Nowa broń astronomów w obronie Ziemi

W należącym do ESO obserwatorium La Silla uruchomiono teleskop Test-Bed Telescope 2 (TBT2), którego zadaniem jest wykrywanie i śledzenie obiektów bliskich Ziemi – w tym potencjalnie zagrażających naszej planecie.

Instrument należy do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Pracując wspólnie z teleskopem partnerskim na półkuli północnej, TBT2 będzie bacznie obserwował niebo w poszukiwaniu asteroid, które mogą rodzić ryzyko dla Ziemi, przy okazji testując sprzęt i oprogramowanie dla przyszłej sieci teleskopów.

56-centymetrowej średnicy teleskop w La Silla oraz TBT1 - jego bliźniaczy odpowiednik położony w stacji naziemnej ESA w Cebreros w Hiszpanii - będą działać jako instrumenty pilotażowe dla planowanej sieci teleskopów „Flyeye”. Jest to projekt, który ESA rozwija, aby dokonywać przeglądu i śledzenia szybko poruszających się po niebie obiektów. Sieć będzie w pełni zrobotyzowana. Specjalne oprogramowanie będzie dokonywało planowania obserwacji w czasie rzeczywistym, a na koniec sesji wygeneruje raport zawierający pozycje i inne informacje dotyczące wykrytych obiektów.

Chociaż uderzenia asteroid w Ziemię są niezwykle rzadkie, to nie można ich wykluczyć. Nasza planeta jest co jakiś czas bombardowana przez skalne obiekty z kosmosu od miliardów lat. Jedną z największych katastrof wywołał upadek ciała o rozmiarach ok. 10 km, który doprowadził do zagłady dinozaurów 65 mln lat temu. Zdarzenie z Czelabińska 15 lutego 2013 roku, którego efektem było m.in. 1600 rannych osób, było naoczną demonstracją zagrożenia ze strony tzw. „obiektów bliskich Ziemi” (ang. Near-Earth Objects). Szacuje się, że istnieje wielka liczba do tej pory nie wykrytych ciał o wielkości kilkudziesięciu-kilkuset metrów, które mogą spowodować poważne zniszczenia, gdyby uderzyły w gęsto zaludniony obszar.

W rozwiązaniu tego problemu mają pomóc teleskopy TBT i planowana sieć teleskopów „Flyeye”. Sieć została zaprojektowana w taki sposób, aby mogła obserwować nocne niebo zachowując ciągłość obserwacji i np. stale śledzić nieznane dotąd obiekty.

Więcej na temat mówimy w „Radiu Planet i Komet” z 9 maja 2021 roku.