W sobotę cała Polska będzie czytać "Wesele" Wyspiańskiego

W ponad 2 tys. miast i miejscowości w Polsce i na świecie w sobotę 2 września odbywać się będzie Narodowe Czytanie "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego. Zaplanowano m.in. inscenizacje uliczne, publiczne seanse lektury, czytanie "Wesela" w esperanto i języku migowym.

Obecnie lista miejscowości, gdzie odbywać się będzie Narodowe Czytanie "Wesela" liczy ok. 2 tys. miejsc w Polsce i za granicą, w 22 krajach. Wciąż napływają kolejne zgłoszenia.

"Sto siedemnaście lat temu w podkrakowskich Bronowicach odbyło się wesele, które odmieniło obraz polskiej literatury. Na kanwie tamtego wydarzenia wybitny dramaturg, poeta i malarz Stanisław Wyspiański stworzył swój arcydramat – barwną, niezwykle żywą opowieść o Polsce i Polakach, o naszych sukcesach, ale też o niewykorzystanych szansach czy zaniedbaniach. (...) Zachęcam Państwa, abyśmy tego dnia przypomnieli sobie niepowtarzalny nastrój Wesela, wyjątkowych bohaterów dramatu, jego refleksyjność, ale też ironię i cięty język. Doceńmy piękną polszczyznę, dialog z tradycją, a także przenikliwe diagnozy dotyczące losów Rzeczypospolitej" - pisał prezydent Andrzej Duda w liście zachęcającym do udziału w akcji.

W Warszawie Narodowe Czytanie "Wesela" rozpocznie się o godzinie 12 w Ogrodzie Saskim. Obecna będzie para prezydencka, która otworzy i zamknie uroczystość. Inauguracji będzie towarzyszył występ grupy Zakopower. We wspólnym czytaniu dramatu Wyspiańskiego uczestniczyć będą znani aktorzy i muzycy, m.in. Paweł Królikowski, Iza Kuna, Piotr Głowacki, Anna Dereszowska, Małgorzata Foremniak, Piotr Cyrwus i Agnieszka Więdłocha. Przerwy w czytaniu wypełnią warsztaty ukazujące polskie tradycje i obrzędy.

Z okazji tegorocznego Narodowego Czytania "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego po raz pierwszy w historii zostanie przetłumaczone na Polski Język Migowy. Wspólna lektura fragmentów tego dramatu w języku migowym odbędzie się w obecności pary prezydenckiej w Instytucie Głuchoniemych im. ks. Jakuba Falkowskiego w Warszawie. Przez cały dzień na język migowy będzie również tłumaczone wspólne czytanie "Wesela" w Ogrodzie Saskim w Warszawie.

W dniu Narodowego Czytania "Wesela" sceny z tego utworu zostaną barwnie odtworzone w Krakowie, miejscu gdzie utwór powstał i zaistniał. W bohaterów dramatu wcielą się artyści, samorządowcy i naukowcy. Widowisko zacznie się na Rynku Głównym – tu w kościele Mariackim odtworzone zostaną zaślubiny chłopki Jadwigi Mikołajczykówny i poety Lucjana Rydla. Potem para młoda (Gabriela Oberbek i Jarosław Kozielski) przejdzie na plac Mariacki, do budynku, w którym Wyspiański pisał "Wesele".

Następnie orszak, w towarzystwie krakowian i dźwięków ludowej muzyki, skieruje się do Sukiennic gdzie na tarasie widokowym znane postacie, związane z Krakowem, wspólnie czytać będą pierwszy akt dramatu. Partie Pana Młodego przypadły dyrektorowi Muzeum Narodowego w Krakowie Andrzejowi Betlejowi, a Panny Młodej – Ewie Wachowicz. W rolę Dziennikarza wcieli się wiceprezydent Krakowa Andrzej Kulig, a didaskalia przeczyta dyrektor Starego Teatru Marek Mikos. Proboszcz parafii mariackiej Dariusz Raś przeczyta partie Księdza. Ojca Pana Młodego odtworzy Jan Rydel, prawnuk Lucjana Rydla.

Z Sukiennic orszak weselny, z udziałem Zespołu Pieśni i Tańca Krakowiacy, przejdzie na pl. Szczepański, gdzie odczytywane będą drugi i trzeci akty sztuki. Narodowe Czytanie "Wesela" odbywać się będzie też m.in. w Starym Teatrze, w parku Ratuszowym w Nowej Hucie.

W Kielcach wspólne czytanie "Wesela" zaplanowano w siedzibie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza. Narodowe Czytanie odbędzie się w scenerii nawiązującej do wystroju bronowickiej chaty, w akcji wezmą udział m.in. słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku, przedstawiciele Dyskusyjnych Klubów Książki, bibliotekarze oraz czytelnicy. Pracownicy książnicy będą także czytali dramat Wyspiańskiego pensjonariuszom kieleckiego Domu Pomocy Społecznej.

W Poznaniu czytanie odbywać się będzie w Muzeum Narodowym, którego ozdobą jest między innymi kolekcja obrazów Stanisława Wyspiańskiego. W głośnej lekturze uczestniczyć będą m.in. wicewojewoda wielkopolski Marlena Maląg, dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu prof. Wojciech Suchocki.

Do Narodowego Czytania "Wesela" będą mogli przyłączyć się również łodzianie. Centralne Muzeum Włókiennictwa zachęca do przejażdżki tramwajem linii 11B, w którym dramat Wyspiańskiego będzie recytowała m.in. aktorka Adrianna Biedrzyńska. Fragmenty utworu będą czytane również na dworcach Łódź Fabryczna i w Skierniewicach oraz w pociągach ŁKA między tymi miastami. Z kolei na stacji Łódź Kaliska zaplanowano interaktywny performance literacki "Pociąg do Wesela" z udziałem tancerzy zespołu ludowego Harnam i artystów Teatru Szwalnia, a także podróżnych.

W akcję Narodowego Czytania dramatu Wyspiańskiego włączy się także Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku. W jej siedzibie powstanie inscenizacja wesela w Bronowicach. Przy weselnym stole zasiądą: Młoda Para oraz zaproszeni przez nich goście, w tym Chochoł, Widmo, Stańczyk, Hetman, Rycerz Czarny, Upiór i Wernyhora. Wśród osób czytających fragmenty utworu Wyspiańskiego będą aktorzy Teatru Wybrzeże, czytelnicy i bibliotekarze, dziennikarze, blogerzy i bibliofile. W Gdyni wybrane fragmenty "Wesela" w postaci siedmiominutowych scen teatralnych prezentowane będą w trolejbusach - ta inicjatywa to jedna z imprez Dni Nagrody Literackiej GDYNIA 2017.

Wrocławskie Ossolineum zaplanowało wydarzenie p.t. "Na dziedzińcu dziś Wesele" - czytanie fragmentów utworu przez wrocławskich aktorów Katarzynę Baraniecką i Mariana Czerskiego. Otwarta zostanie też wystawa ossolińskich zbiorów związanych z "Weselem", wśród których są m.in. najstarsze wydania dramatu, archiwalne pocztówki prezentujące premierową inscenizację, autografy Wyspiańskiego. Czytanie fragmentów "Wesela", prezentacja strojów weselnych, poszukiwanie "złotego rogu" i inne atrakcje zaplanowano też w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego.

W Muzeum Wsi Lubelskiej "Wesele" będzie czytane przy stole weselnym, wokół którego – jak zapowiadają organizatorzy - "z pożniwnych beli słomy wysnują się chochoły, a w sadzie kilkakrotnie pojawi się Jasiek na koniu". Fragmenty "Wesela" czytać mają m.in. parlamentarzyści, przedstawiciele lokalnych władz, nauczyciele, mieszkańcy Lublina. W sobotę fragmenty "Wesela” będą też czytane na schodach lubelskiego ratusza.

W Kazimierzu "bronowicka chałupa", gdzie będzie czytany dramat Wyspiańskiego, urządzona zostanie w kawiarence Muzeum Nadwiślańskiego. Natomiast w pobliskim Janowcu na scenie przed zabytkowym Dworem z Moniak wybrane fragmenty „Wesela” zaprezentują mieszkańcy Janowca, turyści i pracownicy Muzeum Nadwiślańskiego Oddziału Zamek w Janowcu. Wydarzeniu będą towarzyszyć warsztaty koronczarskie, kiermasz produktów lokalnych oraz występ zespołu tańca ludowego Rosa.

W Białymstoku centrum Narodowego Czytania wyznaczono na Rynku Kościuszki, gdzie głośnej lekturze oddawać się będą samorządowcy, ludzie kultury i sztuki oraz mieszkańcy. Akcję rozpoczną aktorzy, którzy wcielą się w Parę Młodą. Prowadzący spotkanie wystąpi w roli Gospodarza i zaprosi publiczność oraz przechodniów do wspólnego czytania. W Muzeum Pamięci Sybiru "Wesele" będą czytać Sybiracy. Wieczorem w kawiarni Kafajeto Białostockie Stowarzyszenie Esperantystów organizuje czytanie fragmentów "Wesela" w języku esperanto.

W Szczecinie w Sali pod Piramidą Książnicy Pomorskiej będzie można usłyszeć "Wesele" w interpretacji Krystyny Czubówny. Obok niej tekst czytać będzie m.in. marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz, zachodniopomorski kurator oświaty Magdalena Zarębska–Kulesza, dyrektorzy i nauczyciele szczecińskich szkół, a także członkowie klubu Esperanto.

W Klubie Delta "Wesele" będą czytali szczecińscy aktorzy, którzy w swojej karierze mieli okazję zmierzyć się na deskach teatralnych z dramatem Wyspiańskiego. Wydarzeniu towarzyszyć będzie wystawa kostiumów, plakatów i fotografii szczecińskich inscenizacji "Wesela" w reżyserii Anny Augustynowicz, Józefa Grudy, Janusza Józefowicza oraz Ryszarda Majora. "Wesele" czytane będzie również w filii Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie oraz na Zamku Książąt Pomorskich.

W Rzeszowie w Ogrodach Bernardyńskich fragmenty "Wesela" czytać będą m.in. wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, parlamentarzyści, samorządowcy, działacze kultury, przedstawiciele wojska, studenci. Akcji towarzyszyć będzie wystawa wydań "Wesela" ze zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej, występy artystyczne. Podczas imprezy rozdawane będą egzemplarze dramatu Wyspiańskiego.

Natomiast w Przemyślu "Wesele" czytać będą mieszkańcy miasta. W Przemyskiej Bibliotece Publicznej zaplanowano także m.in. projekcje "Wesela" Andrzeja Wajdy oraz prelekcje o powstaniu utworu.

Narodowe Czytanie odbywać się będzie także poza granicami Polski m.in. w Sydney, Chicago, Toronto, Londynie, Dublinie Barcelonie, Odessie, Budapeszcie. W Paryżu "Wesele" czytać będzie Marszałek Senatu Stanisław Karczewski w polskiej ambasadzie w Paryżu, wspólnie z rodakami mieszkającymi we Francji.

Narodowe Czytanie to prowadzona od 2012 r. ogólnopolska akcja publicznego czytania wybitnych polskich dzieł literackich. Jej celem jest propagowanie bogactwa polskiej literatury, popularyzacja czytelnictwa, zwrócenie uwagi na potrzebę dbałości o polszczyznę i wzmacnianie narodowej tożsamości. Podczas poprzednich edycji wspólnie czytano "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, dzieła Aleksandra Fredry, "Trylogię" Henryka Sienkiewicza, "Lalkę" Bolesława Prusa i "Quo Vadis" Henryka Sienkiewicza. (PAP)