserwatorium otoczonego bujną roślinnością.
- Park w Piwnicach, w którym podziwiać można m.in. tulipanowce amerykańskie czy pochodzące z Chin bożodrzewy gruczołkowate wraz z pawilonami obserwacyjnymi wzniesionymi na centralnym planie, stanowi unikatowy mariaż nauki, sztuki i przyrody kształtowanej ręką ludzką - podkreśla Sambor Gawiński. Konserwator zwraca uwagę także na walory architektoniczne budynku radioastronomii, który powstał wg projektu Konrada Kuczy-Kuczyńskiego i nawiązuje do skandynawskiej architektury modernistycznej.
Przypomnimy, że niedawno do rejestru zabytków wpisany został także campus UMK na Bielanach.