Konkurs Grand PiK 2022
2022-05-18
Adam Mickiewicz: śmieszy, tumani, przestrasza
2022-05-19
Producent: PR RzeszówAutor/Autorzy: Andrzej Zajdel
Realizacja: Jerzy Dziobak
Czas: 36’01”
Słuchowisko oparte na balladach „Pani Twardowska”, „To lubię” i „Lilije”. Pokazuje geniusz Adama Mickiewicza jako mistrza słowa, którym stwarza niezapomniany nastrój, emocje i przekazuje podstawowe prawdy o naturze ludzkiej. W tych balladach Wieszcz Adam - śmieszy, tumani, przestrasza - stąd tytuł słuchowiska.
Belfer z ulicy
2022-05-19
Producent: PR KatowiceAutor/Autorzy: Samuel Baron
Realizacja: Jacek Kurkowski
Czas: 23’33”
Jeszcze nie tak dawno temu w Polsce można było „być sobą" tylko pod warunkiem, że posiadało się pewien bardzo konkretny zestaw cech. Jeżeli ktoś tego zestawu cech nie posiadał i starał się wyróżniać, czy (nie daj Boże!) szukał sposobów aby ośmieszać szarą rzeczywistość był uważany w najlepszym wypadku za jednostkę niezrównoważoną, a w najgorszym - za niebezpieczną. Tak było na przykład w przypadku członków bytomskiego kolektywu punkowców „Ulica". Niemal zupełnie zapomnianego dziś zespołu, który pod wiecznym gradobiciem milicyjnych pałek tworzył bądź co bądź kulturę alternatywną na Śląsku. A przecież chłopcy starali się tylko spędzać jakoś czas i szukali recepty na skrzeczącą rzeczywistość! Kultura nie leżała w polu ich zainteresowań aż tak jak wyśniona niezależność od opresji złego systemu.
Dziś - trzydzieści lat później - są panami w średnim wieku. Mają prace, obowiązki, rodziny, dzieci. Tylko czy to znaczy, że w walka się zakończyła? Upadła? Wywieszono białe flagi? Czy raczej walka ta zeszła do partyzantki? Częściowo wyjaśnia to opowieść Darka, zwanego „Kazem". Dawniej wokalisty i tekściarza a dziś - po prostu "belfra" z sąsiedztwa. Oto reportaż Samuela Barona z Polskiego Radia Katowice w realizacji dźwiękowej Jacka Kurkowskiego.
Cicho, cichutko
2022-05-19
Producent: Uniwersytet Śląski w KatowicachAutor/Autorzy: Krzysztof Kiczek
Reżyseria: Krzysztof Kiczek
Realizacja: Krzysztof Kurek
Czas: 63’03”
W Noc wigilijną Michał wymyka się śmierci. Ma wtedy dwa lata. Traci w nieludzkich okolicznościach rodziców i siostrę. Dorasta pod opieką milczącej ciotki Anny, odcięty od przeszłości. Ucieczki szuka później w wirze swobodnego, wielkomiejskiego życia, w którym często towarzyszy mu najlepszy przyjaciel, Pisarczyk. Do czasu…
ALBO INACZEJ
Ciotka Anna, otrzymuje kłopotliwy prezent – przybranego syna Misia. Z dwuletnim chłopcem na ręku wyrusza na tułaczkę. Przeszłość przygniata ją i hartuje tak, że potrafi znieść niemal wszystko. Do czasu…
Wtedy zdarza się TO. Do działania przechodzą Stasia i Pisarczyk. Ona stara się ratować od TEGO, on ze skrawków wspomnień, opowieści i tropów rekonstruuje historie Misia i Anny. Śledzi, co połączyło i zagmatwało życie tych dwojga. Wreszcie może zostać opowiedziane to, o czym dotąd było cicho, cichutko…
Cień wojny
2022-05-19
Producent: PR BiałystokAutor/Autorzy: Joanna Sikora
Realizacja: Paweł Antosiewicz
Czas: 17’46”
Wojna nie kończy się z ostatnim strzałem. Rany tych, którzy jej doświadczyli goją się bardzo długo. Nie przychodzi też ulga i zapomnienie, a blizny pozostają na pokolenia...
Z wojennymi opowieściami postanowiły zmierzyć się słuchaczki Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Białymstoku. Stworzyły spektakl na podstawie wspomnień Zargan Nasordinovej z bombardowanej Czeczenii. Wychodząc na scenę, przypominały sobie także osobiste historie, te usłyszane w domu... zapomnieć czy wspominać?
Cykl reportaży o uchodźcach z Ukrainy – Serce na granicy, Jednorożec dla Ukrainy, Nie płakaj mama
2022-05-19
Producent: PR ŁódźAutor/Autorzy: Monika Gosławska
Realizacja: Andrzej Papajak
Czas: 35’03”
Cykl składa się z trzech reportaży - „Serce na granicy", „Jednorożec dla Ukrainy" i „Nie płakaj mama". Wszystkie zostały zrealizowane tuż po zaatakowaniu Ukrainy przez Federację Rosyjską. Materiały były nagrywane na przejściach granicznych w Medyce, Korościenku, Hrebennem, Dołhobyczowie, ale też w punktach recepcyjnych w Hrubieszowie i puntach pomocy w Łódzkiem.
Zebrany materiał pokazuje ucieczkę ludzi przed wojną i organizowaną dla nich pomoc - wielki zryw ludzkich serc, wielkie obawy i tęsknotę...
Czy się kiedyś bałaś
2022-05-19
Producent: PR SzczecinAutor/Autorzy: Katarzyna Wolnik - Sayna
Realizacja: Wawrzyniec Szwaja
Czas: 31’12”
„W więzieniu trudno nie okazywać strachu. On jest wszechobecny. Najgorsze są noce, gdy czyjś krzyk lub płacz rozrywa ciszę i nie pozwala zasnąć do świtu" - zwierza się bohaterka jednej z książek Ewy Ornackiej.
Zawsze ciągnęło ją w stronę tajemnic kryminalnych, chciała zajrzeć w umysły przestępców, zrozumieć ich motywacje, opisać zasady, które rządziły mafią. Ewa Ornacka - dziennikarka śledcza, filmowiec, autorka 10 książek o tej tematyce, dokumentalistka - od 30 lat stara się pokazać, jak wygląda świat po drugiej stronie prawa. Jest autorką cyklu filmów „Kobiety i Mafia", a ostatnio pracuje jako współscenarzystka serialu realizowanego na podstawie jej książki „Skazana".
„Czy się kiedyś bałaś" - to tytuł reportażu Katarzyny Wolnik-Sayny, w realizacji Wawrzyńca Szwai.
Filiżanka Pani Czekierskiej
2022-05-19
Producent: Radio Dla Ciebie Autor/Autorzy: Piotr Łoś
Realizacja: Piotr Łoś
Czas: 25’01”
Pamiątka rodzinna uratowana z wojennej pożogi – ten niemy świadek dziejów dwóch polskich rodzin z Kresów jest bohaterem reportażu „Filiżanka pani Czekierskiej” dziennikarza Radia dla Ciebie Piotra Łosia.
Latem 2021 roku w Poznaniu spotkały się dwie rodziny, których losy pod koniec XIX wieku połączyła prawdziwa przyjaźń. Nasz redakcyjny kolega Piotr Łoś spotkał się z potomkami rodzin Jasielskich i Czekierskich, którzy opowiedzieli nie tylko o burzliwych czasach, w jakich przyszło żyć im przodkom, lecz także o filiżankach, które były świadkami historii rodzącej się i walczącej Polski.
Bohaterami reportażu są – poza jedyną ocalałą filiżanką – Czesław Czekierski (1892-1978) i jego żona, śpiewaczka operowa Wanda Cholewo-Czekierska (1899-1947) oraz Jan M. Jasielski (1894-1964) i Kamilla (Kama) z Niemców Jasielska (1897-1987).
O ich życiu w tych burzliwych czasach opowiadali: Estela z Czekierskich Radwańska, nestorka rodziny, córka Wandy i Czesława Czekierskich, Maria z Harajdów Jaworska, wnuczka Kamili (Kamy) i Jana Jasielskich, zmarły już po nagraniu reportażu – śp. Jan Harajda, wnuk Janostwa Jasielskich oraz Witold Radwański, syn Esteli, wnuk Czesławostwa Czekierskich.
Ja mam i muszę być świętym
2022-05-19
Producent: PR RzeszówAutor/Autorzy: Łukasz Wacławek
Realizacja: Łukasz Wacławek
Czas: 33’59”
Reportaż pt. „Ja mam i muszę być świętym” o błogosławionym księdzu Józefie Kowalskim. W 1941 roku pochodzący z Siedlisk salezjanin został umieszczony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz. Nazywany jest „Obrońcą Różańca Świętego”. Błogosławiony Ksiądz Józef Kowalski zostawał beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w 1999 r.
W reportażu o bł. ks. Józefie Kowalskim opowiadali:
• Maria Tłuczek, siostrzenica błogosławionego,
• Teresa Wontor-Cichy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau,
• ks. Dariusz Bartocha - Dyrektor Towarzystwa Salezjańskiego w Oświęcimiu,
• ks. Krzysztof Kochanowicz - proboszcz parafii św. Józefa w Siedliskach.
Krew i żelazo
2022-05-19
Producent: PR KielceAutor/Autorzy: Magdalena Galas-Klusek, Maciej Chłopek
Realizacja: Tomasz Tamborski, Michał Pastuszka
Czas: 60’
Słuchowisko radiowe składające się z 52 odcinków. Akcja słuchowiska Radia Kielce pt. „Krew i żelazo” dzieje się w latach 40. XIX wieku na terenie tzw. Zagłębia Staropolskiego. Jacek Lipski, absolwent Szkoły Akademiczno-Górniczej w Kielcach, podejmuje posadę zawiadowcy fabryk żelaza w Maleńcu. W słuchowisku występują znane postacie historyczne oraz prezentowane są ważne wydarzenia z przeszłości regionu świętokrzyskiego i Polski. Można poznać zarówno obyczajowość połowy XIX wieku, jak i ówczesną technologie. Pojawiają się też elementy fantastyczne, steampunkowe.
Autorem scenariusza jest doktor Maciej Chłopek, dyrektor Zabytkowego Zakładu Hutniczego w Maleńcu, a reżyserem Magdalena Galas-Klusek - dziennikarka Radia Kielce. W rolę głównego bohatera Jacka Lipskiego wciela się aktor Paweł Deląg.
Właścicielem fabryki w Maleńcu jest diaboliczny Tadeusz Bocheński, który przebywa w Paryżu. W tym czasie pieczę nad fabryką sprawuje jego córka odważna i bezkompromisowa Anna Bocheńska. Główny bohater będzie musiał znaleźć z nią wspólny język. Jednocześnie właściciel przygotował dla niego tajne zadanie polegające na zbudowaniu wielkiej machiny, która ma pomóc w odzyskaniu przez Polskę niepodległości.
Mamo, to nie Twoja wina
2022-05-19
Producent: PR PiKAutor/Autorzy: Michał Słobodzian
Realizacja: Michał Słobodzian
Czas: 21’17”
Panią Jolantę spotkałem w sklepie społecznym dla uchodźców z Ukrainy, w którym jedyną walutą jest słowo dziękuję. Moją uwagę przykuło to, że płynnie mówi po rosyjsku. To przypadkowe i krótkie spotkanie przerodziło się w próbę zrozumienia tego, co po ludzku trudno zaakceptować...
Modlitwa za Ukrainę - tryptyk
2022-05-19
Producent: PR GdańskAutor/Autorzy: Hanna Wilczyńska – Toczko
Realizacja: Jacek Puchalski
Czas: 27’58”
...Trwa wojna na Ukrainie. Jednego dnia odwiedziłam 3 miejsca w Gdańsku szukając w nich pokrzepienia i nadziei. Wspólnego przeżywania.
Każdy z moich bohaterów inaczej wspiera braci zza naszej wschodniej granicy. Chór Olivia Center śpiewa przejmującą Modlitwę za Ukrainę, Jurij Kurgan wysyła na front stalowe płyty ochronne dla żołnierzy, muzykujący przyjaciele z Wrzeszcza stworzyli utwór, próbując wczuć się w dramatyczną sytuację swoich rówieśników dotkniętych wojną.
Tak powstał tryptyk o mocy nadziei i sile ludzkiego wsparcia w obliczu tragizmu wojny.
Nasza kołysanka
2022-05-19
Producent: PR LublinAutor/Autorzy: Katarzyna Michalak
Realizacja: Jarosław Gołofit
Czas: 29’38”
„Ondinata. Pieśni dla Ondyny” – to wyjątkowy projekt muzyczny mający na celu szerzenie świadomości o bardzo rzadkiej, uwarunkowanej genetycznie chorobie zwanej Klątwą Ondyny (CCHS). Jej podstawowym objawem jest niewydolność́ oddechowa, przede wszystkim podczas snu.
Osoby cierpiące na tę chorobę skazane są na wieczną czujność, która rośnie, gdy zapada zmrok. Każdej nocy trzeba uruchomić maszyny, które podtrzymują ich oddech. Jedną z takich osób (z 1200 na całym świecie) jest Leo - syn artystki fotografki Magdy Hueckel i reżysera Tomka Śliwińskiego. Sztuka jest dla nich źródłem nadziei i siły. Pewnego dnia wpadają oni na pomysł, by wydać płytę z kołysankami, które pomogą chorym „oswoić” zasypianie.
Autorka audycji odwiedza tę rodzinę, by przywołać czas, gdy kontrabasista i kompozytor - Sebastian Wypych pracował nad bardzo szczególną kołysanką – otwierającą i zamykającą dwupłytowy album. Kompozytor wykorzystał rytm urządzeń, do których chorzy podłączani są każdej nocy. Wokół bardzo szczególnej muzyki toczą się opowieści o gniewie, poświęceniu i lęku, ale także o wybaczeniu i fascynacji mitem o Ondynie. Struktura opowieści to zarazem swoista dźwiękowa anatomia „Kołysanki dla Ondyny”.
NEKOME 1905
2022-05-19
Producent: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w ŁodziAutorzy scenariusza: Mikołaj Szczęsny i Sebastian Adamkiewicz
Realizacja dźwiękowa: Andrzej Papajak
Produkcja: Jacek Wawrzynkiewicz
Muzyka: Marcin Nenko
Czas: 68’39”
Jest wiosna 1905 roku. Łódź. Młody Żyd imieniem Menachem po stracie ojca wiąże się z gangiem tajemniczego księdza Natana. Chcąc przypodobać się szefowi bandy kradnie drogocenny diament. Niestety właścicielką ozdoby była kochanka dowódcy łódzkiej policji rosyjskiej. Wplątuje to głównego bohatera w samo centrum huraganu historii przechodzącego przez tętniące życiem miasto przemysłowe. Tymczasem atmosfera w Łodzi staje się coraz gęstsza. Przez miasto przetacza się fala strajków i demonstracji. Rosjanie brutalnie pacyfikują protesty i w zaciszu gabinetów szykują pogrom łódzkich Żydów. W każdej chwili może wybuchnąć powstanie….
Słuchowisko NEKOME 1905 jest słuchowiskiem sensacyjno-historycznym, w którym wątki fikcyjne wplecione są w wydarzenia jakie miały miejsce w Łodzi w czerwcu 1905 roku. Postać głównego bohatera wzorowana jest na historii Ślepego Maksa - łódzkiego gangstera działającego w okresie międzywojennym. Przedstawienie jest opowieścią o cierpieniu, miłości, przyjaźni i zemście – najbardziej tajemniczej ludzkiej namiętności. Przy okazji jest wejściem w ciemne strony życia w mieście wielkoprzemysłowym i o ludzkiej niewysłuchanej krzywdzie, która nieuchronnie prowadzi do chęci odwetu.
W roli głównej wystąpił Mateusz Więcławek (Wesele, Belfer, Kler). W pozostałych rolach m.in. Mariusz Bonaszewski (Kurier, Marszałek Piłsudski, Marszałek), Wojciech Kalarus (1983, Drogi Wolności), Mariusz Saniternik (Kingsajz, Pan Tadeusz, Wataha), Barbara Wypych (Ikar. Legenda Mietka Kosza, Rojst, Powidoki). Według scenariusza Mikołaja Szczęsnego i Sebastiana Adamkiewicza. Muzyka – Marcin Nenko. Realizacja dźwiękowa – Andrzej Papajak. Produkcja – Jacek Wawrzynkiewicz.
Realizacja słuchowiska możliwa dzięki dotacji Urzędu Miasta Łodzi w ramach roku Łodzi Przemysłowej.
Opowieści babci Leonardy
2022-05-19
Producent: PR ZachódAutor/Autorzy: Cezary Galek
Realizacja: Cezary Galek
Czas: 47’
Małgorzata Łagowska ze Szprotawy od dzieciństwa była bardzo związana emocjonalnie ze swoją babcią. Latami słuchała niesamowitych opowieści o losie dziecka z rodziny podążającej za ojcem, żołnierzem armii generała Andersa. Rozbudzały wyobraźnię, ciekawość świata i późniejszą pasję podróżowania. Z czasem zdała sobie sprawę z ich wartości historycznej i zaczęła rejestrować babcine opowieści, której historia rozpoczęła się 82 lata temu. W wyniku niemieckiego i sowieckiego ataku na Polskę tysiące Polaków i obywateli innych narodowości rozpoczęło drogę, która była dla nich ponad siły, a dla wielu skończyła się tragicznie.
Po latach postanowiła opisać w książce losy Leonardy Marianny Palskiej po mężu Madej, która podczas II wojny światowej przeszła trudną drogę pisaną wielu polskim rodzinom. Urodzona 30 listopada 1934 roku w Sulisławicach w momencie sowieckiej wywózki 10 lutego 1940 roku miała skończone 5 lat. Całą rodzinę deportowano z Podola w głąb ZSRR na Sybir gdzie spędzili półtora roku. Później dzięki paktowi Sikorski – Majski, ojciec Jan Palski mógł dołączyć do tworzących się polskich sił zbrojnych, dzięki czemu opuścili Syberię i zostali przenieśli do Uzbekistanu. Kolejne sześć miesięcy czekali na dalszą podróż do Teheranu w Iranie. Po następnych dziewięciu tam spędzonych miesiącach wyruszyli przez port Karaczi (obecnie Islamabad w Pakistanie) do portu Mombasa w Kenii. Następnie zostali przetransportowani w głąb Afryki do Masindi w Ugandzie, gdzie ostatecznie spędzili 5 lat. Po wojnie babcia z matką i ocalałym rodzeństwem powróciła do
Polski, gdzie po latach wojennej tułaczki spotkali się z ojcem. Tu też nie był łatwo. Jan Palski, bohater spod Monte Casino, traktowany był jak wróg publiczny i trzeba było wielu lat, aby ułożył rodzinie życie na nowo.
Wnuczka Małgorzata wychowana na opowieściach babci po latach ruszyła jej śladem. Najpierw na Ukrainę a później do Afryki zdając babci na bieżąco szczegółowe relacje. Rodzinna historia ożyła na nowo.
Paciorki różańca
2022-05-19
Producent: PR OlsztynAutor/Autorzy: Alicja Kulik
Realizacja: Marian Dąbrowski
Czas: 25’29”
Przed cerkwią greckokatolicką przy ul. Lubelskiej w Olsztynie codziennie można spotkać ludzi czekających w kolejce. Od ponad dwóch miesięcy gromadzi się tam cała Ukraina od Mariupola i Doniecka po Lwów.
Pokaż światu…
2022-05-19
Producent: PR GdańskAutor/Autorzy: Andrzej Urbański
Realizacja: Aleksandra Woźniak
Czas: 18’36”
Dramatyczna cisza, huk spadających bomb i rozrywających powietrze pocisków. Ból, rozpacz i przerażenie. Jak przekazać koszmar wojny w Ukrainie? Robert Kwiatek – fotoreporter, jako korespondent Radia Gdańsk przez pierwsze dwa tygodnie wojny, z narażeniem życia utrwalał swoim aparatem efekty zbrodniczych działań Federacji Rosyjskiej w Ukrainie.
Po powrocie do Polski wraz ze swoimi przyjaciółmi przygotował wystawę fotografii „Niech świat usłyszy”, obrazujących dramat mieszkańców Ukrainy po napaści przez Rosję. Wystawę można obejrzeć w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Odwiedzają ją setki ludzi z całego świata, dzieci, młodzież i starsi. Także mieszkańcy Ukrainy, którzy znaleźli schronienie w naszym kraju. Jedni milczą, inni dzielą się swoimi emocjami i przemyśleniami.
O tych dramatycznych wydarzeniach, które wciąż rozgrywają się za naszą wschodnią granicą, widzianych okiem gdańskiego fotoreportera, opowiadam w reportażu „Pokaż światu…"
Pora gniewu
2022-05-19
Producent: Radio Dla CiebieAutor/Autorzy: Aleksandra Głogowska
Adaptacja i reżyseria: Aleksandra Głogowska
Realizacja: Maciej Kubera
Czas: 44’56”
Premierowe słuchowisko „Pora gniewu" w adaptacji i reżyserii Aleksandry Głogowskiej. Słuchowisko powstało na podstawie jedynego i niedokończonego dramatu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Rękopis został odnaleziony przez autorkę słuchowiska w archiwach Biblioteki Narodowej.
Niezatytułowany przez Krzysztofa Kamila Baczyńskiego utwór dramatyczny powstawał od 1942 roku i zachował się w rękopisie w zbiorach Biblioteki Narodowej. Tytuł "Pora gniewu" został nadany przez autorkę adaptacji.
Dzieło wciąż mało rozpoznane, lecz w dorobku poety istotne ze względu na podjęcie nowej formy, a także moralne credo artysty, które można wyczytać z kart rękopisu. Rękopis składa się z niespełna 22 jednostronnie zapisanych kart. Utwór nie jest dokończony i posiada formę otwartą. Tekst zawiera liczne skreślenia i korekty, które dają wgląd w proces twórczy.
W niedokończonym utworze poeta nawiązuje do wielkiej tradycji polskiego dramatu: w centrum rozgrywanych wydarzeń znajduje się bowiem dobrze znany z tradycji romantycznej moment przemiany bohatera.
Głównymi postaciami są Jan i Piotr - odmiennie patrzący na kwestię udziału w wydarzeniach historycznych. Pierwszy z nich, poeta, z rezerwą odnosi się do formułowanej przez drugiego uwznioślenia czynu i siły. Na pogłoski o zbliżającej się wojnie reaguje niechętnie, ironicznie kwitując militarystyczne i aktywistyczne hasła. Piotr z kolei widzi w Janie pięknoducha, który nie jest zdolny pojąć roli mocy w życiu
Radio dla Ciebie jako pierwsze podjęło się realizacji radiowej adaptacji jedynego, niedokończonego dramatu poety.
Prawie-Teksas ojczulka Łukasiewicza
2022-05-19
Producent: Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego RadiaAutor/Autorzy: Jakub Tarka
Realizacja: Jakub Tarka
Czas: 40’52”
8 marca minęła 200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza - patrona roku 2022. Był on naukowcem, filantropem, przedsiębiorcą, społecznikiem, wynalazcą, założycielem pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej (w Bóbrce koło Krosna). Jak głosi uchwała Sejmu - "należy on do zaszczytnego grona Polaków, których działalność wywarła wielki i pozytywny wpływ na rozwój naszej Ojczyzny, jak również całego świata". Co powinniśmy o nim wiedzieć i jakie ślady jego działalności pozostały na Podkarpaciu, czyli w prawie-Teksasie?
Przy Parkowej
2022-05-19
Producent: Radio ŁódźAutor/Autorzy: Monika Gosławska
Realizacja: Andrzej Papajak
Czas: 23’20”
Pisarka Seweryna Szmaglewska przez wiele lat była mieszkanką Piotrkowa Trybunalskiego. W latach dwudziestych ubiegłego stulecia została adoptowana przez swoją nauczycielkę Aleksandrę Matusiakową. Jej nowym miejscem zamieszkania stał się dom przy ulicy Parkowej. To tam, po ucieczce z marszu śmierci, Seweryna Szmaglewska napisała „Dymy nad Birkenau”. Książka szybko została zauważona, a jej autorka zaproszona na proces w Norymberdze, jako świadek zbrodni hitlerowskich. W reportażowych wspomnieniach pojawia się kilka wątków, m.in. wojenny, uczuciowy i dziecięcej beztroski...
W reportażu wykorzystano m.in. fonogram pochodzący z Archiwum Polskiego Radia w Warszawie. To fragment utworu „Norymberga. Seweryna Szmaglewska” Bogusława Czajkowskiego z 1970 roku. Polskie Radio w Warszawie ma prawa producenta, a Radio Łódź wykupioną 5-letnią licencję. Poza tym w reportażu wykorzystano fragment reportażu „Parkowa 38” Tadeusza Gicgiera 1982. Materiał pochodzi z własnych zasobów archiwalnych Radia Łódź.
Pyszna historia
2022-05-19
Producent: Radio BiałystokAutor/Autorzy: Dorota Sokołowska
Realizacja: Dorota Sokołowska
Czas: 42’06”
Ta historia to losy pewnej rodziny, którą spaja miłość i pielęgnowanie tradycji cukierniczej.
Cukiernia Łomżanka to jedna z najstarszych cukierni na mapie Wrocławia. Działa ponad 85 lat i słynie z najlepszych pączków w mieście. Niewiele osób wie, że przepisy pochodzą właśnie z Łomży, gdzie Leon i Michalina mieszkali przed wojną i tam założyli pierwszą cukiernię. Historia wojenna sprawiła, że musieli wynieść się z spalonej i ległej w gruzach Łomży i padło na Wrocław, na Ziemie Odzyskane. Łomża do dziś jest obecna nie tylko w nazwie cukierni. Rodzina wie, że tam wszystko się zaczęło. I dlatego lubi tam wracać.
Strach i pamięć
2022-05-19
Producent: PR GdańskAutor/Autorzy: Anna Rębas
Realizacja: Stefan Kotiuk
Czas: 17’10”
Monument upamiętniający wydarzenia grudniowe z 70 roku stał się w Gdańsku pierwszym miejscem gdzie zgromadzili się Polacy i Ukraińcy po agresji Rosji na ten kraj 24 02 2022.
24 lutego 2022 w tym miejscu i o tych tragicznych wydarzeniach opowiada uczestnik wypadków grudniowych.
Jego opowieść w tym miejscu po tym co przeżył nabiera dodatkowego znaczenia.
Ta opowieść brzmi teraz zupełnie inaczej. Obciążona tragedią której nie spodziewał się świat. Tragedią Wolnej Ukrainy.
50 lat po wypadkach grudniowych gdzie polała się krew bohater reportażu dzieli się swoimi obawami .Bo pamięta masakrę na wybrzeżu.
Dzieli się ponadhistoryczną refleksją. W tym miejscu każde jego słowo nabiera dodatkowego znaczenia.
Taki mój los
2022-05-19
Producent: PR PiKAutor/Autorzy: Ewa Dąbrowska
Realizacja: Ewa Dąbrowska
Czas: 25’30”
Atrakcyjna, wysportowana, miała wielu znajomych, lubiła chodzić swoimi drogami. Gdy skończyła 18 lat uległa bardzo poważnemu wypadkowi, zapadła w śpiączkę. Rodzina nie zgodziła się na pobranie narządów. Julka wybudziła się. Jej przypadek opisał prof. Jan Talar w książce pt. „Czarna księga tak zwanej śmierci mózgu".
Reportaż „Taki mój los" został zarejestrowany na początku 2022 r. Utwór „Dziękuję i przepraszam" wykonuje Amfa feat. Kawu. Pani Małgorzata potwierdza: sprawca wypadku przelał na konto Julki 2 i pół euro...
Tam gdzie nie pada
2022-05-19
Producent: PR OpoleAutor/Autorzy: Ireneusz Prochera
Realizacja: Ireneusz Prochera
Czas: 58’16”
Epopeję mieszkańców Płużnicy pod Strzelcami Opolskimi opisuje książka Michaela Sowy pt. „Tam, gdzie nie pada. Ballada o śląskim Teksasie”, wydana przez wydawnictwo Lira. To historia wielkiej wędrówki, której początek dał ks. Leopold Moczygemba, który w połowie XIX wieku, chcąc ulżyć ciężkiej doli braci i ich rodzin, pozostawionych na Śląsku, wezwał ich do siebie, do Teksasu, w którym pełnił posługę kapłańską. Ku jego zdumieniu, na wezwanie odpowiedziała nie tylko najbliższa rodzina, ale i mieszkańcy kilku okolicznych wiosek.
Najpierw pociągiem do niemieckiego portu Bremen, a stamtąd statkiem „Weser”. Męcząca podróż, w spartańskich warunkach IV klasy, trwała 9 tygodni. W porcie Galveston w Teksasie na ląd zeszło ponad 100 rodzin. A potem już „tylko” 200 mil piechotą, by trafić do miejsca, w którym oczekiwał ich ks. Moczygemba, czyli u zbiegu dwóch rzek: Cibolo i San Antonio. Dotarli tam w Boże Narodzenie, 24 grudnia 1854 r. Pierwsza pasterka została odprawiona pod dębem, stojącym do dziś. Miejscowość, w której przybysze osiedli została nazwana Panna Maria. Inna część śląskich migrantów osiadła w istniejącej do dziś miejscowości Bandera.
Autor książki to emigrant z Opolszczyzny, mieszkający od 35 lat w Niemczech. Łącznikiem pomiędzy nim a jego powieściowymi bohaterami jest wspólne miejsce pochodzenia, czyli Strzelce Opolskie.
Autor posłużył się stylizowaną gwarą śląską, co przydaje książce kolorytu. Z drugiej jednak strony, stawia przed lektorem chcącym wiarygodnie przedstawić tekst w formie dźwiękowej spore wyzwanie. Podołać może mu jedynie znakomity Andrzej Jakubczyk, aktor teatralny o śląskich pochodzeniu, na co dzień występujący na deskach Teatru im. Jana Kochanowskiego.
Tamtej mamy już nie ma
2022-05-19
Producent: PR PiKAutor/Autorzy: Adriana Andrzejewska
Realizacja: Adriana Andrzejewska
Czas: 22’47”
„Wszystko jest w porządku. Żałuję, że nie wzięłam Twoich gołąbków" - to ostatnia informacja, jaką Marika wysłała do swojej mamy. Kilka godzin później doszło do tragedii. Młoda kobieta cudem przeżyła. Obecnie jest całkowicie uzależniona od pomocy swojej mamy, która daje z siebie wszystko by poskładać ich życie na nowo.
To ostatnie takie trio
2022-05-19
Producent: PR LublinAutor/Autorzy: Mariusz Kamiński
Realizacja: Mariusz Kamiński
Czas: 39’32”
Pan Józef od kilku lat wraz z kolegą para się niezwykłym jak na dzisiejsze czasy zajęciem. Przez kilka tygodni w roku, wiosną i jesienią, pomagają starszym ludziom z okolicznych wiosek, którym orzą przydomowe ogródki. Stanowią wyjątkowe trio. Trio, bo jest jeszcze ona, koń nazywany pieszczotliwie Malutka. Jak mawiają ludzie spotykani przez reportera, który towarzyszy bohaterom w ciągu jednego dnia pracy, pan Józef to solidny pracownik, na którym można polegać, bardzo życzliwy dla ludzi, a przy tym co nie zdarza się często na wsi, nie pije alkoholu. Ale opowiadają jeszcze o czymś, co zaburza ten spokojny obraz wiejskiego codziennego życia, które wiedzie pan Józef. To zajęcie, pielęgnowana od lat miłość do koni i opieka nad ukochaną 90-cio letnią już mamą, której codziennie gotuje obiady, stanowią sens jego życia i dają mu siłę. Bowiem kilkanaście lat temu przeżył wielką tragedię, kiedy zaginęła jego ukochana żona, którą do dzisiaj nazywa swoją największą przyjaciółką i słoneczkiem. Razem zaczęli budować swój świat, który nagle się zawalił. Mieli dwóch synów, wybudowali dom, ale pewnego dnia rano wyszła do pracy i już nie wróciła.
A w audycji głos zabrali:
Józef Gogłuska i Marek Szczygielski i koń Malutka - trio
Regina Gogłuska – mama pana Józefa
Daniel Dziewit – autor książki „Kiedy odchodzą”, dzięki któremu autor poznał pana Józefa
Helena Markowska – siostra cioteczna pana Józefa
Kazimiera Lipińska, Teresa Powroźnik i Ryszard Lipiński – z Parczewa, u których panowie orali ogródek.
Upadłość
2022-05-19
Producent: PR KoszalinAutor/Autorzy: Tomasz Tran
Realizacja: Tomasz Tran
Czas: 19’40”
Wytrwałość, determinacja, poświęcenie, wiara w rodzinę i miłość. Tak w wielkim skrócie można opisać historię życia Pani Emilii i jej męża.
Pomimo wielu przeciwności losu - ciężkiej choroby syna, długów i ogłoszenia upadłości konsumenckiej, nie poddali się i dążyli do celu, dla swoich dzieci.
W takiej ciszy można żyć lepiej, a w pustce zrobić więcej
2022-05-19
Producent: PR SzczecinAutor/Autorzy: Małgorzata Frymus
Realizacja: Wawrzyniec Szwaja
Czas: 28’17”
Ińsko to maleńka miejscowość nad czystym jeziorem – tak myślą o tym miasteczku turyści. Dla miłośników kina jest też miejscem niezwykłych spotkań, przyjaźni i miłości. Od prawie 50 lat, do kina nad jeziorem, przyjeżdżają tam latem gwiazdy filmowe, znani reżyserzy i, a może przede wszystkim, miłośnicy kina.
Od 20 lat festiwal organizuje Przemysław Lewandowski dyrektor artystyczny Ińskiego Lata Filmowego.
„W takiej ciszy można żyć lepiej, a w pustce zrobić więcej" to opowieść Małgorzaty Frymus o jego pasji do życia i filmu. Realizacja dźwięku Wawrzyńca Szwai.
Zygmunt czyli sub una campana
2022-05-19
Producent: PR KrakówAutor/Autorzy: Anna Łoś, Ewa Szkurłat
Realizacja: Wojciech Gruszka
Czas: 45’52”
"A słyszałżeś kiedy, z wieży jak dźwięczy i śpiewa On? " - zapytał Stańczyk Dziennikarza w dramacie Stanisława Wyspiańskiego "Wesele". "Zygmunt" jest paramentem liturgicznym, zegarem naszej historii, niemym świadkiem triumfu i klęski, inspiratorem malarzy i poetów, instrumentem muzycznym wzbudzającym pozytywne wibracje. Jednym słowem: to dzwon królów i każdego z nas. Bez względu na poglądy polityczne, łączy nas Jego głos. Żyjemy "sub una campana".
W dokumencie wystąpili: Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu, prof. Mieczysław Rokosz, prof. Marek Chołoniewski, prof. Grzegorz Biliński, Erwin Jeneralczyk z Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Renata Kopyto, dyrektorka Domu Norymberskiego w Krakowie, kolektyw DAF z Norymbergi, kuratorka wystawy "Matejko. Od wielkiego dzwonu" Agnieszka Janczyk, dzwonnicy: Andrzej Bochniak, Krzysztof Koczwara i Paweł Waś.
W audycji wykorzystano kompozycje dźwiękowe Erwina Jeneralczyka i Piotra Madeja z ASP, przygotowane do projektu "Rekonstrukcja", fragmenty kompozycji kolektywu DAF i z projektu 500×1, fragmenty "Wesela" , "Wyzwolenia" S. Wyspiańskiego i materiały archiwalne Radia Kraków.
Zobacz także
Partnerzy i Patroni Honorowi:
Grand PiK 2023
Patroni medialni:
Kontakt
e-mail: grandpik@radiopik.plDorota Gruszka - sekretarz konkursu
tel. 600 226 687
e-mail: dorotagruszka@radiopik.pl
Ewa Dąbska
tel. 608-056-053
e-mail: ewadabska@radiopik.pl
Żaneta Walentyn
tel. 608-695-602
e-mail: zanetawalentyn@radiopik.pl