KE grozi postępowaniami wobec krajów, które nie przyjmują uchodźców

Komisja Europejska zagroziła w czwartek, że rozpocznie postępowania o naruszenia unijnego prawa wobec krajów, które do września br. nie zwiększą liczby przyjmowanych uchodźców w ramach unijnego programu relokacji.

"Kraje UE nie mają żadnych wymówek, by nie wywiązywać się ze swoich zobowiązań" - powiedział unijny komisarz ds. migracji i spraw wewnętrznych Dimitris Awramopulos na konferencji prasowej w Brukseli. "Rozmieszczenie pomiędzy państwami UE wszystkich uprawnionych uchodźców przebywających we Włoszech i Grecji jest możliwe i wykonalne. Zależy to tylko od woli politycznej" - dodał.

Poinformował także, że w środę, wspólnie z przewodniczącą obecnie UE Maltą, wysłał list do ministrów spraw wewnętrznych wszystkich państw UE, wzywając ich do realizacji decyzji w sprawie relokacji uchodźców.

Awramopulos przyznał, że jak na razie, mimo braku zadowalających postępów w tej sprawie, KE nie zdecydowała się na wszczęcie procedur o naruszenie prawa UE wobec państw, które nie przyjmują uchodźców. "Jeżeli jednak kraje członkowskie nie zwiększą starań i nie będzie konkretnych rezultatów do września, nie zawahamy się skorzystać z naszych kompetencji, które daje nam traktat" - zapowiedział komisarz.

Procedury o naruszenie unijnego prawa mogą w ostateczności skończyć się złożeniem przez KE skargi do Trybunału Sprawiedliwości UE, który może nałożyć kary na państwo niewdrażające prawa czy decyzji UE.

We wrześniu 2015 r. kraje UE zobowiązały się do przejęcia od Grecji i Włoch w ciągu dwóch lat co najmniej 98 tysięcy uchodźców. Dla każdego kraju przypisano kwotę uchodźców, którzy mają zostać przyjęci. Do tej pory jednak relokowano jedynie 13,5 tysiąca osób.

Według Komisji, Polska, Austria i Węgry nie przyjęły dotąd ani jednej osoby w ramach programu relokacji, z kolei Czechy, Bułgaria, Chorwacja i Słowacja przyjęły bardzo niewielką liczbę uchodźców. Spośród pozostałych państw UE jedynie Malta i Finlandia wywiązują się ze swoich zobowiązań.

Podjęte w 2015 r. decyzje w sprawie relokacji uchodźców zakładały realizację tego programu w ciągu dwóch lat, co oznacza, że we wrześniu br. dobiegnie on końca. Jednak Komisja uważa, że po wrześniu nie wygasną automatycznie niezrealizowane zobowiązania państw unijnych do przyjęcia określonej liczby uchodźców. "To jest jak nieopłacony w terminie rachunek, który i tak trzeba uregulować" - dodał komisarz.

W czwartek KE opublikowała też nowe zalecenia dla państw UE dotyczące odsyłania nielegalnych imigrantów, którym nie przysługuje azyl, do krajów pochodzenia. Według Komisji obecnie tylko około 36 procent wydanych przez władze krajowe decyzji o readmisji jest realizowanych, a obowiązująca dyrektywa w sprawie powrotów osób nielegalnie przebywających w Unii nie jest wdrażana skutecznie.

Jednym z zaleceń jest wykorzystanie przez unijne państwa możliwości przetrzymywania w zamkniętych ośrodkach nielegalnych imigrantów, którzy mają zostać odesłani do kraju pochodzenia. Dyrektywa pozwala na przetrzymywanie takich osób maksymalnie przez sześć miesięcy i w wyjątkowych przypadkach na przedłużenie tego okresu do 18 miesięcy. W niektórych państwach Unii prawo krajowe przewiduje krótszy okres zatrzymania nielegalnego imigranta przed odesłaniem do kraju pochodzenia i zabrania zatrzymywania osób niepełnoletnich pozbawionych opieki.

"Kraje członkowskie powinny wykorzystać możliwość zatrzymywania nielegalnych imigrantów, jeżeli nie współpracują oni z władzami i jeżeli istnieje ryzyko ucieczki" - powiedział Awramopulos. Zastrzegł, że takie działania powinny być podejmowane w ostateczności, jeżeli inne kroki są nieskuteczne. "Musi to się odbywać z pełnym poszanowaniem praw podstawowych (...) Ośrodków przetrzymywania imigrantów nie wolno porównywać z czymś w rodzaju obozów koncentracyjnych" - podkreślił Awramopulos.

Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)