7 lat więzienia dla b. szefów katowickiego oddziału GDDKiA

Kary po 7 lat więzienia wymierzył katowicki sąd b. dyrektorowi katowickiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Krzysztofowi R. oraz jego zastępcy Henrykowi P. Zostali uznani za winnych przyjęcia prawie 1,9 mln zł łapówek od jednej z firm.

Wyrok ogłosił w poniedziałek Sąd Rejonowy Katowice-Wschód. Poza karami pozbawienia wolności sąd orzekł przepadek korzyści z przestępstwa (po 941 tys. zł), wymierzył oskarżonym po 216 tys. zł grzywny i zakazał im zajmowania stanowisk kierowniczych w administracji przez 8 lat. Zobowiązał ich także do pokrycia kosztów procesu – chodzi w sumie o ok. 50 tys. zł. Wyrok jest nieprawomocny.

Według oskarżenia, szefowie katowickiego oddziału GDDKiA w latach 1998-2006 przyjmowali łapówki w zamian za preferencyjne traktowanie przy konkursach, przetargach oraz po to, aby utrzymać kontrakty i dalszą współpracę z jedną ze spółek. Działająca w Rudzie Śląskiej firma zajmowała się m.in. poziomym oznakowaniem dróg.

Jak mówiła sędzia Katarzyna Sąsiadek, w połowie lat 90. spółka rozpoczęła współpracę w GDDKiA. „Po uzyskaniu pierwszego zamówienia Henryk P. zażądał od Andrzeja M. i Krzysztofa W. (przedstawicieli rudzkiej firmy – PAP) korzyści majątkowych. Oświadczył, że warunkiem dalszej współpracy będzie przekazywanie mu pieniędzy w wysokości 5 proc. wartości każdej zapłaconej faktury. Wspólnicy wyrazili zgodę na ten proceder” - powiedziała sędzia.

Zdaniem sądu, pieniądze – pobierane z kasy rudzkiej spółki jako zaliczki - przekazywano w siedzibie katowickiego oddziału GDDKiA, a przyjmował je P., po czym połowę kwoty przekazywał R. Czasem łapówki były przekazane w obecności dyrektora lub - w przypadku nieobecności P. - także bezpośrednio R. Szefowie GDDKiA mieli pobierać 3, 5 lub 10 proc. wartości faktury. Zaliczki rudzka firma rozliczała na koniec roku, m.in. poprzez rezygnację z dywidendy lub fikcyjną sprzedaż znaku towarowego. Forma została sprzedana w 2007 r.

Sąd uznał, że obaj dyrektorzy GDDKiA dzielili się korzyściami majątkowymi po połowie, a łapówek majątkowych uczynili sobie stałe źródło dochodu - brali je przez osiem lat, działali w sposób zaplanowany i regularnie. Mówiąc o wymiarze kary sędzia wskazała też na „fakt coraz częstszego ujawniania tego rodzaju przestępstw, podważających zaufanie społeczeństwa do funkcjonariuszy publicznych, a w konsekwencji również całego państwa”.

"Mając na uwadze, że oskarżeni ugodzili swoim zachowaniem w bardzo istotne dobro prawnie chronione, jakim jest prawidłowość funkcjonowania instytucji publicznej, bezinteresowność osób pełniących funkcję publiczną, sąd uznał, że (...) konieczna jest izolacja oskarżonych od społeczeństwa" - powiedziała sędzia.

Podkreśliła też, że b. szefowie GDDKiA wykazali się całkowitym brakiem poszanowania dla obowiązujących procedur. Wymierzając im karę sąd zaznaczył, że "należy też ugruntować przekonanie społeczne, iż organy wymiaru sprawiedliwości z należytą surowością reagują na popełnianie przestępstw o tak dużym ciężarze gatunkowym". Za okoliczność łagodzącą sąd uznał wcześniejszą niekaralność obu oskarżonych.

Na początku procesu oskarżeni oświadczyli, że nie przyznają się do winy, choć wcześniej P. potwierdził, że proceder miał miejsce. Sąd uznał, że wiarygodne były jego wcześniejsze wyjaśnienia – były one zbieżne z innymi dowodami, m.in. zeznaniami przedstawicieli rudzkiej spółki.

Poza korupcją b. dyrektor oddziału GDDKiA został oskarżony także o podanie nieprawdy w oświadczeniach majątkowych za lata 2001-2009, nie wykazując w nich części środków finansowych. Za złamanie przepisów ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne sąd skazał go za to na 1,5 roku. Jego zastępca ma natomiast dodatkowo zarzut nielegalnego posiadania broni - rewolweru sygnałowego. Sąd wymierzył mu za to karę ośmiu miesięcy więzienia.

Akt oskarżenia, który trafił do sądu w 2011 r., objął pięć osób. Trzej przedstawiciele firmy, którzy - według ustaleń postępowania - wręczali łapówki, już wcześniej usłyszeli wyroki. Już na etapie śledztwa przyznali, że dawali szefom katowickiego oddziału GDDKiA część kwoty każdej zapłaconej faktury i dobrowolnie poddali się uzgodnionej z prokuratorem karze - pozbawienia wolności w zawieszeniu i grzywny w wysokości od 25 tys. do 70 tys. zł.

Wyrok jest nieco bardziej surowy niż chciał oskarżyciel, który wnosił o 7 i 6 lat więzienia dla oskarżonych. „Kara 7 lat pobawienia wolności dla obu oskarżonych jest jak najbardziej słuszna i spełnia wymogi prewencji ogólnej i szczególnej” - powiedziała dziennikarzom po wyroku prok. Katarzyna Wychowałek-Szczygieł. Przypomniała, że chodzi o osoby pełniące najważniejsze funkcje w katowickim oddziale GDDKiA, a przestępczy proceder trwał przez osiem lat.

Na ogłoszeniu wyroku nie stawili się oskarżeni.(PAP)