Gęś na Wigilię, prezenty od Weihnachtsmanna. O świętach w muzeum [wideo]

2020-12-25, 16:25  Redakcja
Ekspozycja świąteczna w Muzeum Etnograficznym/fot. YouTube

Ekspozycja świąteczna w Muzeum Etnograficznym/fot. YouTube

- Głównym daniem wigilijnym była gęś, przygotowywano też kiełbaski, potrawy z kiszonej kapusty, sałatkę ziemniaczaną. Na deser obowiązkowo jedzono pierniki – tak wyglądały święta w latach 20-30 XX wieku w rodzinach protestanckich – przypomina toruńskie Muzeum Etnograficzne.

W zagrodzie w Kaniczek w Olenderskim Parku Etnograficznym w Wielkiej Nieszawce jak co roku zagościły aranżacje bożonarodzeniowe. Podczas gdy oddział Muzeum Etnograficznego w Toruniu jest zamknięty dla zwiedzających, zobaczyć je można w filmowym mikroprzewodniku pt. „Wigilia w Kaniczkach”.

O aranżacjach prezentujących Wigilię w zagrodzie z Kaniczek, w rodzinie protestanckiej pochodzenia niemieckiego (w latach 20.-30. XX w.), opowiada Hanna Łopatyńska z muzeum, która wraz z Grażyną Szelągowską jest autorką ekspozycji.

- Stół nakrywano do wieczerzy wigilijnej świątecznym serwisem, który na co dzień stał w oszklonym kredensie. U protestantów nie było zwyczaju dwunastu potraw i nie obowiązywał post. Głównym daniem wigilijnym była gęś, przygotowywano też kiełbaski, potrawy z kiszonej kapusty, sałatkę ziemniaczaną. Na deser obowiązkowo jedzono pierniki – opowiada autorka wystawy. - Nad stołem, od pierwszego dnia adwentu, wisiał wieniec. Zrobiono go z iglastych gałązek i umieszczono na nim cztery świece, zapalane w kolejne niedziele. Zielone gałęzie symbolizowały wieczne życie, natomiast zapalanie świec, najczęściej czerwonych, oznaczało radość i gotowość na narodziny Chrystusa.

Zwyczaj, znany w Niemczech od 1839 roku, w latach 20. i 30. XX wieku zaczął być spotykany nie tylko w rodzinach protestanckich, ale i katolickich. Udekorowana choinka - jako symbol Bożego Narodzenia wywodzący się z Niemiec - w latach 20. i 30. XX w. była już na Pomorzu zwyczajem zadomowionym. Ozdabiano ją tradycyjnie jabłkami, pierniczkami, orzechami, ale w domach bogatszych gospodarzy wieszano na niej szklane bombki, a także małe kolorowe oleodruki. Drzewko oświetlały świeczki w blaszanych lichtarzykach. Choinkę osadzano w metalowym stojaku, często bardzo dekoracyjnym. Prezenty przynosił w wigilijny wieczór Weihnachtsmann (tłum. z niem. - bożonarodzeniowy mężczyzna). Był od pierwszej połowy XIX w. popularnym darczyńcą wśród protestantów pochodzenia niemieckiego, występował w czerwonym, zielonym, błękitnym lub brązowym płaszczu bądź kożuchu. Miał długą siwą brodę, na plecach worek z prezentami i rózgę w ręku. W okresie międzywojennym prezenty otrzymywały głównie dzieci, ale drobnymi upominkami obdarowywali się także dorośli. Prezentem był też Bunter Teller (tłum. z niem. - kolorowy talerz), czyli tekturowy albo porcelanowy talerz ozdobiony wizerunkiem Weihnachtsmanna i innymi świątecznymi motywami, wypełniony słodyczami, orzechami i jabłkami.

- W latach 20. i 30. XX w. bardzo popularne było wysyłanie życzeń świątecznych i noworocznych. Pocztówki wykonane techniką litografii bądź fotografii przedstawiały scenę Bożego Narodzenia, Weihnachtsmanna, choinkę, dzieci wśród prezentów, a nawet zakochane pary w świątecznym otoczeniu – przypomina Hanna Łopatyńska.


Kultura

O jakich świętach nigdy nie zapomną

O jakich świętach nigdy nie zapomną?

2020-12-26, 11:15
Koncert sylwestrowy tylko w Internecie. Nowy Rok witaj z bydgoską Operą Nova [wideo]

Koncert sylwestrowy tylko w Internecie. Nowy Rok witaj z bydgoską Operą Nova [wideo]

2020-12-26, 09:16
120 rocznica urodzin Szczepana Jankowskiego

120 rocznica urodzin Szczepana Jankowskiego

2020-12-26, 07:30
Piotr Fronczewski, Kazimierz Kaczor i inni. Opowieść wigilijna w Polskim Radiu PiK

Piotr Fronczewski, Kazimierz Kaczor i inni. „Opowieść wigilijna” w Polskim Radiu PiK

2020-12-25, 13:15
Tryumfy Króla Niebieskiego Słuchajcie i śpiewajcie z Operą Nova [You Tube]

Tryumfy Króla Niebieskiego! Słuchajcie i śpiewajcie z Operą Nova! [You Tube]

2020-12-24, 17:45
Muzyka, słowo i...rozżarzone węgle w kuźni. 40 spotkań z kulturą w Toruniu

Muzyka, słowo i...rozżarzone węgle w kuźni. 40 spotkań z kulturą w Toruniu

2020-12-24, 15:08
Nowoczesny sprzęt w strzeleńskim domu kultury To świetny prezent na święta

Nowoczesny sprzęt w strzeleńskim domu kultury! To świetny prezent na święta!

2020-12-23, 15:24
Pani Wrona, zgubiony kapelusz i... dyskusja o próżności. Nowa propozycja Baja Pomorskiego [wideo]

Pani Wrona, zgubiony kapelusz i... dyskusja o próżności. Nowa propozycja Baja Pomorskiego [wideo]

2020-12-22, 19:00
Wolałaby być Yeti. Dzieła Soni Rammer prezentowane w Bydgoszczy

Wolałaby być Yeti. Dzieła Soni Rammer prezentowane w Bydgoszczy

2020-12-22, 10:03
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę