Wystawa "Ocalone przez BGK" w gmachu Banku Gospodarstwa Krajowego
Biblia Gutenberga ze zbiorów biblioteki pelplińskiego Wyższego Seminarium Duchownego zaprezentowana podczas wernisażu wystawy "Ocalone przez BGK". Fot. PAP/Grzegorz Jakubowski
23 reprinty rękopisów, w tym partytury Chopina i Biblia Gutenberga uratowane przed zniszczeniem podczas II wojny światowej przez Bank Gospodarstwa Krajowego, znalazły się na otwartej w piątek w Warszawie wystawie "Ocalone przez BGK" . Wystawa czynna będzie przez dwa miesiące.
Oryginały zabytków złożone zostały jako depozyty w lipcu i sierpniu 1939 roku w skarbcu BGK przez Bibliotekę Narodową oraz Bibliotekę Seminarium Duchownego w Pelplinie. Na początku września zostały ewakuowane do Rumunii, a następnie Francji, Anglii i Kanady. Do Polski powróciły na przełomie lat 50. i 60.
"Te kufry, które przyjechały ze skarbca Biblioteki Narodowej do skarbca BGK zawierały najcenniejsze obiekty ze skarbca Rzeczypospolitej; obiekty, bez których trudno wyobrazić sobie jej historią i kulturę. Jeśli zdamy sobie sprawę z tego, że przed II wojną światową Biblioteka Narodowa miała 52 tysiące rękopisów a poza tymi, które zostały uratowane przez BGK zostało ich tylko 2 tysiące, ten gest wykonany przez Bank, ratujący najcenniejsze obiekty, urasta do rangi historycznego wydarzenia" - powiedział podczas otwarcia wystawy w gmachu BGK Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej.
"Biblioteka Narodowa straciła i rękopisy, niemal całą kolekcję starodruków, inkunabułów i ponad 20 tysięcy nut nie w wyniku działań wojennych, a umyślnego podpalenia. Wywóz skarbu przez Rumunię, Francję i Anglię do Kanady był zdarzeniem opatrznościowym" - podkreślił.
Wśród zachowanych obiektów znalazł się m.in. egzemplarz Biblii Gutenberga - jeden z 48 zachowanych - zdeponowany do skarbca BGK w lipcu 1939 r. przez konserwatora Biblioteki Seminarium Duchownego w Pelplinie, księdza prof. Antoniego Liedke. Obok reprintu Biblii, na wystawie znalazł się oryginalny kuferek, w którym Biblia była przewożona przez Europę w trakcie II wojny światowej.
Na wystawie prezentowane są także kopie rękopisów partytur Fryderyka Chopina a także "Kazania świętokrzyskie", uznawane za najstarszy dokument w języku polskim. Zwiedzający będą mogli obejrzeć także reprint "Psałterza Floriańskiego", zwanego także "psałterzem królowej Jadwigi", XVI-wieczny "Mszał Erazma Ciołka", "Calendarium Parisiense" - bogato ilustrowany kalendarz średniowieczny czy "Kroniki" Wincentego Kadłubka, pochodzący z 1612 r.
"Żałujemy straconych obiektów, cieszymy się tymi, które ocalały. Wśród nich znalazł się +Rocznik świętokrzyski+, zawierający dwa wpisy: pierwszy pod datą 965. To zapis +Dąbrówka przybyła do Mieszka+. Wiersz niżej, pod rokiem 966: +Mieszko książę został ochrzczony+. Od tego zdania zaczyna się historia Polski" - mówił dyrektor Biblioteki Narodowej.
Wystawa odbywa się w ramach obchodów 90-lecia istnienia Banku Gospodarstwa Krajowego. Jubileusz obchodzony jest pod patronatem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. (PAP)
