Krzyżackie rękopisy z kolekcji UMK dostępne w internecie

Kolekcję 19 rękopisów krzyżackich ze zbiorów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika udostępniono w internecie. Konserwacja i digitalizacja cennych manuskryptów były możliwe dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Jak poinformowała we wtorek dr Marta Czyżak z Biblioteki Uniwersyteckiej UMK, ponad sześćsetletnie rękopisy pochodzą z dawnej Państwowej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Królewcu. Archiwalia, zaliczane do wspólnego polsko-niemieckiego oraz europejskiego dziedzictwa, uważane są przez historyków za obiekty o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej.

W skład zbioru wchodzą m.in.: kodeksy z dawnych bibliotek krzyżackich - kopie listów papieża Grzegorza VII z końca XI wieku, "kieszonkowy" kodeks z tekstem "Statutów zakonu krzyżackiego" w języku niemieckim i francuskim z początku XIV w., "Kronika ziemi pruskiej" (Di Kronike von Pruzinlant) Mikołaja von Jeroschin z 2. połowy XIV w. (drugi najstarszy zachowany w całości rękopis kroniki), kodeks z poetyckimi parafrazami ksiąg biblijnych: Hioba i Daniela, Legendą o Barlaamie i Jozafacie pióra Rudolfa von Ems (zmarł ok. 1248 r.) oraz pieśnią ku czci Najświętszej Marii Panny z Pasjonału.

"Obok rękopisów o +krzyżackiej+ proweniencji zdigitalizowano także inne królewieckie kodeksy, np. żywot błogosławionej Doroty z Mątowów (Leben der seligen vrouwen Dorothee) Jana z Kwidzyna z około 1400 r., rękopis z komentarzem do IV. księgi +Dekretałów+ papieża Grzegorza IV, pochodzący z dawnej biblioteki katedralnej w Królewcu; +Sermones quadragesimales+ (Kazania wielkopostne) z biblioteki skasowanego w 1823 r. opactwa cystersów w Pelplinie, włoski modlitewnik z końca XV w., +Prawo starochełmińskie+ (Der alte Kulm) i Ewangelię Nikodema" - dodała dr Czyżak.

W pracowni konserwacji Biblioteki Uniwersyteckiej UMK dokonano zabiegów uelastycznienia skóry opraw, wzmocnienia grzbietów ksiąg i prostowania pofalowanych, pergaminowych kart. Rękopisy zostały sfotografowane na specjalnie do tego celu wykonanej konstrukcji, która zapewniała księgom dużego formatu odpowiedni, bezpieczny dla nich kąt otwarcia.

Zeskanowane rękopisy opublikowano już na stronach Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. "Ukryte dotąd w magazynie dzieła średniowiecznych skrybów: traktaty, kroniki, kazania i modlitewniki stały się w ten sposób dostępne dla wszystkich zainteresowanych" - dodała dr Czyżak.

Dzięki możliwości powiększania obrazu, rękopisy w cyfrowej wersji przeglądać mogą także osoby niedowidzące. Digitalizacja była możliwa dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu "Ochrona i cyfryzacja dziedzictwa kulturowego". (PAP)