Na polu w Kaczkowie odkryto rondele – miejsce obrzędów sprzed ponad 6 tysięcy lat!

2023-06-23, 11:21  Polska Agencja Prasowa/Redakcja
Zdjęcie ilustracyjne: neolityczny rondel w Drzemlikowicach/fot. Piotr Wroniecki, praca własna, CC BY-SA 4.0 (Wikimedia Commons)

Zdjęcie ilustracyjne: neolityczny rondel w Drzemlikowicach/fot. Piotr Wroniecki, praca własna, CC BY-SA 4.0 (Wikimedia Commons)

Pozostałości po dwóch rondelach, czyli dużych miejscach obrzędowo-ceremonialnych sprzed ponad 6 tys. lat - składających się z dookolnych rowów i palisad, odkryto w Kaczkowie (powiat inowrocławski) na Kujawach. To pierwsze rondele zidentyfikowane w tym rejonie.

Archeolodzy długo uważali, że rondele wznoszono obszarze Europy ograniczonym do obecnych Węgier, Austrii, Czech, Słowacji i Niemiec. Powstawały między 4 850–4 600 r. p.n.e., czyli w czasach neolitu. Idea budowy pojawiła się wraz z pierwszymi rolnikami, którzy przybyli z południa kontynentu.

Ze względu na ich koncentryczną konstrukcję, na którą składały się wały i rowy, czasami porównuje się je do brytyjskiego Stonehenge. Jednak te konstrukcje są późniejsze o ok. 2 tys. lat i składają się na nią również potężne głazy, podczas gdy do wzniesienia rondelu stosowano drewno w postaci palisady.

Odkrycie dzięki użyciu drona
Pierwszy rondel odkryto w Polsce ćwierć wieku temu. Naliczono ich już ok. dwudziestu. O odkryciu kolejnych dwóch w czerwcu na polu pszenicy w Kaczkowie (woj. kujawsko-pomorskie), dzięki zastosowaniu drona poinformował archeolog Jerzy Czerniec. Naukowiec prowadzi studia nad krajobrazem archeologicznym. Według niego pomocna w odkryciu była tegoroczna susza. Podczas niej z lotu ptaka jeszcze lepiej widać na polach pozostałości po dawnych konstrukcjach.

Naukowiec przekazał, że nowo namierzone rondele mają około 26 m średnicy, składają się z 2 lub 3 rowów koncentrycznych. Prawdopodobnie posiadały także owalne palisady w centralnej części. - Ciekawostką jest ich mniejszy rozmiar niż dotąd odkrytych rondeli (średnica niektórych wynosi ok. 100 m – przyp.). Być może powstały one nieco później i ich twórcami są rolnicy, którzy przybyli znad Dunaju na nasze tereny w kolejnych falach osadniczych - przypuszcza Czerniec.

Okolicę, w której znaleziono rondele, archeolog bada od 2021 roku. Dotąd jego uwaga skupiała się na innych konstrukcjach z tego samego okresu - tzw. długich domach. Były to słupowe konstrukcje o długości dochodzącej nawet do kilkudziesięciu metrów. Budowano je na planie wydłużonych trapezów. Jak przekazał Czerniec, dzięki sukcesywnym badaniom teledetekcyjnym, sondażowym i glebowym, które prowadzone są we współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, udało się do tej pory namierzyć około 160 reliktów po takich konstrukcjach. Należały do społeczności określanej przez archeologów jako kultura brzesko-kujawskiej. Ta społeczność żyła kilkaset lat później po pierwszych rolnikach mieszkających na terenie Polski i wznoszących wielkie, nawet 100-metrowe rondele.

Obrzędowe serce osady
Z analiz Czerńca wynika, że liczne podłużne domostwa były wznoszone wokół centralnego punktu, w którym znajdowały się dwa rondele. Zbudowano je na obniżonym terenie, który w przeszłości mógł być podmokły.

- Z pewnością były sercem osady. Prawdopodobnie była to strefa obrzędowo-ceremonialna - uważa archeolog. Wśród badaczy rondeli przeważa pogląd, że były to założenia odgrywające role społeczne i religijno-obrzędowe. Być może zatem pełniły funkcje miejsc kultu, a jednocześnie forum spotkań lokalnych społeczności. Czerniec wskazuje też na to, że mogły być to również obserwatoria astronomiczne związanego z letnim przesileniem, z których obserwowano wschód Słońca w najdłuższy dzień w roku.

Czerniec powiedział, że w tym roku chce przeprowadzić kolejne badania - tym razem geofizyczne, które umożliwić mają pozyskanie bardziej szczegółowych informacji na temat budowy rondeli. A na ich podstawie archeolodzy chcą zaplanować wykopaliska. Do teraz tylko dwa rondele były celem szerszych badań wykopaliskowych - w Bodzowie (woj. lubuskie) i Nowym Objezierzu (woj. zachodniopomorskie). Najbliższy rondel do tych odkrytych w czerwcu w Kaczkowie znajduje się kilkadziesiąt kilometrów na zachód, w Wenecji niedaleko Biskupina znanego z osady osady społeczności łużyckiej sprzed ok. 2,7 tys. lat, której słynną rekonstrukcję można podziwiać od wielu lat

Kultura

Okres Bożego Narodzenia dawniej był nie tylko czasem świętowania, ale i... zalotów

Okres Bożego Narodzenia dawniej był nie tylko czasem świętowania, ale i... zalotów!

2024-01-07, 19:11
Avatar Zdzisława Arentowicza. Włocławska biblioteka stworzyła cyfrowe wcielenie patrona [wideo]

Avatar Zdzisława Arentowicza. Włocławska biblioteka stworzyła cyfrowe wcielenie patrona [wideo]

2024-01-07, 09:49
Jak w przeszłości wyglądało święto Trzech Króli Przeważały prezenty, kolędy i specjalne wypieki

Jak w przeszłości wyglądało święto Trzech Króli? Przeważały prezenty, kolędy i specjalne wypieki

2024-01-06, 21:23
Certa wróciła do swoich korzeni. Ma cieszyć oko mieszkańców, ale najpierw przejdzie remont

Certa wróciła do swoich korzeni. Ma cieszyć oko mieszkańców, ale najpierw przejdzie remont

2024-01-06, 18:07
Malowali ojciec, syn i wnuczka. Wystawa twórczości słynnych Piotrowiczów z Chełmna

Malowali ojciec, syn i wnuczka. Wystawa twórczości słynnych Piotrowiczów z Chełmna

2024-01-05, 09:50
Choć wyklejane, to sercem pisane. Seniorzy z Inowrocławia przygotowali wystawę ikon

Choć wyklejane, to sercem pisane. Seniorzy z Inowrocławia przygotowali wystawę ikon

2024-01-05, 07:00
W muzyce rozrywkowej to on rządzi nutami Tomasz Szymuś zaprasza na dwa koncerty

W muzyce rozrywkowej to on rządzi nutami! Tomasz Szymuś zaprasza na dwa koncerty

2024-01-04, 19:19
Fotografik Marek Czarnecki przyjęty do Królewskiego Towarzystwa Fotograficznego w Londynie

Fotografik Marek Czarnecki przyjęty do Królewskiego Towarzystwa Fotograficznego w Londynie

2024-01-04, 16:38
Wielki chór z całej Bydgoszczy zaśpiewa kolędy. Dwa koncerty w weekend [wideo, zdjęcia]

Wielki chór z całej Bydgoszczy zaśpiewa kolędy. Dwa koncerty w weekend [wideo, zdjęcia]

2024-01-04, 15:37
Żywe dyskusje o kinie i kuźnia nowych talentów. CSW w Toruniu uruchamia nowy projekt

Żywe dyskusje o kinie i kuźnia nowych talentów. CSW w Toruniu uruchamia nowy projekt

2024-01-04, 08:13
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę