Droga Mleczna jak… firanka

Teleskop VISTA pracujący w obserwatorium ESO Paranal "prześwietlił" Drogę Mleczną i odkrył co dzieje się po drugiej stronie naszej Galaktyki. Teleskop VISTA pracuje w podczerwieni i służy do przeglądów nieba. Najnowsze zdjęcie wykonane za pomocą tego instrumentu ukazuje słynną mgławicę M20 (Trójlistna Koniczyna) w nowym świetle.

Obserwując w podczerwieni astronomowie spoglądają przez wypełnione pyłem centralne części Drogi Mlecznej tak, jak spogląda się w okno przez firankę. W zaledwie niewielkim fragmencie nieba VISTA odkrył dwie nieznane i bardzo odległe gwiazdy - cefeidy, które są położone za mgławicą.

Znajomy uczonym i miłośnikom obraz mgławicy Trójlistna Koniczyna (z powodu ciemnych pasm dzielących ją na trzy części widocznych przez duży teleskop) ukazuje ją w świetle widzialnym, w którym świeci jasno zarówno w różowej barwie (od zjonizowanego wodoru), jak i niebieskim świetle rozproszonym od młodych, gorących gwiazd. Widok na podczerwonych zdjęciach z VISTA jest zdecydowanie odmienny: mgławica wydaje się jedynie cieniem samej siebie. Obłoki pyłu są dużo mniej uwidocznione, a jasna poświata od chmur wodoru jest praktycznie niewidoczna.

Można więc spojrzeć daleko poza mgławicę, wykrywając obiekty po drugiej stronie Galaktyki. Tuż obok mgławicy Trójlistna Koniczyna (w rzeczywistości siedmiokrotnie dalej) teleskop VISTA odnalazł nową parę gwiazd zmiennych. Są to cefeidy - typ jasnych gwiazd, które są niestabilne okresowo zwiększając swą jasność, by potem ją zmniejszyć. Pulsująca para to jedyny znany przypadek cefeid wykrytych tak daleko. Cykl ich pojaśnień wynosi 11 dni. Uczeni przypuszczają, iż zaobserwowane cefeidy są najjaśniejszymi składnikami nieznanej gromady gwiazd.