Ruszył proces sprawcy zamachu terrorystycznego w Sztokholmie
Przed sądem w Sztokholmie rozpoczął się we wtorek proces Uzbeka Rachmata Akiłowa, który 7 kwietnia 2017 roku wjechał skradzioną ciężarówką w tłum w stolicy Szwecji, zabijając pięć osób i raniąc 14. Oskarżonemu o terroryzm grozi dożywocie.
"(...) 12,5 tony blachy poruszającej się ze średnią prędkością 60 km na godzinę po deptaku pełnym bezbronnych ludzi. To atak na życie wielu osób. To również atak na nasze społeczeństwo" - przekonywał prokurator Hans Ihrman.
Następnie odczytał nazwiska ofiar śmiertelnych oraz najciężej rannych - z uszkodzeniami mózgu, słuchu lub amputowaną nogą.
"Akiłow chciał przestraszyć mieszkańców Szwecji i zmusić Szwecję do wycofania się z wojskowych działań szkoleniowych realizowanych przez globalną koalicję przeciwko Państwu Islamskiemu (IS)" - oświadczył oskarżyciel.
Prokurator przedstawił szereg materiałów propagandowych IS znalezionych w telefonie Akiłowa. Obrazy masowych egzekucji dokonywanych przez dżihadystów miał on przesyłać m.in. swojemu najstarszemu synowi.
Z materiałów zgromadzonych przez prokuraturę wynika, że Akiłow 17 marca ubiegłego roku dokonał rekonesansu, robiąc zdjęcia sklepów oraz budynków rządowych. Wcześniej podczas rozmowy przez komunikator internetowy z osobą o pseudonimie Muhammed Akiłow wyznał, że "chce rozjechać niewiernych dużą ciężarówką". Dodał, że potem zabije go policja i będzie po wszystkim.
Z aktu oskarżenia wynika, że w internecie Akiłow wyszukiwał adresy klubów dla gejów w Sztokholmie, a także interesował się popularnym statkiem wycieczkowym, jaki pływa po jeziorze Melar.
Oddzielony taflą grubego szkła i ubrany w zielony więzienny drelich Akiłow podczas pierwszego dnia procesu zachowywał spokój. W rozmowach pomagał mu rosyjskojęzyczny tłumacz.
Poprzez swojego obrońcę Johana Erikssona Akiłow przyznał się w sądzie, co wcześniej uczynił na przesłuchaniu, do uprowadzenia ciężarówki i wjechania w tłum ludzi. Potwierdził, że jego celem było przestraszenie Szwecji i wycofanie jej poparcia dla koalicji przeciwko IS. Adwokat zastrzegł jednak, że jego klient nie przyznaje się do próby zabójstwa wszystkich poszkodowanych.
Według byłego prokuratora generalnego Svena-Erika Alhema w procesie Akiłowa najważniejszym pytaniem jest, czy zostanie on skazany za działalność terrorystyczną. "Jeśli chodzi o ofiary, dowody są mocne. Prokurator musi jednak udowodnić, że sprawca zaszkodził Szwecji jako państwu" - uważa Alhem.
Akt oskarżenia w sprawie Akiłowa liczy rekordowe 9 tys. stron, a Uzbek jest jedynym oskarżonym. Ogłoszenie wyroku planowane jest w połowie czerwca.
W wyniku ataku poszkodowanych zostało 155 osób, z których jak się oczekuje zeznawać będzie 90 w charakterze świadków. W sądzie rejonowym w Sztokholmie zastosowano wyjątkowe środki ostrożności.
Akiłowa aresztowano kilka godzin po tym, gdy 7 kwietnia ciężarówką wjechał w ludzi na deptaku handlowym w centrum Sztokholmu, a następnie uderzył w dom towarowy. W ciężarówce znaleziono materiały wybuchowe, które nie uległy detonacji.
Sprawca zamachu był robotnikiem budowlanym. Starał się o prawo stałego pobytu w Szwecji, ale w czerwcu 2016 roku jego wniosek został odrzucony, a w grudniu tego samego roku miał on dobrowolnie opuścić kraj. W lutym 2017 roku sprawa została przekazana policji; był wówczas poszukiwany, ale nie udało się go odnaleźć.
Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)