Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Zmarł przed 21 maja 1543 r. we Fromborku. Był wielkim człowiekiem epoki renesansu, duchownym, doktorem prawa kanonicznego, lekarzem, urzędnikiem, dyplomatą, matematykiem, ekonomistą, strategiem wojskowym, kartografem, filologiem, a przede wszystkim astronomem zaliczanym do największych uczonych w dziejach nauki.
Dziełem życia Mikołaja Kopernika jest wydane w 1543 roku „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Na jego kartach uczony przedstawił model układu planetarnego oparty o obserwacyjne i matematyczne dowody, że Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół Słońca. Heliocentryczny system stał się najważniejszym przełomem w światowej nauce od czasów starożytnych, nazwanym później „przewrotem kopernikańskim”.
Przypadająca w 2023 roku 550. rocznica urodzin astronoma wszech czasów stanowi znakomitą okazję do przypomnienia i popularyzacji dokonań Mikołaja Kopernika. W tym miejscu staramy się zebrać informacje dotyczące obchodów wielkiego jubileuszu, a także ciekawostki dotyczące uczonego.
16 listopada 2022 roku Senat Rzeczypospolitej Polskiej jednogłośnie (90 głosów „za”) przyjął uchwałę ustanawiającą 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika. Uchwałę Senatu osobiście odebrali Prezydent Torunia Michał Zaleski i rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. dr hab. Andrzej Sokala.
– Bardzo dziękuję za tą decyzję. To potwierdzenie, iż wielcy, wybitni, szczególni ludzie w dziejach Rzeczypospolitej potrafią zapisać się, nawet po setkach lat, w pamięci naszych rodaczek i rodaków. A decyzja związana z 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika także jest ważna dla nas, mieszkanek i mieszkańców Torunia, ponieważ on sam o sobie mówił: Nicolaus Copernicus Thorunensis. I podkreślał swoje pochodzenie, swój toruński rodowód. Zapewniam, że będziemy przygotowywali tą 550. rocznicę z pełnym poszanowaniem i szacunkiem dla wartości, które wniósł dla świata, nauki i cywilizacji Mikołaj Kopernik, torunianin – mówił po głosowaniu prezydent Zaleski.
Uchwała ustanawiająca rok 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika w 550. rocznicę urodzin (inicjatywa Komisji Nauki, Edukacji i Sportu) przypomina, że w 2023 r. upływa 550 lat od urodzin tego wybitnego astronoma i twórcy teorii heliocentrycznej. Senat, pragnąc go upamiętnić ustanawia rok 2023 jego rokiem. Senatorowie przypominają w uchwale, że w swoim najsłynniejszym dziele „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaj Kopernik przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzące dotychczasowy obraz świata. Jego odkrycie spowodowało rewolucję naukową zwaną przewrotem kopernikańskim. Wybitny astronom był też prawdziwym człowiekiem renesansu, działał również jako lekarz, prawnik, kartograf i ekonomista. W nauce światowej uważany jest za twórcę metody naukowej w dociekaniu prawdy. Przypomnienie sylwetki wielkiego uczonego ma na celu „uświadomienie światowych zasług Polski i Polaków dla nauki oraz wzmocnienie współczesnych dążeń świata nauki i edukacji do podmiotowej obecności nauki w polskim życiu społecznym, gospodarczym i politycznym” – czytamy w projekcie uchwały.
Senat RP jednocześnie zwrócił się do uczelni, szkół, organizacji społecznych i mediów o popularyzację postaci Mikołaja Kopernika, który nie tylko dokonał jednego z najważniejszych odkryć w historii ludzkości, ale zapoczątkował również rewolucję naukową, która zmieniła postrzeganie świata. Jest zaliczany do najwybitniejszych uczonych w historii świata, a jego nazwisko jest nierozerwalnie związane z jego Ojczyzną – Polską.
Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Poza Mikołajem Kopernikiem patronami 2023 roku są Jan Matejko i Wisława Szymborska.
Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu w rodzinie kupieckiej, a zmarł przed 21 maja 1543 we Fromborku. Przez całe życie był wiernym poddanym kolejnych królów polskich z dynastii Jagiellonów. Jak pisał „nie ma obowiązków większych nad obowiązek względem Ojczyzny, dla której nawet życie należy poświęcić”. Odebrał gruntowne wykształcenie: studiował sztuki wyzwolone na uniwersytecie w Krakowie, prawo w Bolonii i medycynę w Padwie. Uzyskał doktorat z prawa kanonicznego w Ferrarze.
Kopernik był członkiem warmińskiej kapituły katedralnej i większość swego życia spędził we Fromborku. Uczony pełnił wiele funkcji administracyjnych: między innymi był generalnym administratorem biskupstwa warmińskiego, kanclerzem kapituły katedralnej oraz wizytatorem dóbr kapitulnych. Był kanonikiem warmińskiej kapituły katedralnej i scholastykiem wrocławskiej Kolegiaty Świętego Krzyża i św. Bartłomieja.
Astronom przebywał też na dworze wuja Łukasza Watzenrodego, biskupa warmińskiego w Lidzbarku Warmińskim i w Olsztynie jako administrator dóbr kapituły. Uczestniczył też w zjazdach stanów Prus Królewskich w Grudziądzu, Malborku, Elblągu i Toruniu.
Najsłynniejszym dziełem Kopernika jest „De revolutionibus orbium coelestium”, w którym astronom przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzące dotychczasowy obraz świata, którego centrum stanowiła Ziemia. Kopernik był prawdziwym „człowiekiem renesansu”, ponieważ działał również jako lekarz, prawnik, kartograf i ekonomista. W 1522 roku opracował „traktat o monetach”, w którym dowodził, iż gorszy pieniądz wypiera lepszy. Prawo to jest dziś określane prawem Kopernika-Greshama.
Jednak największy wpływ na naukę światową miały odkrycia astronomiczne Kopernika. W nauce światowej uważany jest za twórcę metody naukowej w dociekaniu prawdy. Kopernik pisał we wstępie do swojego największego dzieła „myśli uczonego są niezależne od osądu ogółu – ponieważ dążeniem uczonego, o ile tylko ludzkiemu rozumowi pozwala na to Bóg, jest szukanie we wszystkim prawdy”. Jego odkrycie spowodowało rewolucję naukową zwaną przewrotem kopernikańskim.
Społeczność bydgoskiego II Liceum Ogólnokształcącego ma powody do świętowania. Sto lat temu wybrano Mikołaja Kopernika na patrona szkoły. Ten wyjątkowy dzień rozpoczął się od uroczystej mszy świętej z udziałem dyrekcji, absolwentów… Czytaj dalej »
Związki Kopernika z miastami regionu oraz obiekty dbające o rozwój i popularyzację astronomicznej tradycji można zobaczyć na wystawie plenerowej 'Szlak Kopernikowski na Kujawach i Pomorzu'. Otwarto ją przed Urzędem Marszałkowskim… Czytaj dalej »
Muzyka ilustrująca nasz wszechświat zabrzmi podczas niedzielnego koncertu Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. „Muzyka i kosmos” to projekt przygotowany z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Czytaj dalej »
- W centrum zamiast Słońca postawimy Mikołaja Kopernika i to właśnie wokół niego zakręci się cały świat - zapowiadają twórcy spektaklu „Kręci się?!” w Teatrze Muzycznym w Toruniu. Sobotnia (18 lutego) premiera wpisuje się… Czytaj dalej »
Przegląd filmowy „Kino na księżycu”, przygotowany z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, rozpocznie się w piątek (17 lutego) w kinie Camerimage w Toruniu. Zaprezentowane zostaną obrazy inspirowane księżycem, kosmosem… Czytaj dalej »
Przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i goście z miast kopernikańskich spotkali się w czwartek (16 lutego) w toruńskim ratuszu. Uroczystą sesją Rady Miasta zainaugurowano tam obchody 550… Czytaj dalej »
Uroczysta sesja Rady Miasta zainauguruje 16 lutego w Toruniu obchody 550. urodzin Mikołaja Kopernika. W programie zaplanowano wiele wydarzeń naukowych - takich, jak Światowy Kongres Kopernikański, ale też artystycznych i sportowych. Czytaj dalej »
Jest rok 2473, mieszkańcy marsjańskiej bazy przygotowują się do tysiąclecia urodzin Mikołaja Kopernika. Tak zaczyna się nowy seans „Copernicus 2473” przygotowany w toruńskim Planetarium z okazji obchodzonych w tym roku 550. urodzin… Czytaj dalej »
Podcasty Kopernikańskie to nowa propozycja Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Pierwszy sezon projektu „Wielcy znani/nieznani z Kujaw i Pomorza' oparty został o serię komiksów wydanych przez Urząd Marszałkowski. W kolejnych odcinkach… Czytaj dalej »
Wystawy, nowa odsłona portretu Mikołaja Kopernika, debaty, koncerty - Muzeum Okręgowe w Toruniu przygotowuje się na 550. urodziny astronoma. Wydarzenia zaplanowano na cały rok. Większość z nich odbędzie się w Ratuszu Staromiejskim… Czytaj dalej »
Rok 2023, na całym globie jest rokiem Mikołaja Kopernika. 550 lat temu, 19 lutego 1473 roku, w Toruniu urodził się człowiek, jeden z kilku, którzy w radykalny sposób, zmienili nasze dzieje.
Czasy Kopernika, epoka renesansu, obfitowała w geniuszy. Ludzi, jak sławny torunianin, którzy zmienili życie przyszłych pokoleń, ale osiągali oszałamiające sukcesy w wielu dziedzinach. Kopernik staje tu w jednym szeregu z Leonardem da Vinci czy Michałem Aniołem.
„Pozycja Kopernika w historii nauki, a jeszcze bardziej w historii cywilizacji jest szczególnie istotna. Można by zaryzykować twierdzenie, że ze względu na historyczną wartość naukowych idei i ich oddziaływanie na społeczeństwo czasy dzielą się na przed i po Koperniku” - uważa ksiądz Robert Janusz, profesor Akademii Ignatianum w Krakowie.
Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności
Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione. Rozumiem i wchodzę na stronę
