Historia – w Polskim Radiu PiK

Archiwum Dokumentów Fonicznych Polskiego Radia PiK (ADF) to ponad 100 tysięcy audycji. Pierwsze z nich pochodzą z 1946 roku – wcześniejsze zostały zniszczone przez niemieckich i radzieckich okupantów. Zachowane nagrania stanowią dźwiękową historię Kujaw, Pałuk, Kociewia, Krajny, Borów Tucholskich i innych regionów województwa. Kolejne pozycje ADF przedstawiają wydarzenia społeczne, gospodarcze, sportowe, religijne, kulturalne i są ważnym elementem dziedzictwa narodowego.

Polskie Radio Pomorza i Kujaw, jako pierwsza rozgłośnia w Polsce, udostępniło w 2009 roku wszystkie nagrania i dokumenty programowe na portalu: archiwum.radiopik.pl. Najważniejszym elementem dokumentacji papierowej są scenariusze audycji, często opatrzone pieczęcią cenzury. Teksty wygłoszone na antenie od 14 lutego 1945 roku zajmują ponad milion stron a sam proces digitalizacji i udostępniania na portalu zajmie kilka lat.

Bogactwo treści, zarówno w formie pisanej, jak i audialnej, może stanowić źródło wiedzy o regionie (i nie tylko) a specyfika dokumentów jest dodatkową atrakcją ułatwiającą jej poznanie. Radio z Historią, wykorzystując internetowe linki, tagi, słowa kluczowe itp., przedstawi prosty sposób na uzupełnienie wiadomości o Kazimierzu Wielkim, Mikołaju Koperniku, Andrzeju Szwalbe, Leonie Wyczółkowskim, Mennonitach, Krzyżakach, Krwawej Niedzieli oraz wielu innych postaciach, wydarzeniach, miejscowościach oraz obiektach związanych z regionem Pomorza i Kujaw.


19 marca 2025

2025-03-19
W środowy, zimowy jeszcze wieczór po bardzo słonecznym choć chłodnym marcowym dniu, już po raz dwunasty spotykamy się w audycji „Radio z Historią”, odnoszącej się do jubileuszu 90-lecia Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Wsłuchamy się w echo wydarzeń sprzed wielu lat, zapisanych materiałami, które w tym czasie zabrzmiały na naszej antenie. Sięgniemy do śladów audycji i materiałów dziennikarskich oraz reporterskich, budząc je ponownie na pomorsko-kujawskiej fali, czerpiąc z bogatych zbiorów Archiwum Dokumentów Fonicznych na portalu archiwum.radiopik.pl.

Wędrówkę po Pałukach w cyklu „Opowieści wędrownicze” zaproponowały Elżbieta Górska, Anna Jachnina w audycji pt. „I kamienie tam śpiewają” z 20 marca 1953 roku. „Trzy wizyty” to tytuł słuchowiska opartego na folklorze pałuckim z okolic Kcyni, które 21 marca 1958 roku zaprezentowała Anna Jachnina. Cztery lata wcześniej, bo 21 marca 1954 roku, również Anna Jachnina przedstawiła „Piosenki kaszubskie Wicka Rogali”. Wieczór w kcyńskiej świetlicy, jak to przy darciu pierza bywało, przedstawiły Anna Jachnina i Elżbieta Górska w dwóch częściach audycji pt. „Ploty, ploteczki” z 22 stycznia i 22 marca 1959 roku. W cyklu pt. „Zanim powstał gród Władysława”, w audycji pt. „Za kurtyną dziejów” z 20 marca 1966 roku Regina Adamczak przybliżyła Włocławek. 23 marca 1967 roku w audycji pt. „Ej flisacy, flisacy” Anna Jachnina opowiedziała o życiu, pracy i zwyczajach flisaków znad Wisły. „Po prostu taki chłopiec” to tytuł reportażu Krystyny Kasprzykowskiej, w którym 26 marca 1968 roku opowiedziała o 15-letnim Jurku Lisieckim ratującym dzieci z pożaru. Pod tytułem „Rycerze”, 22 marca 1970 roku Regina Adamczak przedstawiła część 1 i część 2 słuchowiska według Arystofanesa. W audycji „Werner Kampe” z 23 marca 1971 roku, Zdzisław Urbanek odniósł się do postaci zbrodniarza, namiestnika partii NSDAP na Bydgoszcz w czasie okupacji. Postać woźnego w Liceum Ogólnokształcącym w Strzelnie przedstawił Ryszard Jankowski w reportażu pt. „Między dzwonkami” z 23 marca 1973 roku. W reportażu pt. „Kariera z kolcami” z 20 marca 1974 roku Maciej Pakulski gościł Zdzisława Krzyszkowiaka. 25 marca 1985 roku w reportażu pt. „Co u Pani słychać” Zbigniew Ostrowski opowiedział o zbrodniarce hitlerowskiej, która w latach 1942-1944 brała udział w eksterminacji polskich dzieci w Łodzi. Do opowieści o wynalazcy turbinki Alojzym Kowalskim z Torunia powrócił Zbigniew Ostrowski w reportażu pt. „Jestem żebrakiem” z 20 marca 1988 roku. Społecznego kustosza Bazyliki św. Jana w Toruniu przybliżył Zbigniew Ostrowski w reportażu pt. „Kustosz od św. Jana” z 25 marca 1989 roku. 19 marca 1995 roku, w reportażu pt. „Życie jak plaster miodu”, Włodzimierz Chłodziński zaprosił na spotkanie z rodziną pszczelarzy we wsi Stary Jasiniec niedaleko Koronowa.

I tak przedstawia się kolejny środowy wieczór pośród wspomnień przeszłości zapisanej śladami z 90 lat dziejów Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Czas zabrać się za odkurzenie kolejnych, które odnajdziemy w bogatej kolekcji materiałów, które obudzimy w kolejnych audycjach z cyklu „Radio z Historią”, korzystającego ze źródeł audialnych w Archiwum Dokumentów Fonicznych. Do wysłuchania audycji zapraszają: Ewa Dąbrowska i Marek Rzepa.

16 marca 2025

2025-03-15
Wyjątkowo w niedzielny, jeszcze zimowy wieczór spotykamy się w marcowej serii audycji „Radio z Historią”, która w tym roku odnosi się do jubileuszu 90-lecia Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Co tym razem zabrzmi echem wydarzeń sprzed wielu lat? Co wiele lat temu pojawiło się w tym tygodniu na naszej antenie? O tym w audycjach i materiałach naszych dziennikarzy i reporterów. Spędźmy nieco czasu blisko pomorsko-kujawskiej fali, wsłuchując się w przeszłość zapisaną w bogatych zbiorach Archiwum Dokumentów Fonicznych na portalu archiwum.radiopik.pl.

„Wędrująca piosenka” to tytuł audycji z cyklu „Pieśni ludowe różnych regionów”, którą Anna Jachnina zaprezentowała 14 marca 1955 roku. Tego samego dnia, również w audycji Anny Jachniny swoje wiersze recytował Wojciech Kędzierski. Wodę w twórczości ludowej różnych regionów przedstawiła Anna Jachnina w audycji pt. „A stanę ja się wodną rybeczką” z 12 marca roku 1961. O życiu i twórczości Hieronima Derdowskiego opowiedziały Anna Jachnina i Elżbieta Górska w audycji pt. „Średniowieczny Wagabunda” z 13 marca 1961 roku. Wspomnienie z czasów II wojny światowej zawarła Anna Jachnina w reportażu pt. „Jak domek z kart” z 19 marca 1971 roku. Stanisław Dąbek, były pilot szybowcowy z Klubu Seniorów w Inowrocławiu, był bohaterem reportażu pt. „Ikar”, który Edward Mielniczek zaprezentował 14 marca 1975 roku. „Kobaltowy parnas” to tytuł reportażu o biennale fajansu we Włocławku, który Urszula Guźlecka przedstawiła 13 marca 1979 roku. O niedoszłej premierze wymarzonej roli której przeszkodził wybuch wojny, opowiada reportaż pt. „Przeprowadzka” przedstawiony 15 marca 1980 roku przez Zdzisława Prussa. 13 marca 1987 roku w audycji pt. „Z mikrofonem po kraju”, Janusz Drozdowski przedstawił portret cygańskiej poetki Bronisławy Wajs-Papuszy. W reportażu pt. „Idą młodzi po ordery” z 14 marca 1988 roku, Zbigniew Ostrowski poruszył temat afer w toruńskiej radzie uczelnianej ZSP na UMK w roku 1988. Świeckie czy strzeleckie - spór o autorstwo powideł przedstawił 18 marca 2002 roku Andrzej Krystek w materiale pt. „Powidła niezgody”. 15 marca 2005 roku w audycji pt. „Po zgiełku dnia” Maciej Jastrzębski odniósł się do 750-lecia Włocławka. 14 marca 2005 roku, również w audycji „Po zgiełku dnia”, Ewa Dąbska odniosła się do dyskusji o roli duszpasterstwa akademickiego i Klubu Inteligencji Katolickiej w dziejach Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Kolejna godzina przeniosła nas wspomnieniem do przeszłości zapisanej śladami z 90 lat dziejów Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. To jednak wciąż fragment bogatej kolekcji materiałów, do których wracać będziemy w kolejnych audycjach z cyklu „Radio z Historią”, korzystającego ze źródeł audialnych w Archiwum Dokumentów Fonicznych. Do wysłuchania audycji zapraszają: Ewa Dąbrowska i Marek Rzepa.

5 marca 2025

2025-03-05
Wkraczamy w marcową serię wieczorów z audycją „Radio z Historią”, a ta odwołuje się w tym roku do jubileuszu 90-lecia Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Przypomnimy wydarzenia i materiały, które odnalazły swoje ech na naszej antenie wiele lat temu. Przekonamy się co w tym tygodniu na przestrzeni lat skupiło uwagę naszych dziennikarzy i reporterów. Razem ze Słuchaczami spędzającymi swój czas blisko pomorsko-kujawskiej fali, wsłuchujmy się w przeszłość zapisaną w bogatych zbiorach Archiwum Dokumentów Fonicznych na portalu archiwum.radiopik.pl.

11 marca 1958 roku w cyklu spotkań z zespołami świetlicowymi przed mikrofonem, Anna Jachnina przestawiła audycję etnograficzną pt. „Wspominki kujawskie”. Przegląd taśm regionalnych z okazji XX-lecia PRL, przedstawiła Anna Jachnina w audycji pt. „Piosenka rosła z nami” z 9 marca 1965 roku. „O polską mowę” to tytuł reportażu z 10 marca 1967 roku, w którym Aleksandra Ciesielska odniosła się do 60. rocznicy strajku szkolnego w Kaszczorkach. 6 marca 1968 roku a audycji pt. „Ten mały spryciarz”, Bogumiła Dziekan sięgnęła po powieść o zagubionym chłopcu, przedstawioną głosem Iwony Jankowskiej. 11 marca 1970 roku, również Bogumiła Dziekan przedstawiła opowiadanie pt. „Nazwali to miłością”. Reportaż pt. „Ballady i romanse” odnoszący się do Gazety Grudziądzkiej, 5 marca 1971 roku zaprezentowała Urszula Łączkowska. „Złoty ptak” to tytuł słuchowiska, które 5 marca 1975 roku przedstawił Zdzisław Wróbel. 9 marca 1983 roku Maciej Pakulski zaprosił na „Wspomnienie o Bronisławie Malinowskim”. O konflikcie między AK-owcami a żołnierzami Ludowego Wojska Polskiego i KBW opowiada reportaż pt. „Akowcy i utrwalacze”, który Zbigniew Ostrowski zaprezentował 8 marca 1989 roku. 9 marca 1997 roku przedstawiliśmy słuchowisko pt. „Faust” według Johanna Wolfganga Goethe, w adaptacji radiowej Andrzeja Marii Marczewskiego. „Janusz Christa - twórca komiksowych postaci” to tytuł rozmowy Dariusza Grossa z Januszem Christą - jednym z najpopularniejszych twórców komisów, ojcem Kajka i Kokosza, zaprezentowaną 9 marca 2004 roku. Obchody „Dnia Kobiet” w roku 2004 przedstawiła Elżbieta Rupniewska w relacji pt. „8 marca”. Pamiętaj człowiecze, że prochem jesteś i w proch się obrócisz - od 15 wieków Wielki Post rozpoczyna się Środą Popielcową, o niej i o Wielkim Poście z ks. Wojciechem Szukalskim rozmawiał Paweł Janicki w audycji „Po zgiełku dnia” z 22 lutego 2001 roku.

To tyle na początek trzeciego miesiąca środowych spotkań z historią, które w 2025 roku poświęcamy przeszukiwaniu radiowych śladów z 90 lat dziejów Polskiego Radia na Pomorzu i Kujawach. Jednak 9 dekad naszej regionalnej radiofonii to bogata kolekcja śladów, do których sięgać będziemy w kolejnych audycjach z cyklu „Radio z Historią”, korzystającego ze źródeł audialnych w Archiwum Dokumentów Fonicznych. Do wysłuchania audycji zapraszają: Ewa Dąbrowska i Marek Rzepa.
Polskie Radio PiK – Radio z Historią z 5 marca 2025
Radio z Historią to cotygodniowa audycja edukacyjna zawierająca wybrane fakty, wydarzenia, postaci, anegdoty oraz ciekawostki historyczne natury politycznej, społecznej, gospodarczej i kulturalnej. Każdy odcinek będzie poświęcony jednemu tematowi, a zawartość przedstawiona poprzez różnorodne formy radiowe od pogadanki (wywiadu, felietonu, wykładu) do słuchowiska. Uzupełnieniem będą też tagi (key words, słowa kluczowe) opisujące temat w Internecie oraz na portalu archiwum.radiopik.pl.

Cykl może pełnić rolę substytutywną dla lekcji uzupełniających historii w szkołach średnich i wyższych oraz odbiorców chcących poszerzyć, uzupełnić lub nabyć wiedzę o wybranych problemach historycznych.

W każdą środę o godzinie 19:05
zapraszają:
Pozostańmy w kontakcie:

„Radio z Historią”
Polskie Radio PiK
ul. Gdańska 48
85-006 Bydgoszcz



89 lat radiofonii na Pomorzu i Kujawach. Wideo: Janusz Wiertel

Tak tworzymy kopie cyfrowe z archiwalnych taśm. Film: Marek Rzepa

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę