10 lat temu zmarł Czesław Niemen

2014-01-17, 08:40  Polska Agencja Prasowa

Jeden z najważniejszych wokalistów i muzyków polskich XX wieku - Czesław Niemen zmarł 10 lat temu, 17 stycznia 2004 r. Do największych przebojów artysty należą m.in. "Sen o Warszawie", "Pod papugami" i "Dziwny jest ten świat".

"Całe szczęście, że żył" - powiedział w 2004 r. Zbigniew Hołdys na wiadomość o śmierci Czesława Niemena. "Czesław był jedyny, niepowtarzalny, nadzwyczajny. Wyrastał na wielkiego artystę w środowisku lekceważonym i - nie zawaham się powiedzieć - pogardzanym, czyli tzw. bigbitowców" - ocenił Wojciech Mann.

Czesław Niemen przyszedł na świat jako Czesław Juliusz Wydrzycki 16 lutego 1939 r. w Starych Wasiliszkach. Już w dzieciństwie zdradzał talent wokalny i pasję od muzyki; śpiewał m.in. w chórze kościelnym. W latach 50., gdy uczęszczał do szkoły muzycznej w Grodnie, grywał w lokalnym kościele na organach a także występował w zespole szkolnym. Niemen chodził do szkoły muzycznej jedynie przez rok; został wyrzucony za nadmierne opuszczanie zajęć.

W ramach fali wysiedleń ludności polskiej z Kresów Wschodnich, Wydrzyccy trafili do Polski. Rodzina zmieniała miejsca zamieszkania. Czesław rozpoczął naukę w muzycznej szkole średniej w Gdańsku. Uczył się wówczas gry na fagocie, w tym samym czasie występując w kabaretach i teatrach studenckich. Śpiewał piosenki po hiszpańsku, akompaniując sobie na gitarze.

Na początku lat 60. Niemen zdecydował się brać udział w festiwalach młodych talentów. Związał się także z zespołem bigbitowym Niebiesko-Czarni, z którym nagrał w 1962 r. cztery utwory. Rok później wystąpił z zespołem w paryskiej Olympii. W tym okresie wokalista stopniowo rezygnował z posługiwania się nazwiskiem Wydrzycki, a przyjął lepiej brzmiące nazwisko Niemen - pochodziło ono od nazwy rzeki, płynącej nieopodal miejsca jego urodzenia.

Z Niebiesko-Czarnymi Niemen koncertował po całym kraju, występując także we Francji, Jugosławii i na Węgrzech. W 1964 r. wystąpili w warszawskiej Sali Kongresowej, przed koncertem Marleny Dietrich. Niemiecka aktorka i piosenkarka, zachwycona piosenką "Czy mnie jeszcze pamiętasz" Niemena, nagrała własną wersję z niemieckimi słowami.

Rok później, po zakończeniu trasy koncertowej w Jugosławii, wokalista zakończył współpracę z zespołem. Zaczął występować z grupą Akwarele, z którą nagrał płytę "Dziwny jest ten świat". Utwór tytułowy, wykonany w 1967 r. podczas festiwalu w Opolu, stał się jednym z najbardziej znanych utworów polskiej muzyki rockowej. Nie omieszkano jednak wytknąć Niemenowi podobieństwa jego kompozycji do piosenki "It's a Man's, Man's, Man's World" Jamesa Browna. W tym samym roku piosenkarz wydał kolejny album "Sukces", która szybko zdobył status złotej płyty.

W ciągu kolejnych lat twórczość Niemena odchodziła coraz bardziej od pop-rockowych utworów i ballad na rzecz soulu, muzyki progresywnej i elektronicznej. Eksperymentował z brzmieniami, flirtował nawet z muzyką fusion. Na albumie "Niemen Enigmatic" znalazła się kompozycja "Bema pamięci żałobny rapsod", napisany do poematu Cypriana Norwida. Do dziś krążek uznawany jest za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii polskiej muzyki rozrywkowej. W 1971 r. ukazał się podwójny album "Niemen", oscylujący stylistycznie od muzyki popowej po jazz i muzykę elektroniczną. Wraz z członkami grupy SBB założył nową formację Grupa Niemen, w składzie której znalazł się m.in. trębacz Andrzej Przybielski.

Niemen rozpoczął także międzynarodową karierę, nagrywając w Niemczech i Stanach Zjednoczonych anglojęzyczne wersje swoich utworów - "It's a Strange World" i "Mourner's Rhapsody" - jednak nie udało mu się odnieść sukcesu za granicą. W 1973 r. Niemen związał się z kolejną formacją, tym razem Niemen Aerolit, której działalność przerwała śmierć perkusisty Piotra Dziemskiego. W tym czasie wokalista zaczął korzystać z syntezatorów, jako jeden z pierwszych polskich artystów. Od 1977 r. pracował solo, komponując muzykę do spektakli Teatru Narodowego w Warszawie. Koncertował w ZSRR, Stanach Zjednoczonych, w Hawanie i Bombaju.

Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce w 1981 r. zatrzymało jego karierę. Występował sporadycznie, m.in. na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie a także w Sztokholmie i Londynie. W 1988 r. ukazała się - długo oczekiwana - płyta z nowym materiałem pt. "Terra Deflorata". W latach 90. Niemen poświęcił się także malarstwu i grafice komputerowej. W 2001 r. ukazał się ostatni krążek Czesława Niemena pt. "spodchmurykapelusza". Muzyk zmarł 17 stycznia 2004 r. po długiej chorobie.

W dniu pogrzebu Niemena, o godzinie 13. w polskich rozgłośniach radiowych usłyszeć można było tylko jeden utwór - "Dziwny jest ten świat". "Niemena nie można z nikim porównać.(...) Był prawdziwą osobowością" - wspominał artystę dziennikarz radiowy Marek Niedźwiedzki. (PAP)

Kultura

Ptaki ciernistych krzewów przenieśli do Polski. Na spektakl zaprasza bydgoski Teatr Polski

„Ptaki ciernistych krzewów" przenieśli do Polski. Na spektakl zaprasza bydgoski Teatr Polski

2023-05-20, 15:28
O marzeniach i zabawach małego Mikołaja Kopernika. Spektakl dla dzieci w KPCK

O marzeniach i zabawach małego Mikołaja Kopernika. Spektakl dla dzieci w KPCK

2023-05-20, 10:50
Opowiedzą o współczesnym Don Juanie. Premiera w Teatrze Horzycy [wideo]

Opowiedzą o współczesnym Don Juanie. Premiera w Teatrze Horzycy [wideo]

2023-05-20, 09:21
West Side Story, Upiór woperze i Hair. Musicalowe popołudnie w Filharmonii

„West Side Story”, „Upiór w operze” i „Hair”. Musicalowe popołudnie w Filharmonii

2023-05-19, 18:07
Bez postawy arcybiskupa Baraniaka nie mielibyśmy Prymasa Tysiąclecia i Jana Pawła II

„Bez postawy arcybiskupa Baraniaka nie mielibyśmy Prymasa Tysiąclecia i Jana Pawła II”

2023-05-19, 16:49
Etnofotozofia Andrzeja Różyckiego, czyli wszystkie drogi prowadzą do kultury ludowej

„Etnofotozofia Andrzeja Różyckiego”, czyli wszystkie drogi prowadzą do kultury ludowej

2023-05-19, 08:00
Pokaz monodramów w Toruniu. Życiowe dylematy, bagaż emocjonalny i fizyka kwantowa

Pokaz monodramów w Toruniu. „Życiowe dylematy, bagaż emocjonalny i fizyka kwantowa”

2023-05-18, 20:51
Przeżyjmy to jeszcze raz Gala Grand PiK 2023 w 100 mgnieniach obiektywu [zdjęcia]

Przeżyjmy to jeszcze raz! Gala Grand PiK 2023 w 100 mgnieniach obiektywu [zdjęcia]

2023-05-18, 15:00
Magda Anioł na 103. urodziny św. Jana Pawła II. Papież ciągle nas inspiruje [wideo]

Magda Anioł na 103. urodziny św. Jana Pawła II. „Papież ciągle nas inspiruje” [wideo]

2023-05-18, 08:41
XI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Nowa Muzyka: aż 17 prawykonań

XI Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Nowa Muzyka: aż 17 prawykonań!

2023-05-17, 21:00
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę