Anne Applebaum: Stalin zagłodził 4 miliony ludzi. Zaplanował to i zorganizował [ROZMOWA]

2018-04-04, 11:02  Ewa Dąbska/Redakcja
- Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, to skazujesz ich na śmierć. Tak zrobił Stalin - mówi Anne Applebaum/fot. Tomasz Kaźmierski

- Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, to skazujesz ich na śmierć. Tak zrobił Stalin - mówi Anne Applebaum/fot. Tomasz Kaźmierski

- Ludziom powymierały całe rodziny, a potem jeszcze zakazano im o tym mówić – o historii wielkiego głodu na Ukrainie, opisanej w książce „Czerwony głód”, opowiadała Anne Applebaum w audycji Ewy Dąbskiej „PiK-owa Kawiarenka”.

Anne Applebaum - dziennikarka i pisarka, laureatka Nagrody Pulitzera, promowała w Bydgoszczy swoją najnowszą książkę pt. „Czerwony głód". To wstrząsająca historia wielkiego głodu na Ukrainie w latach 1931-1934, w wyniku którego zmarły prawie 4 miliony ludzi.

Ewa Dąbska: To kolejna książka, nad którą pracowała Pani przez wiele lat. Wielką zagładę na Ukrainie porównuje Pani do Holocaustu. Pojawia się słowo „hołodomor”. Co to znaczy?
Anne Applebaum: To nie jest moje słowo, to słowo ukraińskie: „hołod” w języku ukraińskim znaczy „głód”, „mor” pochodzi od „zamordować”, więc znaczenie tego słowa to „mordowanie przez głód”. Chodzi o przekazanie, że ten głód nie był przypadkowy - spowodowany przez pogodę czy przez jakieś ludzkie błędy. To był głód zaplanowany przez Stalina, a jego celem było zamordowanie Ukraińców.

4 miliony ludzi zagłodzonych przez Stalina w sposób zaplanowany?
- To wszystko zostało dokładnie zorganizowane. Na początku powodem głodu był chaos, kolektywizacja, brak żywności. W pewnym momencie jednak grupy aktywistów szły od miasta do miasta, od domu do domu i zaczęły zabierać ludziom jedzenie, wszystkie ich zapasy. Brali wszystko – ziemniaki, warzywa, zabierali nawet krowy i inne zwierzęta. Kolejnym etapem było zablokowanie dróg. Jak zabierzesz ludziom jedzenie i zablokujesz drogi, odbierając im możliwość wyjazdów poza miejsce zamieszkania, to skazujesz ich na śmierć.

Dlaczego? Bo się buntowali?
- Stalin miał zawsze obsesję na punkcie Ukrainy. Bał się buntu, także sojuszu Ukraińców z Polakami. Zdecydował się więc skończyć z tym problemem (...).

Zachowały się jakieś wspomnienia ludzi z czasów wielkiego głodu?
- Jest wiele zachowanych listów. Wielu ludzi pisało wspomnienia bezpośrednio w czasie głodu, które ukrywali, a które przetrwały do dziś.

Jak chowano tych ludzi? Były zbiorowe cmentarze, przecież to aż 4 miliony zagłodzonych?
- Były zbiorowe cmentarze, które nie były jednak jakoś specjalnie oznakowane. Dopiero teraz, w ostatnich 10-15 latach, są odnajdywane i honorowane. Pojawiają się nowe pomniki, oznakowanie.
To jest dobre pytanie, bo ludzie, którym udało się przetrwać wielki głód, przeżyli podwójną traumę – po pierwsze masową śmierć - wielu straciło całe rodziny, a po drugie traumę związaną z tym, że nie wolno im było o tym mówić.

„PiK-owa Kawiarenka” - audycja Ewy Dąbskiej w każdy wtorek o godz. 21.06

Posłuchaj całej rozmowy Ewy Dąbskiej z Anne Applebaum

Bydgoszcz

Kultura

DuetKocham BigBit popłynie z Rzeką Muzyki. Wieczorny koncert w Bydgoszczy

Duet „Kocham BigBit” popłynie z „Rzeką Muzyki”. Wieczorny koncert w Bydgoszczy

2024-07-14, 16:40
Każdy może być archeologiem Kopią przy zamku w Świeciu i potrzebują pomocników

Każdy może być archeologiem! Kopią przy zamku w Świeciu i potrzebują pomocników

2024-07-14, 15:29
Opowiedzą o wędrówkach mennonitów. Potomkowie osadników z Kansas w Wielkiej Nieszawce

Opowiedzą o wędrówkach mennonitów. Potomkowie osadników z Kansas w Wielkiej Nieszawce

2024-07-14, 13:56
Zagra pianistka Beata Bilińska. Cykl Wakacje z Chopinem w Ośrodku w Szafarni

Zagra pianistka Beata Bilińska. Cykl „Wakacje z Chopinem” w Ośrodku w Szafarni

2024-07-14, 11:40
Kino pod chmurką we Włocławku. Oferta lekka, łatwa i przyjemna. Czekają koce i leżaki

Kino pod chmurką we Włocławku. „Oferta lekka, łatwa i przyjemna”. Czekają koce i leżaki

2024-07-13, 12:37
V Letnie Koncerty Organowe w Katedrze Bydgoskiej. Przed nami siedem koncertów

V Letnie Koncerty Organowe w Katedrze Bydgoskiej. Przed nami siedem koncertów

2024-07-13, 11:57
Zabytkowy statek znów będzie cieszył oczy bydgoszczan. Jednostka została wyremontowana [zdjęcia, wideo]

Zabytkowy statek znów będzie cieszył oczy bydgoszczan. Jednostka została wyremontowana [zdjęcia, wideo]

2024-07-12, 18:46
Triathlon, moc koncertów, spacery z przewodnikiem. Sprawdźcie, co dzieje się w weekend [przewodnik]

Triathlon, moc koncertów, spacery z przewodnikiem. Sprawdźcie, co dzieje się w weekend! [przewodnik]

2024-07-12, 17:00
Pierwsza pieczęć straży ogniowej sprzed 150 lat trafiła do Muzeum Historii Włocławka

Pierwsza pieczęć straży ogniowej sprzed 150 lat trafiła do Muzeum Historii Włocławka

2024-07-12, 07:47
Edward Redliński nie żyje. Prozaik, scenarzysta i dramatopisarz miał 84 lata

Edward Redliński nie żyje. Prozaik, scenarzysta i dramatopisarz miał 84 lata

2024-07-11, 20:48
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę