Na Pustyni Wschodniej w Sudanie, polscy archeolodzy odkryli ślady Homo erectusa

2019-05-04, 11:16  PAP
Plastyczna rekonstrukcja popiersia Homo erectus (Muzeum Archeologiczne w Herne)/fot. Wikipedia

Plastyczna rekonstrukcja popiersia Homo erectus (Muzeum Archeologiczne w Herne)/fot. Wikipedia

Odnalezione szczątki pochodzą sprzed 500 tysięcy lat. Zdaniem odkrywców, jest to dowód na istnienie nieznanego do tej pory szlaku migracji tego gatunku poza kontynent.

Za kolebkę ludzkości uznaje się Afrykę wschodnią. Wzdłuż Wielkiego Rowu Afrykańskiego, który rozciąga się od Mozambiku, przez Tanzanię aż po wybrzeże Morza Czerwonego w rejonie Erytrei i Etiopii, odkrywane są najstarsze ślady działalności człowieka w postaci narzędzi kamiennych.

Pod względem rozpoznania najstarszych śladów człowieka, nieco zapomniany jest natomiast obszar wysunięty dalej na północ Afryki - Pustynia Wschodnia w Sudanie. Wzięli go za cel polscy archeolodzy. W projekcie, finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki, uczestniczą naukowcy z Arabii Saudyjskiej, Korei Południowej, Niemiec i USA.

- Odkryliśmy tam m.in. ślady obecności Homo erectusa, pochodzące sprzed 500 tys. lat - w sumie ponad tysiąc wyrobów kamiennych, w tym charakterystyczne pięściaki. Jest to dowód na istnienie nieznanego do tej pory szlaku migracji tego gatunku poza kontynent afrykański, zapewne wzdłuż wybrzeży Morza Czerwonego" - mówi PAP lider projektu badawczego, prof. Mirosław Masojć z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Dodaje, że są to jak dotąd najstarsze ślady pobytu człowieka w tej części Afryki Północno-Wschodniej.

Naukowiec wyjaśnia, że choć dziś badany obszar jest płaską i niegościnną pustynią, to setki tysięcy lat temu klimat epizodycznie stawał się tam zdecydowanie bardziej wilgotny. Pojawiała się tam roślinność i rzeki - ich wyschnięte koryta wskazują na przebieg w kierunku północno-wschodnim, czyli ku Morzu Czerwonemu.

Nie tylko wzdłuż Nilu

Afrykańska odmiana Homo erectusa (człowieka wyprostowanego) - przodka człowieka współczesnego (Homo sapiens) - pojawiła się w Afryce ok. 1,8 mln lat temu, skąd szybko migrowała do Eurazji. Migracje odbywały się jednak etapami.

Do tej pory przeważały opinie, że H. erectus przemieszczał się na północ głównie wzdłuż Doliny Nilu.

Odkrycia na Pustyni Wschodniej potwierdzają też fakt długiej koegzystencji Homo erectusa z Homo sapiens w Afryce: chodzi o okres trwający co najmniej 100 tys. lat, przypadający pomiędzy 300 tys. a 200 tysięcy lat temu. Oba gatunki żyły tam równocześnie, choć jeden dał początek drugiemu.

Górnicy dokopali się do prehistorii

Do odkrycia narzędzi kamiennych, liczących sobie przeszło pół miliona lat, doszło w ostatnich latach w sposób przypadkowy. - We wschodniej części Sudanu na Pustyni Wschodniej, podobnie jak w wielu miejscach Sahary, rozgorzała gorączka złota - w prowizorycznych, odkrywkowych kopalniach ludzie poszukują tego cennego kruszcu. Odsłaniając kolejne warstwy górnicy natknęli się na narzędzia sprzed kilkuset tysięcy lat - opowiada prof. Masojć.

Do tej pory badacze znaleźli niemal 200 miejsc, w których zachowały się paleolityczne wyroby kamienne. Część z nich znajduje się w kopalniach (te rozlokowane są ok. 350 km na północ od Chartumu). Są to różnego rodzaju narzędzia używane zarówno przez Homo erectusa – pięściaki i narzędzia otoczakowe, jak i Homo sapiens – np. ostrza.

Dawni ludzie korzystali głównie z kwarcytu oraz skał wulkanicznych. Wiek narzędzi jest bardzo różny - od takich mających przeszło pół miliona lat po 60 tys. lat. - Bez ingerencji górniczej nie udałoby się odnaleźć tych pozostałości - podkreśla polski archeolog.

Informacje o projekcie znajdują się na stronie: http://sudan.archeo.uni.wroc.pl/

(PAP/Szymon Zdziebłowski)

Kraj i świat

Włochy: Papież Franciszek pozdrowił wiernych i opuścił szpital po 37 dniach pobytu

Włochy: Papież Franciszek pozdrowił wiernych i opuścił szpital po 37 dniach pobytu

2025-03-23, 12:50
Były doradca Putina zapowiada, że Rosja będzie rozszerzać się we wszystkich kierunkach

Były doradca Putina zapowiada, że Rosja będzie rozszerzać się „we wszystkich kierunkach"

2025-03-23, 10:48
Zakaz wwożenia do Polski niektórych towarów ze Słowacji. Powodem  pryszczyca

Zakaz wwożenia do Polski niektórych towarów ze Słowacji. Powodem – pryszczyca

2025-03-21, 19:10
Wiatraki bliżej zabudowań. Rząd przyjął projekt, który zmniejsza minimalną odległość

Wiatraki bliżej zabudowań. Rząd przyjął projekt, który zmniejsza minimalną odległość

2025-03-21, 15:31
Mariusz Błaszczak usłyszał zarzuty w sprawie odtajnienia części planu Warta

Mariusz Błaszczak usłyszał zarzuty w sprawie odtajnienia części planu „Warta”

2025-03-21, 14:44
Sejm przyjął uchwałę w sprawie bezpieczeństwa Polski. Zapis popiera rezolucję PE

Sejm przyjął uchwałę w sprawie bezpieczeństwa Polski. Zapis popiera rezolucję PE

2025-03-20, 15:48
Tatry: Przed majowym długim weekendem ruszą busy elektryczne do Morskiego Oka

Tatry: Przed majowym długim weekendem ruszą busy elektryczne do Morskiego Oka

2025-03-20, 12:55
Astronomiczna już jest, kalendarzowa przyjdzie w piątek. Wreszcie witamy wiosnę

Astronomiczna już jest, kalendarzowa przyjdzie w piątek. Wreszcie witamy wiosnę!

2025-03-20, 10:19
Wrocław: Dorosły pacjent z podejrzeniem błonicy ma objawy kliniczne tej choroby

Wrocław: Dorosły pacjent z podejrzeniem błonicy ma objawy kliniczne tej choroby

2025-03-19, 13:05
Zarzuty przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków dla Jana Krzysztofa Ardanowskiego

Zarzuty przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków dla Jana Krzysztofa Ardanowskiego

2025-03-19, 10:52
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę