Kosmiczny klejnot z ESO

Najdokładniejsze dotąd zdjęcie galaktyki spiralnej NGC 3981 zrobili astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO). Wykonano je przy użyciu instrumentu FORS2 zainstalowanym na teleskopie VLT w Obserwatorium Paranal. Zdjęcie zostało wykonane w ramach programu pn. Kosmiczne Klejnoty ESO (ESO Cosmic Gems), który powstał w związku z sytuacjami kiedy warunki obserwacyjne nie są odpowiednie do zbierania danych naukowych. Wtedy teleskopy - zamiast stać bezczynnie - są używane do wykonywania pięknych zdjęć nieba południowego.

Znajdująca się w konstelacji Pucharu galaktyka NGC 3981 została sfotografowana w maju 2018 r. przy pomocy instrumentu FOcal Reducer and low dispersion Spectrograph 2 (FORS2) na należącym do ESO Bardzo Dużym Teleskopie (VLT). FORS2 wyróżnia się swoją wyjątkową wszechstronnością. Ten "szwajcarski scyzoryk" jest w stanie badać obiekty astronomiczne na wiele sposobów, a także jest zdolny do uzyskiwania zdjęć w świetle widzialnym.

Dokładne spojrzenie FORS2 ukazało ramiona spiralne NGC 3981 usiane ogromnymi strumieniami pyłu i obszarów gwiazdotwórczych oraz wyraźnym dyskiem młodych gorących gwiazd. Galaktyka jest nachylona względem Ziemi w sposób, który pozwala astronomom na zajrzenie bezpośrednio do jej jasnego centrum – bardzo energetycznego rejonu zawierającego supermasywną czarną dziurę. Widać także zewnętrzną strukturę spiralną NGC 3981, której część wydaje się być rozciągnięta poza galaktykę, przypuszczalnie z powodu grawitacyjnego wpływu dawnego spotkania z inną galaktyką.
NGC 3981 znajduje się 65 milionów lat świetlnych od Ziemi, co oznacza, że uzyskany w ESO obraz przedstawia galaktykę w stanie, w jakim była w chwili wielkiej zagłady dinozaurów na Ziemi.

NGC 3981 nie jest jedynym interesującym obiektem uchwyconym na zdjęciu. W kadrze znalazła się też nieduża planetoida Układu Słonecznego przecinająca niebo w postaci słabej linii w górnej części fotografii.