Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
– Kopernik aż do śmierci prowadził bardzo aktywną działalność publiczną, społeczną, zajmował się wieloma sprawami ważnymi i dla Królestwa Polskiego, i dla jego małej ojczyzny, czyli dla Prus Królewskich – powiedział przewodniczący Rady Miasta Marcin Czyżniewski/fot. Michał Zaręba
Podczas sesji wręczono okolicznościowe medale osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla zachowania tradycji kopernikańskiej/fot. Michał Zaręba
Przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i goście z miast kopernikańskich spotkali się w czwartek (16 lutego) w toruńskim ratuszu. Uroczystą sesją Rady Miasta zainaugurowano tam obchody 550. urodzin astronoma.
– [To] inauguracja stosowna do wielkiego jubilata Mikołaja Kopernika, kogoś, kto wpłynął na losy cywilizacji poprzez swoją naukową twórczość – podkreślił w przemówieniu prezydent Torunia Michał Zaleski. – Kopernik aż do śmierci prowadził bardzo aktywną działalność publiczną, społeczną, zajmował się wieloma sprawami ważnymi i dla Królestwa Polskiego, i dla jego małej ojczyzny, czyli dla Prus Królewskich – powiedział przewodniczący Rady Miasta Marcin Czyżniewski.
Podczas sesji wręczono okolicznościowe medale osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla zachowania tradycji kopernikańskiej. – To człowiek, który po pierwsze pochodzi z Torunia, po drugie, jest to jeden z najwybitniejszych uczonych w dziejach świata, któremu cześć będziemy oddawali jeszcze bardzo długo – mówi o astronomie jeden z uhonorowanych, prof. UMK Krzysztof Mikulski. Medale otrzymali również prof. Teresa Borawska i prof. Janusza Małek z UMK, a także toruński Uniwersytet, I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika i najstarsza w mieście, ponadstuletnia Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik.
Na awersie medalu zaprojektowanego przez prof. Alicję Majewską znajdują się: napis „Mikołaj Kopernik”, portret astronoma, zarys kręgów planetarnych z Ziemią oraz daty „1473-2023”, a na rewersie: personifikowane Słońce ponad panoramą toruńskiej starówki, napisy „Toruń” oraz „550”, a także kręgi planetarne z Merkurym, Wenus i Ziemią.
Podczas sesji odbyła się prezentacja dwóch okolicznościowych znaczków oraz koperty wydanych z okazji rocznicy przez Pocztę Polską.
Poniżej pełen program obchodów.
CZWARTEK, 16 lutego 2023
• godz. 18.00 – spotkanie autorskie z Wojciechem Orlińskim – autorem książki „Kopernik. Rewolucje”. Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny
PIĄTEK, 17 lutego 2023 • godz. 11.00 – premiera seansu „Copernicus 2473”. Miejsce: Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium Toruń, wstęp na zaproszenia • godz. 13.00 – otwarcie wystawy „Z Torunia do gwiazd. Mikołaj Kopernik w zbiorach ikonograficznych Książnicy Kopernikańskiej”. Miejsce: Książnica Kopernikańska, wstęp wolny • godz. 17.00 – Quiz Wiedzy o Mikołaju Koperniku, Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny • godz. 18.00 – seans „Pierwszy krok w kosmos” – film w reżyserii Philipa Kaufmana, ze zdjęciami Caleba Deschanela. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany
SOBOTA, 18 lutego 2023 • godz. 12.30 – otwarcie wystawy „Kiedy Ziemia przestała być w centrum Wszechświata”. Miejsce: plac Rapackiego, przed budynkiem Archiwum Państwowego, wstęp wolny • godz. 13.30 – otwarcie wystawy „Ze wszech ksiąg najbardziej godna przeczytania… Wokół De revolutionibus”. Miejsce: Ratusz Staromiejski, wstęp na zaproszenia PRZYJĘCIE URODZINOWE MIKOŁAJA KOPERNIKA. WSTĘP WOLNY • godz. 14.15 – występy grupa bębniarzy Bazarnik Drums, występy orkiestry dętej, uformowanie parady kopernikańskiej, Miejsce: Rynek Nowomiejski • godz. 15.00 – przybycie parady z gigantyczną figurą Mikołaja Kopernika , poczęstunek tortem, pokaz confetti, złożenie prezentów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika, Miejsce: Rynek Staromiejski • godz. 15.30 – seans „Gwiazda Kopernika” – film animowany w reżyserii Zdzisława Kudły i Andrzeja Orzechowskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany • godz. 17.00 – seans „Podróż na księżyc” – film w reżyserii Georgesa Mélièsa. Projekcji filmu towarzyszyć będzie prezentacja popularnonaukowa Piotra Majewskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp wolny • godz. 17.00 – Naukowe urodziny Mikołaja Kopernika. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp biletowany;
NIEDZIELA, 19 lutego 2023 • godz. 8.30 – Msza święta pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Wojciecha Polaka – metropolity gnieźnieńskiego, Prymasa Polski. Miejsce: Katedra św. św. Janów, wstęp wolny • godz. 10.00 – Toruńska Triada Kopernikańska: Piątka z Kopernikiem – bieg na dystansie 5 km oraz bieg dla dzieci. Miejsce: Przystań Toruń, obowiązują wcześniejsze zapisy • godz. 11.00 – Święto Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz I część otwarcia Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Miejsce: Aula UMK, wstęp na zaproszenia • godz. 11.00–17.00 – Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp na bezpłatne wejściówki do obioru w CN Młyn Wiedzy; - prezentacja projektu „Innowacyjna historia” - warsztaty „Laboratorium przyszłości” - mobilne planetarium „Naukobus” - zwiedzanie wystaw Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy; • godz. 14.00 – II część Inauguracji Światowego Kongresu Kopernikańskiego organizowana przez Akademię Kopernikańską. Miejsce: CKK Jordanki, wstęp na zaproszenia; • godz. 17.00 – koncert Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej „Muzyka i Kosmos”. Miejsce: Aula UMK, wstęp biletowany • godz. 17.00 – seans „Kobieta na księżycu” – film niemy w reżyserii Fritza Langa z towarzyszeniem pianisty Igora Nowickiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany;
PONIEDZIAŁEK, 20 lutego 2023 • godz. 8.30–19.30 – Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl • godz. 9.00–15.00 – Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp wolny;
WTOREK, 21 lutego 2023 • godz. 8.30–19.00 – Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl
'Mroczne Pomorze 1920. Opowiadania z dreszczykiem': pod tym hasłem odbędzie się druga edycja konkursu literackiego, który organizuje Książnica Kopernikańska w Toruniu. Czytaj dalej »
19 tysięcy stron gazet z czasów dwudziestolecia międzywojennego zostanie zdigitalizowanych. Projekt „Kujawsko-pomorska prasa cyfrowa 1920' realizuje Książnica Kopernikańska w Toruniu. Czytaj dalej »
W Toruniu wystartował w niedzielę (07.06.) pierwszy z cyklu historycznych rajdów rowerowych „Śladem toruńskich dróg do wolności”. Uczestnicy poznali między innymi historię mostu im. marszałka Józefa Piłsudskiego, dawnej Oficerskiej… Czytaj dalej »
Włochaty potwór nawiedził Toruń. Szczególnie upodobał sobie artystów, którzy pochowali się w piwnicach. Tak zapowiada się fabuła Kabaretu Loża Kopernika, który w piątek będzie miał swoją premierę w Internecie. Czytaj dalej »
Ciekawi jesteśmy, jakie maseczki wybierają mieszkańcy regionu? O czwartku 16 kwietnia mamy obowiązek zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych. Jak w praktyce stosujemy się do nowego obowiązku w Toruniu sprawdzała to nasza reporterka… Czytaj dalej »
Książnica Kopernikańska dołączyła do elitarnego grona trzynastu polskich bibliotek, których kolekcje tworzą narodowy zasób biblioteczny. Trafiają do niego zbiory o wyjątkowej wartości i znaczeniu dla polskiego dziedzictwa kult… Czytaj dalej »
Toruń harcerską stolicą Polski. Do grodu Kopernika zjechało pół tysiąca skautów z całego kraju. Biorą udział w corocznym 37. Ogólnopolskim Rajdzie Kopernikańskim. Czytaj dalej »
Grudziądz świętował w środę 547. urodziny Mikołaja Kopernika. Z tej okazji w Planetarium odsłonięto tablicę pamięci Jerzego Szwarca, wielkiego propagatora astronomii. Czytaj dalej »
Mikołaj Kopernik to badacz, którego wkład w rozwój światowej nauki trudno przecenić, dlatego będzie doskonałym patronem nowego święta - Dnia Nauki Polskiej - mówił na naszej antenie prof. Zbigniew Girzyński. Poseł PiS i historyk… Czytaj dalej »
Stół niskociśnieniowy, skalpel parowy, a także specjalistyczny odkurzacz - te sprzęty nie przydadzą się w domu, ale użytek z ich zrobią konserwatorzy z toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej. Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
