Odkrycie „najgłośniejszego” z najdalszych kwazarów

Za pomocą teleskopu VLT astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego odkryli i szczegółowo zbadali najdalsze - jak dotąd - źródło kosmicznej emisji radiowej. Źródłem tym jest „radiowo głośny” kwazar – jasny obiekt z potężnymi dżetami promieniującymi na falach radiowych.

Kwazary są bardzo jasnymi obiektami także w świetle widzialnym, jednak ze względu na to, że znajdują się w ogromnych odległościach, dostrzec je można tylko przez duże teleskopy. Dla przykładu: gdyby nowo odkryty obiekt nazwany P172+18 umieścić w odległości Syriusza lub Wegi, to świeciłby na ziemskim niebie tak jasno jak Słońce!

Kwazary lokują się w centrach niektórych galaktyk, gdzie zasilane są przez supermasywne czarne dziury. Gdy czarna dziura konsumuje otaczający ją gaz, uwalniana jest potężna energia, co pozwala astronomom na dostrzeżenie takich obiektów nawet, gdy znajdują się miliardy lat świetlnych od nas. P172+18 jest zasilany przez czarną dziurę 300 milionów razy bardziej masywną niż nasze Słońce!

- Czarna dziura zjada materię bardzo gwałtownie nabierając masy w oszałamiającym tempie - jednym z najszybszych jakie kiedykolwiek zaobserwowano - wyjaśnia Chiara Mazzucchelli. Jako stażystka ESO w Chile dokonała odkrycia razem z Eduardo Bañadosem z Max Planck Institute for Astronomy w Niemczech.

Zaledwie około 10% kwazarów, które astronomowie klasyfikują jako „radiowo głośne” posiada dżety świecące jasno na częstotliwościach radiowych. W przypadku P172+18 astronomowie po raz pierwszy byli w stanie zidentyfikować charakterystyczne oznaki dżetów radiowych w kwazarze na tak wczesnym etapie życia Wszechświata.

Więcej na temat mówimy w „Radiu Planet i Komet” z 14 marca 2021 roku.