Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
Dywany, talerze, przyciski do papieru, pudełka do cygar, a także stroje z filmu o Koperniku z 1972 roku - to wszystko zobaczymy na wystawie „Pamięć bardzo rzeczowa. Wystawa pamiątek kopernikańskich". Ekspozycja przygotowywana jest w Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu./fot. Iwona Muszytowska-Rzeszotek
Dywany, talerze, przyciski do papieru, pudełka do cygar, a także stroje z filmu o Koperniku z 1972 roku – to wszystko zobaczymy na wystawie „Pamięć bardzo rzeczowa. Wystawa pamiątek kopernikańskich”. Ekspozycja przygotowywana jest w Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Przedmioty są sentymentalną podróżą w przeszłość. Szczególnie bogato jest reprezentowany rok 1973, kiedy to obchodzone były 500. urodziny astronoma. Iwona Muszytowska-Rzeszotek rozmowę o pamiątkach rozpoczęła od przejrzenia inwentarza z kuratorką Alicją Lubowicką. Zapisane są w nim niezwykle cenne informacje.
– Ta historia szybko mija na naszych oczach, co widzimy oglądając strony tego inwentarza – mówi Alicja Lubowicka. – Pierwsza pamiątka, która została tutaj wpisana to są lata 60., czyli dużo szybciej niż kojarzymy otwarcie samego Domu Mikołaja Kopernika w latach 70. Tych wpisów jest ponad 1200, a w ramach jednego może być nawet 27 drobnych przedmiotów, więc niech państwo sobie policzą, ile tego dobra tak naprawdę w naszej kolekcji jest.
Pod numerem 161 kryje się...
– Jest to wpis z 1976 roku, mała szklanka z wizerunkiem Mikołaja Kopernika, która była rozpowszechniana w sklepach gospodarstwa domowego w okresie obchodów 500-lecia urodzin wielkiego astronoma w 1973 roku. Widzimy, że dar pochodził od pani Haliny Żytkowicz z Torunia. Z ciekawszych rzeczy mamy także lupkę filatelistyczna z wizerunkiem Mikołaja Kopernika, która tak naprawdę pokazuje nam fenomen organizacji różnego rodzaju przedsięwzięć w tym 1973 roku. Niemal do każdego przedsięwzięcia produkowane były pamiątki z Kopernikiem.
Na wystawie są także pamiątki starsze.
– Mamy między innymi bilety na odczyty z 1873 roku. Na odwrocie tego biletu widzimy nagłówek, na którym napisane jest hasło: „Godne widzenia” i mamy wymienioną całą listę miejsc, które w Toruniu związane są z Mikołajem Kopernikiem, a które warto zwiedzić, jak się ktoś na obchody w 1873 roku do Torunia wybierał (...).
Wystawa pamiątek kopernikańskich w Domu Mikołaja Kopernika dostępna będzie od piątku (27 stycznia).
Więcej w relacji Iwony Muszytowskiej-Rzeszotek.
Relacja Iwony Muszytowskiej-Rzeszotek (Popołudnie z nami)
700 harcerzy z całego kraju przyjechało do Torunia! Biorą udział w jubileuszowym, 40. Ogólnopolskim Rajdzie Kopernikańskim. Harcerze świętują 550. urodziny Mikołaja Kopernika podczas pięciu tras, na których czekają na nich biegi… Czytaj dalej »
Czy Kopernik miał poczucie humoru? Jeśli tak, co go śmieszyło? Tego nie wiemy, ale… spróbujemy go rozśmieszyć. Z takiego założenia wychodzi Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, który organizuje konkurs memiarski pod… Czytaj dalej »
Ogromne zainteresowanie audycją o Koperniku sprawiło, że mamy ciąg dalszy... Jeszcze o niebie okiem astronoma wszech czasów i o tajemnicy słynnego obrazu, który ma skrywać postać uczonego. A propos - zajrzeliśmy na ekstra wystawę… Czytaj dalej »
Na całym świecie jest ich 280, w polskich instytucjach 14. Wszystkie toruńskie egzemplarze można oglądać po raz pierwszy na wspólnej wystawie „Ze wszech miar godna przeczytania. Wokół De revolutionibus”. Na ekspozycji w Ratuszu… Czytaj dalej »
- Zabiegaliśmy mocno o to, aby Kongres miał miejsce w Toruniu i z radością możemy potwierdzić, że podołaliśmy temu wyzwaniu - uważa prezydent Torunia Michał Zaleski. Jak ocenił jeden z organizatorów, prof. Grzegorz Górski, wydarzenie… Czytaj dalej »
Przedstawiciele dziewięciu krajów podpisali dokument nazwany Deklaracją Toruńską. Zawiera on zapisy mówiące o zapewnieniu wolności prowadzenia badań naukowych, publikowania ich wyników oraz poddawania wyników krytyce i debacie… Czytaj dalej »
- Światowy Kongres Kopernikański jest wielkim świętem nauki w Polsce i zwraca uwagę opinii publicznej na problemy nauki i jej znaczenie dla życia społecznego — mówił prorektor UKW w Bydgoszczy prof. Bendykt Odya, który był dziś… Czytaj dalej »
Były podziękowania, kilkadziesiąt nagród, życzenia i plany na przyszłość. Oczywiście pod hasłem uczelni: „We wszystkim szukać prawdy”. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu obchodził dziś swoje święto. W towarzystwie… Czytaj dalej »
Mikołaj Kopernik - Torunianin w nowej odsłonie. Zaprezentowano odświeżoną wersję XVI-wiecznego, tak zwanego gimnazjalnego, portretu. Ten za sprawą Muzeum Okręgowego w Toruniu zyskał właśnie nowe miejsce. Czytaj dalej »
- Dla wielu decyzja Putina o agresji na Ukrainie była tak samo trudna do przyjęcia, jak tezy Kopernika, że Ziemia kręci się wokół Słońca - powiedział premier Mateusz Morawiecki podczas wystąpienia na Światowym Kongresie Kopernikańskim… Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
