System, który przejmie sterowanie samolotem testowany był na Podkarpaciu

2015-05-02, 11:05  Polska Agencja Prasowa

Po niedawnej katastrofie samolotu Germanwings w Alpach niemieccy kontrolerzy lotów chcą wprowadzenia rozwiązań technicznych, które umożliwią sterowanie maszyną z ziemi. Punktem wyjścia do tych prac mogą być próby, jakie przeprowadzili na Podkarpaciu naukowcy z Instytutu Lotnictwa i Politechniki Rzeszowskiej.

Testy były prowadzone w ramach unijnego projektu SOFIA (Safe Automatic Flight Back and Landing of Aircraft). Udział w nim brały instytucje i firmy z branży lotniczej z kilku krajów UE, w tym z Polski, Niemiec, Portugalii, Francji i Włoch.

W trakcie trwania projektu został opracowany Eksperymentalny System Sterowania Samolotem (ESSS), a próby tego systemu w samolocie przeprowadzono na lotnisku w podrzeszowskiej Jasionce. Wspólnie przeprowadzili je Instytutu Lotnictwa pod kierunkiem Mariusza Krawczyka i zespół z Katedry Awioniki i Sterowania z Politechniki Rzeszowskiej (PRz) pod kierunkiem Tomasza Rogalskiego profesora tej uczelni.

Rogalski powiedział PAP, że ESSS jest rodzajem autopilota, który został zintegrowany z modułem programowym automatycznego wyznaczania i egzekucji trasy lotu (Flight Reconfiguration Function FRF). "Upraszczając, jest to system, który przejmuje kontrolę nad lotem samolotu, gdy z dzieje się z nim coś złego, wyznacza trasę do najbliższego lotniska, biorąc po uwagę różne czynniki np. ilość paliwa, osiągi samolotu i parametry lotu, a następnie sprowadza maszynę bezpiecznie na ziemię" - dodał.

Przy realizacji projektu SOFIA były trzy założenia, skąd można będzie przejąć sterowanie samolotem, który jest w powietrzu. Pierwsze, że będzie to możliwe z ziemi. Drugi wariant przewidywał, że będzie można to zrobić z samolotu lecącego obok. Trzeci, że system zrobi to autonomicznie, po analizie, że z samolotem dzieje się coś złego np. jego kurs odbiega od zaplanowanej trasy.

Jak wyjaśnił Rogalski, ostatecznie prace skupiły się na trzecim wariancie, a ewentualnie sygnał o tym, że lot nie przebiega zgodnie z planem mógłby zostać wysłany także z ziemi.

Praktyczne próby działania demonstratora systemu zostały przeprowadzona na Podkarpaciu, Instytut Lotnictwa przeprowadził je wspólnie z Politechniką Rzeszowską, która nie tylko kształci pilotów, ale również pracuje nad lotniczymi systemami sterowania i ma bogate doświadczenie w badaniach lotniczych. Uczelnie wspólnie opracowały ESSS i zainstalowały go na samolocie I-23 Manager.

"Startowaliśmy z lotniska Jasionce, potem system był informowany, że jest niebezpieczeństwo, generował plan lotu, biorąc pod uwagę m.in. możliwości bezpiecznego dotarcia do lotniska i pokonywał tę trasę. Takich lotów było 18, co dało w sumie 10 godzin w powietrzu" - powiedział Rogalski.

Naukowiec przyznał, że pierwsze próby nie były pozbawione błędu, ale po poprawkach systemu ostatnie loty były już prawidłowe.

"W testach nie badaliśmy ostatecznie automatycznego lądowania. Ten element ze względów bezpieczeństwa oraz dużych kosztów przeróbki samolotu, został usunięty z projektu. Jednak dzisiaj samoloty lądują automatycznie więc technicznie nie jest to problem nierozwiązywalny" - zaznaczył Rogalski.

Według niego system wymaga jeszcze sporo pracy i dalszych badań, ale - podkreślił - baza do dalszych prac jest już gotowa.

Zdaniem Rogalskiego, system podobny do modułu FRF mógłby zadziałać i uratować życie pasażerów m.in. cypryjskiego samolotu, który rozbił się w Grecji w 2005 r. z powodu utraty przytomności przez pilotów. "W takim przypadku system poprzez różne czujniki mógłby odczytać, że coś złego dzieje się z pilotami, wówczas aktywowałby się i bezpiecznie sprowadził maszynę na ziemię" - mówi.

Czy uratowałby również pasażerów samolotu Germanwings, gdzie do katastrofy we francuskich Alpach celowo doprowadził drugi pilot? Zdaniem naukowca, nie jest to wykluczone. "Gdyby system rozpoznał, że profil lotu jest niewłaściwy mógłby przejąć kontrolę nad samolotem" - uważa Rogalski.

Projekt SOFIA zakończył się w 2009 r. jest jednak szansa, że prace nad systemem, który przejmie sterowanie samolotem będącym w powietrzu będą kontynuowane. Politechnika Rzeszowska, Instytut Lotnictwa, konsorcjum Sikorsky-PZL Mielec oraz czeskie firmy z branży lotniczej zgłosiły projekt opracowania takiego systemu dla samolotów lekkich. Sfinansowany miałby być on z unijnego programu CleanSky 2.

Jak zaznaczył Rogalski, małe samoloty są bardziej narażone na różne zagrożenia niż pasażerskie. "W tych maszynach pilot jest jeden, może zasłabnąć czy mieć inne problemy ze zdrowiem. W takim przypadku system, dzięki różnym czujnikom, mógłby wykryć niebezpieczeństwo na pokładzie i doprowadzić do bezpiecznego lądowania" - dodał.

Pytany ile czasu potrzeba, aby taki system był instalowany w samolotach, odpowiada, że wszystko zależy od "zaangażowania, chęci i pieniędzy" przede wszystkim firm produkujących samoloty. (PAP)

Informacja pochodzi z serwisu PAP Technologie.

Nauka i technologie

Wynalazki naukowców z bydgoskiego UKW docenione na targach w Japonii

Wynalazki naukowców z bydgoskiego UKW docenione na targach w Japonii

2022-07-12, 09:00
Profesor UKW z ministerialnym grantem na badanie pierwszej historii Polski

Profesor UKW z ministerialnym grantem na badanie pierwszej historii Polski

2022-07-08, 11:35
Stypendia dla wybitnych młodych naukowców. W regionie prym wiedzie UMK

Stypendia dla wybitnych młodych naukowców. W regionie prym wiedzie UMK

2022-07-05, 09:09
Maturzyści z niecierpliwością czekali na wyniki egzaminów i wreszcie się doczekali

Maturzyści z niecierpliwością czekali na wyniki egzaminów i wreszcie się doczekali!

2022-07-05, 07:27
Zdobyli 19 nagród za wynalazki i innowacje. Wielki sukces naukowców z UKW

Zdobyli 19 nagród za wynalazki i innowacje. Wielki sukces naukowców z UKW

2022-05-17, 10:41
Łazik zaprojektowany przez grudziądzkich uczniów w finale konkursu Explory [zdjęcia, wideo]

Łazik zaprojektowany przez grudziądzkich uczniów w finale konkursu Explory [zdjęcia, wideo]

2022-05-17, 07:15
Naucz sięodróżniać prawdę od fałszu w Internecie. Kursy online za darmo

Naucz się odróżniać prawdę od fałszu w Internecie. Kursy online za darmo

2022-05-08, 21:00
Zespół prof. Grzybowskiego: Z odpadów chemicznych można produkować leki

Zespół prof. Grzybowskiego: Z odpadów chemicznych można produkować leki

2022-04-27, 19:30
Nauka jest dla człowieka. Startuje 20. Toruński Festiwal Nauki i Sztuki

„Nauka jest dla człowieka". Startuje 20. Toruński Festiwal Nauki i Sztuki

2022-04-20, 15:30
Polskie Radio wypada korzystniej w nowych badaniach słuchalności radia w Polsce

Polskie Radio wypada korzystniej w nowych badaniach słuchalności radia w Polsce

2022-04-06, 19:13
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę