Pacjent w kosmosie, lekarz na Ziemi, przy telefonie. Diagnoza: zakrzepica

2020-01-04, 09:15  PAP
Czy leci z nami lekarz? Kłopoty zdrowotne członka załogi ISS trzeba było rozwiązać zdalnie./fot. Pixabay

Czy leci z nami lekarz? Kłopoty zdrowotne członka załogi ISS trzeba było rozwiązać zdalnie./fot. Pixabay

W żyle szyjnej członka załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej pojawił się skrzep. Kierowana z Ziemi terapia pozwoliła jednak zażegnać zagrożenie dla zdrowia z tym związane. O spektakularnym sukcesie telemedycyny poinformowała NASA.

W drugim miesiącu sześciomiesięcznej misji na pokładzie ISS u jednego z członków załogi pojawił się skrzep w żyle szyjnej.

NASA poprosiła o pomoc specjalistę w tej dziedzinie prof. Stephana Molla z UNC School of Medicine.

- Moją pierwszą reakcją, kiedy NASA się do mnie zgłosiła - było pytanie, czy mogę odwiedzić Międzynarodową Stację Kosmiczną, aby samemu zbadać pacjenta. NASA odpowiedziała, że nie może mnie tam przetransportować dostatecznie szybko, więc diagnostykę i leczenie rozpocząłem tutaj na miejscu, w Chapel Hill - opowiada lekarz.

To pierwszy przypadek skrzepu zauważonego na orbicie. Nie było więc ustalonej procedury leczenia choroby w warunkach mikrograwitacji.

- Zwykle protokół terapii pacjenta z DVT (ang. deep vein trombosis - zakrzepica żył głębokich) rozpoczynałby się od podania pacjentowi leków przeciwzakrzepowych przez przynajmniej trzy miesiące, aby zapobiec powiększeniu się skrzepu i zmniejszyć szkody, gdyby przesunął się w inne miejsce ciała, np. do płuc - wyjaśnia prof. Moll.

- Przy podawaniu leków przeciwzakrzepowych pojawia się jednak ryzyko. W przypadku urazu może dojść do wewnętrznego krwotoku, który trudno jest zatrzymać. W każdym z przypadków konieczna mogłaby być natychmiastowa interwencja medyczna. Ponieważ w kosmosie nie ma oddziału ratunkowego, musieliśmy dokładnie rozważyć wszystkie opcje - kontynuuje specjalista.

Eksperci zdecydowali, że najlepszą opcją będą - mimo zagrożeń - leki przeciwzakrzepowe. Na pokładzie ISS znajduje się niewielki zapas lekarstw, w tym przeciwzakrzepowego środka enoksaparyny.

Prof. Moll określił taką dawkę, aby była zarazem skuteczna, a jednocześnie by można ją było stosować wystarczająco długo, do czasu przesłania nowych zapasów na pokład stacji. Terapia podawaną w zastrzykach enoksaparyną trwała 40 dni, po czym lek zastąpiono przyjmowanym doustnie apiksabanem.

W trakcie trwającego ponad 90 dni leczenia, astronauta - przy wsparciu radiologów z Ziemi - regularnie wykonywał badanie USG szyi. Kontaktował się także z prof. Mollem za pośrednictwem poczty elektronicznej i przez telefon.

- Kiedy astronauta zadzwonił do mnie, odebrała moja żona i podała mi aparat, mówiąc „Stephan, masz telefon z kosmosu". Było to dosyć niesamowite - wspomina prof. Moll. - To było niezwykłe odebrać telefon od astronauty w przestrzeni kosmicznej. Chciał ze mną porozmawiać tak, jakby był jednym z wielu moich pacjentów. Co zadziwiające, połączenie było lepsze, niż kiedy dzwonię do mojej rodziny w Niemczech, choć ISS okrąża Ziemię z prędkością 28 tys. km/godz.

Cztery dni przed powrotem na Ziemię terapię zatrzymano, ponieważ powrót z orbity może potencjalnie spowodować urazy i krwawienie.

Załoga razem z leczonym astronautą wylądowała bezpiecznie.

Jak podaje NASA, skrzep nie wywoływał żadnych objawów. Został wykryty w czasie badania USG szyi prowadzonego w ramach testów sprawdzających wpływ mikrograwitacji na rozmieszczenie płynów w ciele. Gdyby nie ten zbieg okoliczności, trudno powiedzieć, jakie byłyby skutki. (...)

Kraj i świat

Policja: w weekend majowy ponad 180 wypadków zginęły 23 osoby

Policja: w weekend majowy ponad 180 wypadków; zginęły 23 osoby

2020-05-04, 08:47
318 nowych zakażeń w Polsce, 3 w Kujawsko-Pomorskiem. 15 osób zmarło

318 nowych zakażeń w Polsce, 3 w Kujawsko-Pomorskiem. 15 osób zmarło

2020-05-03, 13:09
Kościół katolicki: 3 maja na Jasnej Górze akt zawierzenia Polski Jezusowi i Maryi

Kościół katolicki: 3 maja na Jasnej Górze akt zawierzenia Polski Jezusowi i Maryi

2020-05-03, 09:32
Stefan Hambura nie żyje. To adwokat rodzin smoleńskich i Polaków w Niemczech

Stefan Hambura nie żyje. To adwokat rodzin smoleńskich i Polaków w Niemczech

2020-05-02, 20:00
Koronawirus w Polsce i w regionie: 270 przypadków - 4 w kujawsko-pomorskim

Koronawirus w Polsce i w regionie: 270 przypadków - 4 w kujawsko-pomorskim

2020-05-02, 15:12
Europa znosi ograniczenia związane z pandemią koronawirusa

Europa znosi ograniczenia związane z pandemią koronawirusa

2020-05-02, 07:15
Kidawa-Błońska: 10 maja nie wezmę udziału w wyborach jako obywatel i kandydat

Kidawa-Błońska: 10 maja nie wezmę udziału w wyborach jako obywatel i kandydat

2020-05-01, 15:00
Kosiniak-Kamysz: trzeba siedzieć przy głównym stole w UE

Kosiniak-Kamysz: trzeba siedzieć przy głównym stole w UE

2020-05-01, 13:15
Konwencja programowa prezydenta Andrzeja Dudy

Konwencja programowa prezydenta Andrzeja Dudy

2020-05-01, 10:59
Można korzystać ze szlaków wodnych porty jednak zamknięte

Można korzystać ze szlaków wodnych; porty jednak zamknięte

2020-05-01, 09:00