Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
Posiedzenie Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich. Prorektor UKW Benedykt Odya w drugim rzędzie, trzeci od lewej (w okularach)/fot. Facebook, UMK Toruń
- Światowy Kongres Kopernikański jest wielkim świętem nauki w Polsce i zwraca uwagę opinii publicznej na problemy nauki i jej znaczenie dla życia społecznego — mówił prorektor UKW w Bydgoszczy prof. Bendykt Odya, który był dziś gościem „Rozmowy dnia" Polskiego Radia PiK.
Michał Jędryka: Mieliśmy święto nauki polskiej przy okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Ogromny Kongres Kopernikański, który rozpoczął się w Toruniu uświadomił wielu z nas problemy i osiągnięcia nauki polskiej, ale także to, że naukowcy zajmują się rzeczami, które są interesujące dla szerokich rzesz społecznych. Czy tego typu wydarzenia mogą popularyzować naukę w Polsce? Benedykt Odya: Oczywiście, że tak. 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika zbiega się niejako również z oceną parametryczną uniwersytetów, czy w ogóle całego polskiego środowiska akademickiego. To ocena jakości naukowej - zarówno wewnętrzna, czyli pomiędzy poszczególnymi jednostkami, jak i mierząca się z rozwojem nauki na świecie. Z pewnością Mikołaj Kopernik należy do tych osób, które są najbardziej znane i promujące naukę polską. Zorganizowanie Kongresu to bardzo duży wkład przede wszystkim trzech uniwersytetów. Pierwszy z nich to Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - mogliśmy przypatrywać się osiągnięciom tej wspaniałej uczelni z naszego województwa. Ale Kongres stworzyły również uniwersytety Jagielloński i Warmińsko-Mazurski oraz Instytut Historii PAN.
Bo to są miejsca, gdzie Mikołaj Kopernik żył i działał. Pan brał udział w Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, która miała miejsce w Toruniu, w związku z tym Kongresem. Czy oceniali Państwo znaczenie polskiej nauki w kontekście światowym? Jak wygląda na tle innych uniwersytetów o znaczeniu międzynarodowym? - Rektorzy 20 szerokoprofilowych uniwersytetów naszego kraju, bo tacy tworzą Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich, mogli w końcu pochylić się nad wynikami parametryzacji. Te przedstawił przewodniczący komisji ewaluacji nauki - profesor Błażej Skoczeń. Rozgorzała dyskusja nie tylko na temat jakości wewnętrznej i zewnętrznej nauki polskiej, bo jeżeli chodzi o jakość wewnętrzną, to przedstawia się całkiem nieźle. Poza tym pamiętajmy, że te dane nie są jeszcze zakończone. Nie wszystkie ośrodki akademickie, naukowe otrzymały już wyniki parametryzacji - mam na myśli szereg odwołań, które rozpatruje bezpośrednio minister Czarnek. Ale zauważyliśmy bardzo znaczący wzrost w najwyższej kategorii - A plus, zarówno jeżeli chodzi o zakres badań, jak i działalności artystycznej, bo chcę zwrócić uwagę, że wszystkie uczelnie techniczne, humanistyczne, społeczne, resortowe, ale również artystyczne podlegały tej ocenie. Rzecz bardzo ciekawa, że wartość nadająca najwięcej uprawnień i mająca największe znaczenie w ocenie parametrycznej - B plus – dotyczy ponad 51 proc. środowiska naukowego w naszym kraju. To bardzo dobry wynik.
Ale co to właściwie znaczy? - Te litery mają bardzo istotne przełożenie na wiele aspektów funkcjonowania w środowisku akademickim. To przede wszystkim jakość naukowa, możliwość prowadzenia szkół doktorskich i w ogóle realizacji stopni i tytułów naukowych, możliwość ubiegania się o swoistego rodzaju zakres badań. To w końcu finansowanie, choć ono na razie jest w powijakach oraz w ogóle kształtowanie wizji przekazywania nauki, czyli kształcenie studentów. Dzisiaj najważniejszą kategorią, o którą ubiegało się środowisko to właśnie B plus, ono daje wszelkie te uprawnienia. Zarówno A czy A plus są dodatkiem do statutu uczelni. (...)
700 harcerzy z całego kraju przyjechało do Torunia! Biorą udział w jubileuszowym, 40. Ogólnopolskim Rajdzie Kopernikańskim. Harcerze świętują 550. urodziny Mikołaja Kopernika podczas pięciu tras, na których czekają na nich biegi… Czytaj dalej »
Czy Kopernik miał poczucie humoru? Jeśli tak, co go śmieszyło? Tego nie wiemy, ale… spróbujemy go rozśmieszyć. Z takiego założenia wychodzi Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, który organizuje konkurs memiarski pod… Czytaj dalej »
Ogromne zainteresowanie audycją o Koperniku sprawiło, że mamy ciąg dalszy... Jeszcze o niebie okiem astronoma wszech czasów i o tajemnicy słynnego obrazu, który ma skrywać postać uczonego. A propos - zajrzeliśmy na ekstra wystawę… Czytaj dalej »
Na całym świecie jest ich 280, w polskich instytucjach 14. Wszystkie toruńskie egzemplarze można oglądać po raz pierwszy na wspólnej wystawie „Ze wszech miar godna przeczytania. Wokół De revolutionibus”. Na ekspozycji w Ratuszu… Czytaj dalej »
- Zabiegaliśmy mocno o to, aby Kongres miał miejsce w Toruniu i z radością możemy potwierdzić, że podołaliśmy temu wyzwaniu - uważa prezydent Torunia Michał Zaleski. Jak ocenił jeden z organizatorów, prof. Grzegorz Górski, wydarzenie… Czytaj dalej »
Przedstawiciele dziewięciu krajów podpisali dokument nazwany Deklaracją Toruńską. Zawiera on zapisy mówiące o zapewnieniu wolności prowadzenia badań naukowych, publikowania ich wyników oraz poddawania wyników krytyce i debacie… Czytaj dalej »
Były podziękowania, kilkadziesiąt nagród, życzenia i plany na przyszłość. Oczywiście pod hasłem uczelni: „We wszystkim szukać prawdy”. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu obchodził dziś swoje święto. W towarzystwie… Czytaj dalej »
Mikołaj Kopernik - Torunianin w nowej odsłonie. Zaprezentowano odświeżoną wersję XVI-wiecznego, tak zwanego gimnazjalnego, portretu. Ten za sprawą Muzeum Okręgowego w Toruniu zyskał właśnie nowe miejsce. Czytaj dalej »
- Dla wielu decyzja Putina o agresji na Ukrainie była tak samo trudna do przyjęcia, jak tezy Kopernika, że Ziemia kręci się wokół Słońca - powiedział premier Mateusz Morawiecki podczas wystąpienia na Światowym Kongresie Kopernikańskim… Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
