Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
– Kopernik aż do śmierci prowadził bardzo aktywną działalność publiczną, społeczną, zajmował się wieloma sprawami ważnymi i dla Królestwa Polskiego, i dla jego małej ojczyzny, czyli dla Prus Królewskich – powiedział przewodniczący Rady Miasta Marcin Czyżniewski/fot. Michał Zaręba
Podczas sesji wręczono okolicznościowe medale osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla zachowania tradycji kopernikańskiej/fot. Michał Zaręba
Przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i goście z miast kopernikańskich spotkali się w czwartek (16 lutego) w toruńskim ratuszu. Uroczystą sesją Rady Miasta zainaugurowano tam obchody 550. urodzin astronoma.
– [To] inauguracja stosowna do wielkiego jubilata Mikołaja Kopernika, kogoś, kto wpłynął na losy cywilizacji poprzez swoją naukową twórczość – podkreślił w przemówieniu prezydent Torunia Michał Zaleski. – Kopernik aż do śmierci prowadził bardzo aktywną działalność publiczną, społeczną, zajmował się wieloma sprawami ważnymi i dla Królestwa Polskiego, i dla jego małej ojczyzny, czyli dla Prus Królewskich – powiedział przewodniczący Rady Miasta Marcin Czyżniewski.
Podczas sesji wręczono okolicznościowe medale osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla zachowania tradycji kopernikańskiej. – To człowiek, który po pierwsze pochodzi z Torunia, po drugie, jest to jeden z najwybitniejszych uczonych w dziejach świata, któremu cześć będziemy oddawali jeszcze bardzo długo – mówi o astronomie jeden z uhonorowanych, prof. UMK Krzysztof Mikulski. Medale otrzymali również prof. Teresa Borawska i prof. Janusza Małek z UMK, a także toruński Uniwersytet, I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika i najstarsza w mieście, ponadstuletnia Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik.
Na awersie medalu zaprojektowanego przez prof. Alicję Majewską znajdują się: napis „Mikołaj Kopernik”, portret astronoma, zarys kręgów planetarnych z Ziemią oraz daty „1473-2023”, a na rewersie: personifikowane Słońce ponad panoramą toruńskiej starówki, napisy „Toruń” oraz „550”, a także kręgi planetarne z Merkurym, Wenus i Ziemią.
Podczas sesji odbyła się prezentacja dwóch okolicznościowych znaczków oraz koperty wydanych z okazji rocznicy przez Pocztę Polską.
Poniżej pełen program obchodów.
CZWARTEK, 16 lutego 2023
• godz. 18.00 – spotkanie autorskie z Wojciechem Orlińskim – autorem książki „Kopernik. Rewolucje”. Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny
PIĄTEK, 17 lutego 2023 • godz. 11.00 – premiera seansu „Copernicus 2473”. Miejsce: Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium Toruń, wstęp na zaproszenia • godz. 13.00 – otwarcie wystawy „Z Torunia do gwiazd. Mikołaj Kopernik w zbiorach ikonograficznych Książnicy Kopernikańskiej”. Miejsce: Książnica Kopernikańska, wstęp wolny • godz. 17.00 – Quiz Wiedzy o Mikołaju Koperniku, Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny • godz. 18.00 – seans „Pierwszy krok w kosmos” – film w reżyserii Philipa Kaufmana, ze zdjęciami Caleba Deschanela. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany
SOBOTA, 18 lutego 2023 • godz. 12.30 – otwarcie wystawy „Kiedy Ziemia przestała być w centrum Wszechświata”. Miejsce: plac Rapackiego, przed budynkiem Archiwum Państwowego, wstęp wolny • godz. 13.30 – otwarcie wystawy „Ze wszech ksiąg najbardziej godna przeczytania… Wokół De revolutionibus”. Miejsce: Ratusz Staromiejski, wstęp na zaproszenia PRZYJĘCIE URODZINOWE MIKOŁAJA KOPERNIKA. WSTĘP WOLNY • godz. 14.15 – występy grupa bębniarzy Bazarnik Drums, występy orkiestry dętej, uformowanie parady kopernikańskiej, Miejsce: Rynek Nowomiejski • godz. 15.00 – przybycie parady z gigantyczną figurą Mikołaja Kopernika , poczęstunek tortem, pokaz confetti, złożenie prezentów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika, Miejsce: Rynek Staromiejski • godz. 15.30 – seans „Gwiazda Kopernika” – film animowany w reżyserii Zdzisława Kudły i Andrzeja Orzechowskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany • godz. 17.00 – seans „Podróż na księżyc” – film w reżyserii Georgesa Mélièsa. Projekcji filmu towarzyszyć będzie prezentacja popularnonaukowa Piotra Majewskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp wolny • godz. 17.00 – Naukowe urodziny Mikołaja Kopernika. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp biletowany;
NIEDZIELA, 19 lutego 2023 • godz. 8.30 – Msza święta pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Wojciecha Polaka – metropolity gnieźnieńskiego, Prymasa Polski. Miejsce: Katedra św. św. Janów, wstęp wolny • godz. 10.00 – Toruńska Triada Kopernikańska: Piątka z Kopernikiem – bieg na dystansie 5 km oraz bieg dla dzieci. Miejsce: Przystań Toruń, obowiązują wcześniejsze zapisy • godz. 11.00 – Święto Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz I część otwarcia Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Miejsce: Aula UMK, wstęp na zaproszenia • godz. 11.00–17.00 – Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp na bezpłatne wejściówki do obioru w CN Młyn Wiedzy; - prezentacja projektu „Innowacyjna historia” - warsztaty „Laboratorium przyszłości” - mobilne planetarium „Naukobus” - zwiedzanie wystaw Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy; • godz. 14.00 – II część Inauguracji Światowego Kongresu Kopernikańskiego organizowana przez Akademię Kopernikańską. Miejsce: CKK Jordanki, wstęp na zaproszenia; • godz. 17.00 – koncert Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej „Muzyka i Kosmos”. Miejsce: Aula UMK, wstęp biletowany • godz. 17.00 – seans „Kobieta na księżycu” – film niemy w reżyserii Fritza Langa z towarzyszeniem pianisty Igora Nowickiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany;
PONIEDZIAŁEK, 20 lutego 2023 • godz. 8.30–19.30 – Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl • godz. 9.00–15.00 – Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp wolny;
WTOREK, 21 lutego 2023 • godz. 8.30–19.00 – Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl
Laureatka Pokojowej Nagrody Nobla, badacze z NASA i Uniwersytetu Harvarda będą rozmawiać w Toruniu o rewolucjach, jakie czekają nas w przyszłości. Trzydniowe wydarzenie „Nowe Obroty”, kończące obchody Roku Mikołaja Kopernika… Czytaj dalej »
Jak ustaliło Polskie Radio PiK, w listopadzie minister kultury podjął decyzję o zaliczeniu dzieła do Narodowego Zasobu Bibliotecznego. Oznacza to, że zyskał ochronę przed ewentualnymi próbami wywiezienia z kraju. Czytaj dalej »
„Klimatyczne wtorki' mają być cyklem spotkań dla studentów UMK i mieszkańców zainteresowanych tematami takimi, jak klimat, czy zdrowa żywność. Czytaj dalej »
Ma 170 lat, ale w wojewódzkim rejestrze zabytków jest niecałe dwa tygodnie. To pomnik Mikołaja Kopernika na Rynku Staromiejskim w Toruniu, często fotografowany przez turystów, miejsce spotkań wielu mieszkańców. Czytaj dalej »
Kongres naukowy, wystawy, koncerty muzyki z kosmosu, premiery teatralne - w Toruniu dobiegają końca obchody 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Ten rok był pełen wydarzeń artystycznych, naukowych a nawet turystycznych. Czytaj dalej »
W pracowni konserwatorskiej Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu powstała nowa pracownia badawcza. Wszystko za sprawą pozyskanych na ten cel funduszy. Książnica otrzymała ponad 150 tysięcy złotych dofinansowania z Ministerstwa Kultury… Czytaj dalej »
„Układ splątany. Kopernik i inni” w reżyserii Macieja Wojtyszki to spektakl o zderzeniu rewolucyjnych idei z walką o władzę, oparty na prawdziwych wydarzeniach. Premiera przedstawienia w czwartek na scenie Teatru W. Horzycy w To… Czytaj dalej »
We włocławskim Centrum Kultury Browar B obchodzono imieniny Mikołaja Kopernika - oczywiście za sprawą mobilnego planetarium i wykładów o astronomii. Do takiego spędzania czasu zachęcał organizator imieninowej imprezy, Piotr Maje… Czytaj dalej »
Polska Akademia Nauk opublikowała wyniki wyborów do komitetów naukowych. Badaczy i badaczki z Uniwersytetu wybrano do 32 gremiów, w których zajmą się upowszechnianiem nauki i dostarczaniem ekspertyz kluczowych dla prowadzenia rzetelnej… Czytaj dalej »
Wojewódzka Biblioteka Publiczna-Książnica Kopernikańska w Toruniu obchodzi jubileusz 100-lecia. Uroczyste spotkanie odbyło się w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki. Podczas gali wręczone zostały okolicznościowe nagrody dla pracowników… Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
