Gęś na Wigilię, prezenty od Weihnachtsmanna. O świętach w muzeum [wideo]

2020-12-25, 16:25  Redakcja
Ekspozycja świąteczna w Muzeum Etnograficznym/fot. YouTube

Ekspozycja świąteczna w Muzeum Etnograficznym/fot. YouTube

- Głównym daniem wigilijnym była gęś, przygotowywano też kiełbaski, potrawy z kiszonej kapusty, sałatkę ziemniaczaną. Na deser obowiązkowo jedzono pierniki – tak wyglądały święta w latach 20-30 XX wieku w rodzinach protestanckich – przypomina toruńskie Muzeum Etnograficzne.

W zagrodzie w Kaniczek w Olenderskim Parku Etnograficznym w Wielkiej Nieszawce jak co roku zagościły aranżacje bożonarodzeniowe. Podczas gdy oddział Muzeum Etnograficznego w Toruniu jest zamknięty dla zwiedzających, zobaczyć je można w filmowym mikroprzewodniku pt. „Wigilia w Kaniczkach”.

O aranżacjach prezentujących Wigilię w zagrodzie z Kaniczek, w rodzinie protestanckiej pochodzenia niemieckiego (w latach 20.-30. XX w.), opowiada Hanna Łopatyńska z muzeum, która wraz z Grażyną Szelągowską jest autorką ekspozycji.

- Stół nakrywano do wieczerzy wigilijnej świątecznym serwisem, który na co dzień stał w oszklonym kredensie. U protestantów nie było zwyczaju dwunastu potraw i nie obowiązywał post. Głównym daniem wigilijnym była gęś, przygotowywano też kiełbaski, potrawy z kiszonej kapusty, sałatkę ziemniaczaną. Na deser obowiązkowo jedzono pierniki – opowiada autorka wystawy. - Nad stołem, od pierwszego dnia adwentu, wisiał wieniec. Zrobiono go z iglastych gałązek i umieszczono na nim cztery świece, zapalane w kolejne niedziele. Zielone gałęzie symbolizowały wieczne życie, natomiast zapalanie świec, najczęściej czerwonych, oznaczało radość i gotowość na narodziny Chrystusa.

Zwyczaj, znany w Niemczech od 1839 roku, w latach 20. i 30. XX wieku zaczął być spotykany nie tylko w rodzinach protestanckich, ale i katolickich. Udekorowana choinka - jako symbol Bożego Narodzenia wywodzący się z Niemiec - w latach 20. i 30. XX w. była już na Pomorzu zwyczajem zadomowionym. Ozdabiano ją tradycyjnie jabłkami, pierniczkami, orzechami, ale w domach bogatszych gospodarzy wieszano na niej szklane bombki, a także małe kolorowe oleodruki. Drzewko oświetlały świeczki w blaszanych lichtarzykach. Choinkę osadzano w metalowym stojaku, często bardzo dekoracyjnym. Prezenty przynosił w wigilijny wieczór Weihnachtsmann (tłum. z niem. - bożonarodzeniowy mężczyzna). Był od pierwszej połowy XIX w. popularnym darczyńcą wśród protestantów pochodzenia niemieckiego, występował w czerwonym, zielonym, błękitnym lub brązowym płaszczu bądź kożuchu. Miał długą siwą brodę, na plecach worek z prezentami i rózgę w ręku. W okresie międzywojennym prezenty otrzymywały głównie dzieci, ale drobnymi upominkami obdarowywali się także dorośli. Prezentem był też Bunter Teller (tłum. z niem. - kolorowy talerz), czyli tekturowy albo porcelanowy talerz ozdobiony wizerunkiem Weihnachtsmanna i innymi świątecznymi motywami, wypełniony słodyczami, orzechami i jabłkami.

- W latach 20. i 30. XX w. bardzo popularne było wysyłanie życzeń świątecznych i noworocznych. Pocztówki wykonane techniką litografii bądź fotografii przedstawiały scenę Bożego Narodzenia, Weihnachtsmanna, choinkę, dzieci wśród prezentów, a nawet zakochane pary w świątecznym otoczeniu – przypomina Hanna Łopatyńska.


Kultura

Toruń świętuje. Na afiszu mnóstwo koncertów, warsztatów, animacji [program]

Toruń świętuje. Na afiszu mnóstwo koncertów, warsztatów, animacji [program]

2021-06-16, 19:21
Jerzy Maksymiuk dyryguje Capellą Bydgostiensis. W repertuarze muzyka dawna

Jerzy Maksymiuk dyryguje Capellą Bydgostiensis. W repertuarze muzyka dawna

2021-06-16, 16:34
Nasze miasto na dużym ekranie, czyli premiera Miasta Marcina Sautera

Nasze miasto na dużym ekranie, czyli premiera „Miasta" Marcina Sautera

2021-06-16, 11:40
Historia Rocka Symfonicznie, czyli Żuki i Rock Symphony Orchestra

Historia Rocka Symfonicznie, czyli Żuki i Rock Symphony Orchestra

2021-06-16, 10:16
Wieloryb z Lorino zdobył kilka nagród. Ale dopiero teraz będzie miał premierę

„Wieloryb z Lorino” zdobył kilka nagród. Ale dopiero teraz będzie miał premierę

2021-06-16, 07:18
Odyseja na Dworcu Wschodnim w Toruniu, czyli taneczny spektakl Teatru Nowszego

„Odyseja” na Dworcu Wschodnim w Toruniu, czyli taneczny spektakl Teatru Nowszego

2021-06-15, 15:45
Słuchaj i wygrywaj Konkurs na najciekawszy utwór zgłoszony na Grand PiK 2021

Słuchaj i wygrywaj! Konkurs na najciekawszy utwór zgłoszony na Grand PiK 2021

2021-06-15, 09:19
Recitale na świecie, miliony odsłon na YouTube. Jakub Orliński śpiewa w Bydgoszczy

Recitale na świecie, miliony odsłon na YouTube. Jakub Orliński śpiewa w Bydgoszczy

2021-06-13, 18:39
Schubert szeptem. Pianoforte zabrzmi na toruńskim Festiwalu Cichej Muzyki

„Schubert szeptem”. Pianoforte zabrzmi na toruńskim Festiwalu Cichej Muzyki

2021-06-13, 15:46
Premiera baletu Szepty i cienie w Operze Nova przyjęta owacyjnie

Premiera baletu „Szepty i cienie" w Operze Nova przyjęta owacyjnie

2021-06-13, 12:45
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę