Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zdecydowało, że zabytkowy Kodeks Korwina zostanie w Toruniu/Fot. kpbc.umk.pl
Jak ustaliło Polskie Radio PiK, w listopadzie minister kultury podjął decyzję o zaliczeniu dzieła do Narodowego Zasobu Bibliotecznego. Oznacza to, że zyskał ochronę przed ewentualnymi próbami wywiezienia z kraju.
Przypomnijmy – w 2022 roku posłowie Prawa i Sprawiedliwości złożyli w Sejmie projekt ustawy, zgodnie z którym zabytkowy rękopis miał trafić do Węgier w ramach podziękowania za sprezentowaną Polsce zbroję Zygmunta Augusta. W zamian Książnica miałaby otrzymać 25 milionów złotych rekompensaty.
Chodzi o Kodeks stworzony przez włoskich mistrzów w połowie XV wieku. To spisany w formie poematu swego rodzaju katalog kolekcji manuskryptów iluminowanych słynnej Bibliothecae Corvinianae, jednego z najwspanialszych europejskich księgozbiorów renesansowych.
Księga jest od XVI wieku związana z Toruniem. Jest najcenniejszą pozycją w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej, a w zgodnej opinii historyków także jednym z najcenniejszych zachowanych zachodnioeuropejskich rękopisów iluminowanych z XV stulecia.
W obronę księgi zaangażowali się m.in. marszałek województwa Piotr Całbecki, toruński biskup senior Andrzej Suski i prezydent Michał Zaleski. W Internecie pod apelem do Sejmu o zaniechanie prac nad projektem ustawy podpisało się 27 tysięcy osób. – Dziękuję wszystkim, którzy solidarnie i spontanicznie włączyli się w akcję obrony cennego manuskryptu. Stanowiska, oświadczenia i listy otwarte popierające nasz punkt widzenia w tej sprawie i podjęte przez nas działania napływały od wielu instytucji, stowarzyszeń i osób prywatnych także spoza regionu. To również dzięki państwa zaangażowaniu udało się przekonać wątpiących, że ten dokument powinien zostać zachowany dla Torunia i naszej ojczyzny – mówi marszałek Całbecki.
W listopadzie 2023 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podjął decyzję o zaliczeniu do Narodowego Zasobu Bibliotecznego 19 rękopisów ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. W grupie tych obiektów znajduje się m.in. rękopis Naldusa Naldiusa Epistola de laudibus Augusta Bibliothecae atque libri quattuor versibus scripti eodem argumento ad Serenissimum Matthiam Corvinum Pannoniae Regem, tzw. Kodeks Korwina.
Do Narodowego Zasobu Bibliotecznego zaliczane są unikatowe zbiory o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego. Podlegają one najwyższej ochronie, także przed ewentualnymi próbami wywiezienia z kraju.
Marszałkowska Księgodzielnia Kopernikańska cieszy się coraz większym zainteresowaniem czytelników. Z jej zasobów można korzystać od poniedziałku do soboty. Czytaj dalej »
Marszałkowska Księgodzielnia Kopernikańska oficjalnie otwarta została w Toruniu. Punkt wymiany książek znajduje się w pawilonie przed budynkiem Urzędu Marszałkowskiego. Czytaj dalej »
484 ochotników wzięło udział w ustanowieniu rekordu Polski w jednoczesnym przepisywaniu dzieła naukowego - fragmentu „De revolutionibus' Mikołaja Kopernika - w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu. Czytaj dalej »
700 harcerzy z całego kraju przyjechało do Torunia! Biorą udział w jubileuszowym, 40. Ogólnopolskim Rajdzie Kopernikańskim. Harcerze świętują 550. urodziny Mikołaja Kopernika podczas pięciu tras, na których czekają na nich biegi… Czytaj dalej »
Czy Kopernik miał poczucie humoru? Jeśli tak, co go śmieszyło? Tego nie wiemy, ale… spróbujemy go rozśmieszyć. Z takiego założenia wychodzi Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, który organizuje konkurs memiarski pod… Czytaj dalej »
Ogromne zainteresowanie audycją o Koperniku sprawiło, że mamy ciąg dalszy... Jeszcze o niebie okiem astronoma wszech czasów i o tajemnicy słynnego obrazu, który ma skrywać postać uczonego. A propos - zajrzeliśmy na ekstra wystawę… Czytaj dalej »
Na całym świecie jest ich 280, w polskich instytucjach 14. Wszystkie toruńskie egzemplarze można oglądać po raz pierwszy na wspólnej wystawie „Ze wszech miar godna przeczytania. Wokół De revolutionibus”. Na ekspozycji w Ratuszu… Czytaj dalej »
- Zabiegaliśmy mocno o to, aby Kongres miał miejsce w Toruniu i z radością możemy potwierdzić, że podołaliśmy temu wyzwaniu - uważa prezydent Torunia Michał Zaleski. Jak ocenił jeden z organizatorów, prof. Grzegorz Górski, wydarzenie… Czytaj dalej »
Przedstawiciele dziewięciu krajów podpisali dokument nazwany Deklaracją Toruńską. Zawiera on zapisy mówiące o zapewnieniu wolności prowadzenia badań naukowych, publikowania ich wyników oraz poddawania wyników krytyce i debacie… Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
