W czwartek mija termin zgłaszania kandydatów na członków terytorialnych komisji wyborczych

Aby zasiadać w komisji, wyborca powinien zgłosić się do wybranego komitetu wyborczego. Grafika pkw.gov.pl

Do czwartku komitety wyborcze mogą zgłaszać kandydatów na członków terytorialnych – wojewódzkich, powiatowych i gminnych – komisji wyborczych. Aby zasiadać w komisji, wyborca powinien zgłosić się do wybranego komitetu wyborczego; diety dla członków komisji wynoszą od 550 do 650 zł.

Z kolei kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych można zgłaszać do piątku 21 września. Diety dla członków tych komisji wynoszą od 380 do 300 zł.

W skład okręgowych i rejonowych komisji wyborczych wchodzą sędziowie oraz komisarze wyborczy. Z kolei terytorialne: wojewódzkie, powiatowe i gminne, komisje wyborcze oraz obwodowe komisje wyborcze (czyli te działające w lokalach wyborczych) tworzą osoby z biernym prawem wyborczym do Sejmu, które zostaną wskazane przez komitety wyborcze, z których list na danym terenie startują kandydaci na radnych oraz wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast.

Bierne prawo wyborcze mają osoby, które najpóźniej w dniu głosowania kończą 21 lat, a jednocześnie nie są ubezwłasnowolnione lub pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu ani nie są pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.

Zgłosić komisarzom wyborczym kandydatów na członków terytorialnych komisji wyborczych mogą pełnomocnicy wyborczy komitetów wyborczych. Termin na dokonanie tego przypada w najbliższy czwartek 6 września. Zgodnie z kalendarzem wyborczym, do 11 września komisarze wyborczy mają powołać terytorialne komisje wyborcze.

W skład terytorialnej komisji wyborczej wchodzi 9 osób, wśród których jest nie więcej niż 6 osób zgłoszonych po jednej przez każdego z pełnomocników reprezentujących komitety wyborcze partii politycznych bądź koalicji partii, z których list odpowiednio w ostatnich wyborach wybrano radnych do sejmiku województwa (z tym że kandydatów można zgłaszać tylko na obszarze województwa, na terenie którego komitet wyborczy wprowadził w ostatnich wyborach radnych do sejmiku województwa), albo wybrano posłów. Pozostali członkowie terytorialnej komisji wyborczej to osoby zgłoszone przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących pozostałe komitety wyborcze.

W skład wojewódzkiej i powiatowej komisji wyborczej oraz komisji wyborczej w mieście na prawach powiatu wchodzi z urzędu – jako jej przewodniczący – osoba wskazana przez komisarza wyborczego.

Gdyby liczba członków komisji powołanych w taki sposób okazała się mniejsza niż 9, pozostałych kandydatów do składu komisji wyłania się w publicznym losowaniu spośród osób zgłoszonych przez wszystkich pełnomocników wyborczych (każdy z nich może zgłosić do losowania tyle osób, ile brakuje do liczby 9).

Z kolei gdyby liczba członków komisji miała być większa niż 9, kandydatów, w liczbie stanowiącej różnicę między liczbą 9 a liczbą członków powoływanych, wyłania się w losowaniu spośród osób zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych komitetów, poza komitetami partii politycznych i ich koalicji.

Przeprowadzenie takich losowań należy do komisarza wyborczego w przypadku powiatowej i gminnej komisji wyborczej i do wojewódzkiego komisarza wyborczego w przypadku wojewódzkiej komisji wyborczej.

Do zadań terytorialnej komisji wyborczej należy: rejestrowanie kandydatów na radnych, zarządzanie druku obwieszczeń wyborczych i podanie ich do publicznej wiadomości w trybie określonym w kodeksie, rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych, ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów do rady i ogłoszenie ich w trybie określonym w kodeksie, przesłanie wyników głosowania i wyników wyborów komisarzowi wyborczemu, wykonywanie innych czynności określonych w kodeksie lub zleconych przez komisarza wyborczego.

Do zadań gminnej komisji wyborczej należy także rejestrowanie kandydatów na wójta oraz ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów wójta oraz ogłoszenie ich w trybie określonym w kodeksie.

W każdym obwodzie głosowania w wyborach, a więc tam, gdzie wyborcy mogą zagłosować powołuje się obwodową komisję wyborczą ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie i obwodową komisję wyborczą ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie. Takie rozwiązanie wprowadzone zostało w nowelizacji Kodeksu wyborczego, która weszła w życie na początku 2018 r.

Kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych – jak wynika z kalendarza wyborczego – można zgłaszać do piątku 21 września. Obwodową komisję wyborczą powołuje spośród wyborców, najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów – czyli do poniedziałku 1 października, komisarz wyborczy.

W skład komisji obwodowej również wchodzi 9 osób, a zasady ich powoływania są analogiczne, jak przy pozostałych komisjach terytorialnych, z tym że gdyby nawet w losowaniu nie udało się wyłonić 9 osób, minimalny skład obwodowej komisji wyborczej wynosi 5 członków.

Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie należy: przeprowadzenie głosowania w obwodzie; czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania. Obwodowa komisji wyborcza ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie zajmować się będzie: ustaleniem wyników głosowania w obwodzie, podaniem ich do publicznej wiadomości i przesłaniem wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.

Członkom terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych przysługuje zryczałtowana dieta za czas związany z wykonywaniem przypisanych im czynności.

Wysokość diety to: dla przewodniczących terytorialnych komisji wyborczych - 650 zł, dla zastępców przewodniczących terytorialnych komisji wyborczych - 600 zł, dla członków terytorialnych komisji wyborczych - 550 zł, dla przewodniczących obwodowych komisji wyborczych – 380 zł, dla zastępców przewodniczących obwodowych komisji wyborczych - 330 zł, dla członków obwodowych komisji wyborczych – 300 zł.(PAP)