Sejpak – „z tradycji w nowoczesność” wystawa tkanin towarzysząca XXI Ogólnopolskiemu Przeglądowi Amatorskiej Tkaniny Unikatowej, pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy 5.09.-31.10.2024r.(zakończona)

Gwarowe sejpać – skubać, strzępić się – przekształciło się w nazwę dekoracyjnej, techniki tkackiej, dziś już unikatowej. Sejpak w swoim największym rozkwicie w XIX wieku obejmował swoim zasięgiem Suwalsczyznę, Pojezierze Augustowskie, pogranicze Prus i Białorusi, ziemie będące pod wpływem kultury litewskiej, skąd przywędrował. Tkanina wykonana tą techniką była najczęściej dwubarwna, o lnianej osnowie, wełnianym wątku, specyficznym splocie, tkana na wąskim krośnie i po środku zszywana. To co ją wyróżniało to, wzór, geometryczny, oparty na liniach ukośnych, rombach, kwadratach, okolony często bordiurą w zygzaki. Sejpaki służyły do przykrywania łóżek, ław, stołów, jako dekoracje ścienne. Stanowiły zawartość posażnych kufrów, były oprawą każdej uroczystości, świadczyły o zamożności rodziny.
Po II wojnie światowej pogłębił się trwający od XIX wieku proces wypierania tkactwa ręcznego przez przemysłowe. Mimo to wciąż istniały domostwa, w których od pokoleń kultywowano stare tkackie tradycje. Do ich podtrzymania przyczyniła się też powstała spółdzielnia Cepelia, która organizowała miejsca pracy, konkursy i sprzedaż. Dziś niekwestionowaną mistrzynią wykonującą te unikatowe tkaniny o lokalnych, tradycyjnych wzorach jest Sabina Knoch ze Szczepek koło Nowinki. Całe życie spędziła przy krosnach, nie tylko tkając ale też prowadząc zajęcia edukacyjne dla dzieci i dorosłych. Teraz razem z Małgorzatą Huścio z Żegar stoją na straży tradycji i zarażają młodych pięknem starego ornamentu. Ich praca ma wpływ na wzrost zainteresowania rękodziełem, potrzebę obcowania z tym, co rodzime i piękne. Pracują na to też pasjonaci z podlaskich instytucji kultury, pracujemy i my organizując biennale tkaniny unikatowej i wystawy mu towarzyszące, takie jak ta – „Sejpak – z tradycji w nowoczesność”.