Raport: Ponad 77 proc. kredytobiorców nie rozumie umowy podpisywanej z bankiem
19,5 proc. kredytobiorców, zaciągając zobowiązanie, w pełni rozumie wszystkie zawarte w umowie zapisy, a 77,3 proc. nie do końca wie, co podpisuje - wynika z raportu UCE Research.
69,9 proc. osób biorących kredyty uważa, że instytucje finansowe powinny prościej tworzyć tego typu dokumenty. Jak wskazali autorzy raportu, rozwiązanie problemu niezrozumiałych dla klientów umów nie jest proste, ponieważ na rynku musiałoby zajść równocześnie kilka poważnych zmian, w tym w obrębie samych przepisów. Potrzebna jest też szersza edukacja konsumentów. Dodali jednak, że sektor bankowy od jakiegoś czasu podejmuje inicjatywy, które mają sprawić, żeby umowy brzmiały prościej.
Zdaniem Szymona Goski z Kancelarii SubiGo, współautora badania, jego wyniki są niepokojące i wymagają analizy. - Przede wszystkim fakt, że jedynie co piąty konsument rozumie, co podpisuje, wskazuje na istotny problem. Oznacza to, że większość kredytobiorców nie ma wystarczającej wiedzy lub umiejętności, aby skutecznie interpretować dokumenty prawne i zaciągać zobowiązania finansowe – ocenił.
Goska wskazał, że niezrozumienie warunków umowy może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, w tym konieczności uiszczenia nieoczekiwanych opłat, karnych odsetek, a także problemów ze spłatą kredytu. - Instytucje regulacyjne muszą podjąć kroki, aby poprawić świadomość finansową Polaków i odpowiednio przygotować ich do zarządzania swoimi zobowiązaniami finansowymi – skomentował.
W opinii eksperta edukacja finansowa może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa ekonomicznego polskich konsumentów. Powinna ona obejmować podstawowe zasady zarządzania finansami, interpretację umów prawnych oraz świadomość ryzyka związanego z zaciąganiem kredytów. - Kolejnym krokiem mogłoby być wprowadzenie obowiązkowych kursów lub seminariów finansowych dla osób planujących zaciągnięcie dużych zobowiązań, takich jak kredyt hipoteczny. Tego typu inicjatywy mogłyby być wspierane przez rząd lub organizacje non-profit, aby zapewnić każdemu konsumentowi dostęp do niezbędnej wiedzy przed podjęciem ważnych decyzji finansowych – zaznaczył Goska.
Kredytobiorcy zostali też zapytani o to, czy banki i inne instytucje finansowe udzielające kredytów powinny prościej pisać umowy dla swoich klientów. 69,9 proc. respondentów odpowiedziało twierdząco. 12,9 proc. ankietowanych nie widziało takiej konieczności, a 17,2 proc. nie potrafiło tego ocenić. Raport „Jak Polacy czytają umowy finansowe? I czy je rozumieją? Edycja 2024” został oparty na badaniu opinii publicznej, które było realizowane w I i II tygodniu czerwca 2024 r. przez UCE Research i Kancelarię SubiGo metodą CAWI wśród 917 dorosłych Polaków. W ankiecie wzięły udział osoby w wieku od 18. do 65. roku życia, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy zaciągnęły kredyt na mieszkanie, samochód lub inny podobny cel.