Jak pachnie „Dama z gronostajem"? Naukowcy tworzą bibliotekę zapachów zabytków!

2021-12-29, 10:21  PAP/Redakcja
Dama z Portret damy z gronostajem, Leonardo da Vinci / Źródło: Wikimedia Commons / Domena publiczna

Dama z Portret damy z gronostajem, Leonardo da Vinci / Źródło: Wikimedia Commons / Domena publiczna

Krakowscy i lublańscy naukowcy, we współpracy z muzealnikami, przygotowują się do prac nad Odotheką, czyli pierwszą na świecie biblioteką zapachów zabytków. To niezwykłe miejsce ma powstać do końca 2024 r.

- To będzie biblioteka wiedzy o zapachu zabytku, z uwzględnieniem kontekstu historycznego. Będzie to taki zbiór receptur, przepisów na odwzorowanie zapachu danego obiektu. Dowiemy się, jakie związki chemiczne trzeba zmieszać, aby uzyskać konkretny zapach. Ale nie będzie flakoników, które można otworzyć, by powąchać zabytek - wyjaśnił koordynator projektu. Opisy zapachów wraz z recepturą mają być publicznie udostępnione w formie online, ale i papierowej.

W badaniach, które ruszą po zakupie odpowiedniej aparatury, każda ze stron wykorzysta co najmniej pięć zabytków z różnych okresów, wykonane w różnych technikach. W Polsce będzie to m.in. „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci, przechowywana w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Zespół słoweński zbada zaś m.in. zapach tabakiery swojego wieszcza narodowego Franca Preserena, autora m.in. słów hymnu narodowego tego państwa.

Jak bada się zapach? Naukowiec z UEK tak opisał ten proces:

- Do tzw. rurek sorpcyjnych, czyli stalowych rurek z wkładem wyłapującym związki zapachowe, pobieramy powietrze w otoczeniu obiektu. Następnie transportujemy rurki z wyłapanymi zapachami do laboratorium w naszym uniwersytecie i w urządzeniu nazywanym chromatograf gazowy, rozdzielamy mieszaninę związków lotnych składających się na zapach, uzyskując poszczególne, pojedyncze związki. Następnie rozdzielone związki trafiają do spektrometru mas, czyli kolejnego urządzenia, podłączonego do tego pierwszego, który pozwala nam zdefiniować, jaki zestaw związków chemicznych składa się na badany zapach.

Zdaniem naukowców w dalszej perspektywie czasu projekt mógłby być rozszerzony o inne kraje. Dzięki recepturom powstawałyby wonie np. obiektów zamkniętych - tak jak „Dama z gronostajem” - w gablotach. Zapach rozpylany przy zabytku byłby dodatkową atrakcją m.in. dla osób niewidomych.

Projekt polsko-słoweński realizują Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie, oraz Wydział Chemii i Technologii Chemicznej Uniwersytetu w Lublanie i Muzeum Narodowe Słowenii.

W styczniu naukowcy spotkają się z muzealnikami, konserwatorami i historykami, aby porozmawiać o szczegółach.

- Na tym etapie jesteśmy przed zakupem specjalistycznych urządzeń do badania zapachu” - powiedział koordynator projektu po stronie polskiej dr hab. Tomasz Sawoszczuk z Uniwersytetu Ekonomicznego (UEK).

Koszt zakupu takiej aparatury to ponad 1,2 mln zł. Łącznie Polacy otrzymali na realizację projektu prawie 2,5 mln zł z Narodowego Centrum Nauki. Badania Słoweńców finansuje Slovenian Research Agency.


Więcej: TUTAJ

Kraj i świat

Szefowa KE zapowiada kolejny pakiet sankcji wobec Rosji obejmujący m.in. węgiel, transport i banki

Szefowa KE zapowiada kolejny pakiet sankcji wobec Rosji obejmujący m.in. węgiel, transport i banki

2022-04-05, 16:50
Przewodnicząca KE von der Leyen i szef unijnej dyplomacji Borrell udają się do Kijowa

Przewodnicząca KE von der Leyen i szef unijnej dyplomacji Borrell udają się do Kijowa

2022-04-05, 13:00
Ministerstwo Zdrowia: 1891 zakażeń koronawirusem w naszym regionie 79

Ministerstwo Zdrowia: 1891 zakażeń koronawirusem; w naszym regionie 79

2022-04-05, 10:51
Sztab generalny Ukrainy: wojska Rosji umocniły się w rejonie Charkowa i atakują na południu

Sztab generalny Ukrainy: wojska Rosji umocniły się w rejonie Charkowa i atakują na południu

2022-04-05, 09:21
Prezydent USA: Potrzebny proces w sprawie rosyjskich zbrodni w Buczy

Prezydent USA: Potrzebny proces w sprawie rosyjskich zbrodni w Buczy

2022-04-04, 17:35
Prezydent Zełenski odwiedził Buczę - miejsce masowych rosyjskich zbrodni pod Kijowem

Prezydent Zełenski odwiedził Buczę - miejsce masowych rosyjskich zbrodni pod Kijowem

2022-04-04, 15:55
Premier Morawiecki: proponujemy powołanie międzynarodowej komisji do zbadania zbrodni ludobójstwa na Ukrainie

Premier Morawiecki: proponujemy powołanie międzynarodowej komisji do zbadania zbrodni ludobójstwa na Ukrainie

2022-04-04, 09:41
Zełenski: zapraszam Merkel i Sarkozyego do Buczy, by zobaczyli skutki ustępstw wobec Rosji

Zełenski: zapraszam Merkel i Sarkozy'ego do Buczy, by zobaczyli skutki ustępstw wobec Rosji

2022-04-03, 21:00
Sytuacja w obwodach: ostrzały w Charkowie, Donbasie, wybuchy w Odessie

Sytuacja w obwodach: ostrzały w Charkowie, Donbasie, wybuchy w Odessie

2022-04-03, 13:03
Papież: modlimy się o pokój myśląc o tragedii humanitarnej umęczonej Ukrainy

Papież: modlimy się o pokój myśląc o tragedii humanitarnej umęczonej Ukrainy

2022-04-03, 11:51
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę