Obchody 35. rocznicy stanu wojennego we wtorek w całym kraju

Na zdjęciu archiwalnym z grudnia 1981: czołgi i samochody osobowe na ulicach Warszawy. 13 grudnia 2016 przypada 35. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Fot. PAP

Obchody 35. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego zaplanowano we wtorek w całym kraju. Manifestacje i marsze przejdą m.in. ulicami Warszawy, Krakowa, Gdańska i Łodzi; poza nimi odbędą się także konferencje naukowe, koncerty, czy wystawy przypominające wydarzenia stanu wojennego.

W Warszawie odbędzie się kilkanaście zgromadzeń, m.in. manifestacja PiS i marsz KOD. Organizowane przez PiS obchody rozpoczną się o godz. 18 i, jak co roku, odbędą się na Placu Trzech Krzyży. Podczas manifestacji zaplanowano wystąpienie prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego oraz działaczy antykomunistycznej opozycji, m.in. Andrzeja Gwiazdy. Na manifestacji mają być obecni członkowie rządu Beaty Szydło. Zaplanowano też modlitwę za ofiary stanu wojennego oraz apel pamięci. Swój udział zapowiedziały m.in. Kluby "Gazety Polskiej" i przedstawiciele NSZZ "Solidarność".

Ulicami stolicy przejdzie także marsz Komitetu Obrony Demokracji pod hasłem "Stop dewastacji Polski". Rozpocznie się on o godz. 16.30 na rondzie de Gaulle'a, przy dawnej siedzibie KC PZPR, następnie przejdzie Alejami Jerozolimskimi pod siedzibę PiS przy ul. Nowogrodzkiej. Marsz zarejestrowano na 30 tys. osób. Podobne marsze mają się odbyć w kilkudziesięciu miastach Polski - są organizowane w ramach ogólnopolskiego Strajku Obywatelskiego, którego KOD jest jednym ze współorganizatorów.

W Krakowie członkowie stowarzyszenia Młodzi Demokraci spotkają się już o północy z 12 na 13 grudnia na pl. Matejki, gdzie dla upamiętnienia ofiar stanu wojennego zapalą znicze, które następnie ułożoną w napis: "13 XII Pamiętamy". W katedrze na Wawelu z kolei zarząd Regionu Małopolskiego NSZZ "Solidarność" organizuje mszę w intencji ojczyzny i ofiar stanu wojennego. Po nabożeństwie jego uczestnicy przemaszerują przed Krzyż Katyński, gdzie złożą kwiaty i zapalą znicze. Wieczorem na Rynku Głównym happening pod hasłem "Obalamy dyktaturę" zorganizuje KOD.

W Gdańsku, w ramach obchodów rocznicy, zaplanowano mszę w kościele św. Brygidy, a następnie odsłonięcie Pomnika Ofiar Stanu Wojennego. Stanie on w gdańskim parku im. Marii Konopnickiej. W ramach Strajku Obywatelskiego w wielu miastach Pomorza, m.in. Trójmieście, odbędą się manifestacje. Największy wymiar protest ma mieć w Gdańsku, gdzie na godz. 12 zaplanowano pikietę przez urzędem wojewódzkim, w ramach której protestujący chcą przekazać swoje postulaty wojewodzie pomorskiemu.

W Łodzi KOD zapowiedział pikietę pod siedzibą PiS przy ul. Piotrkowskiej. Do manifestacji pod hasłem "Pełzający stan wojenny" dołączyły się m.in. lokalne struktury PO, Nowoczesnej i SLD oraz organizacje obywatelskie. Zarząd Regionu Ziemi Łódzkiej NSZZ "Solidarność" pamięć o ofiarach stanu wojennego uczci m.in. mszą oraz przemarszem pod "Pomnik-Krzyż Pamięci Ofiar Stanu Wojennego i Walki o Godność Człowieka".

We Wrocławiu działacze NSZZ "Solidarność" rozpoczną obchody od złożenia kwiatów pod pomnikiem poświęconym "Wszystkim Współtwórcom, Obrońcom i Bohaterom Solidarności" oraz pod tablicą, upamiętniającą śp. Tadeusza Kosteckiego, który był pierwszą śmiertelną ofiarą stanu wojennego w tym mieście. Po południu zaplanowano wspólne śpiewanie piosenek Jana Pietrzaka w auli Papieskiego Fakultetu Teologicznego, a wieczorem w katedrze odprawiona zostanie msza w intencji ofiar stanu wojennego, której będzie przewodniczył metropolita wrocławski abp. Józef Kupny. Pod siedzibą Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego odbędzie się również dwugodzinny strajk obywatelski pod hasłem "Grzeczni już byliśmy!". Swój udział zapowiedzieli m.in. działacze KOD, Nowoczesnej, PO, partii Razem, SLD, Unii Europejskich Demokratów, Dolnośląskiego Kongresu Kobiet oraz organizacji "Dziewuchy Dziewuchom".

Rocznicowe obchody w Poznaniu rozpocznie złożenie kwiatów w miejscach pamięci: przy pomnikach, tablicach i głazach poświęconych ks. Popiełuszce, o. Honoriuszowi Kowalczykowi, a także Wojciechowi Cieślewiczowi i Piotrowi Majchrzakowi. Główne uroczystości rozpocznie msza w kościele ojców dominikanów w intencji ofiar stanu wojennego. Wieczorem pod Pomnikiem Poznańskiego Czerwca 1956 r. rozpocznie się Strajk Obywatelski. Po złożeniu kwiatów pod Krzyżami i po okolicznościowych wystąpieniach uczestnicy manifestacji przejdą pod biuro PiS.

M.in. podświetleniem hali widowiskowo-sportowej Spodek w biało-czerwone barwy uczczą rocznicę wprowadzenia stanu wojennego Katowice. Zaplanowano również odsłonięcie tablicy pamiątkowej na ścianie bloku w pobliżu kopalni Wujek, gdzie mieszka pierwszy przewodniczący Solidarności w tej kopalni Jan Ludwiczak. W Katowicach zaplanowano też dwudniową konferencję naukową „Zbrodnie stanu wojennego – aspekty prawne”, w której udział zapowiedział m.in. prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek.

"Marsz wkurzonych", w ramach ogólnopolskiego Strajku Obywatelskiego, organizują w Katowicach KOD, Nowoczesna, Partia Zielonych, Kongres Kobiet oraz organizacje Niezłomne Śląskie i Ogólnopolski Strajk Kobiet. Uczestnicy protestu mają spotkać się o 17.30 na katowickim rynku.

W Kielcach przedstawiciele zarządu świętokrzyskiej Solidarności złożą kwiaty pod tablicą wmurowaną w ścianę Aresztu Śledczego na Piaskach. Wieczorem działacze kieleckiej Platformy Obywatelskiej – radni miejscy i przedstawiciele Stowarzyszenia "Młodzi Demokraci" - przy monumencie ułożą ze zniczy duży napis, o treści: "13 XII Pamiętamy!". Region Świętokrzyski KOD o godz. 17 przed siedzibą biura okręgowego Prawa i Sprawiedliwości w Kielcach organizuje regionalną odsłonę ogólnopolskiego protestu. Podobne demonstracje mają też odbyć się w Starachowicach i Ostrowcu Świętokrzyskim.

W Olsztynie obchody 35. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, organizowane przez NSZZ "Solidarność" Regionu Warmińsko-Mazurskiego, odbędą się do godz. 17 przy pomniku Wolności Ojczyzny na pl. Solidarności. Uroczystości upamiętniające ofiary stanu wojennego odbędą się też w Piszu na Mazurach; uczestnicy złożą kwiaty pod Pomnikiem Wolności, odbędzie się msza w intencji ojczyzny w kościele pw. św. Jana Chrzciciela oraz okolicznościowy koncert w auli liceum przy ul. Sikorskiego.

W kilku miejscowościach woj. warmińsko-mazurskiego lokalne grupy KOD zapowiedziały w tym dniu protesty w ramach Strajku obywatelskiego - zaplanowano m.in. pikietę przed ratuszem w Olsztynie, złożenie kwiatów przy Pomniku Ofiar Grudnia 1970 w Elblągu i Pomniku Poległym za Wolną i Niezawisłą Polskę w Ełku.

Główne obchody rocznicy stanu wojennego lubelska Solidarność zaplanowała w Świdniku. Przed bramą zakładów PZL Świdnik rekonstruktorzy przedstawią sceny nawiązujące do pacyfikacji załogi, która strajkowała w grudniu 1981 r. W miejscowym domu kultury otwarta zostanie wystawa przypominająca wydarzenia stanu wojennego.

W Lublinie odbędzie się Strajk Obywatelski, który zgromadzi się na ul. Królewskiej, przed kamienicą, w której mieszczą się biura posłów PiS. Manifestacje KOD mają odbyć się też w Zamościu i Białej Podlaskiej.

W Rzeszowie w Wojewódzkim Domu Kultury odbędzie się m.in. koncert "Piosenki stanu wojennego" oraz spotkanie z działaczami podziemnej Solidarności. Wieczorem w rzeszowskiej farze zostanie odprawiona msza, po niej złożenie kwiatów pod Krzyżem Misyjnym. Na fasadzie budynku oddziału IPN zapłonie też "Znicz Wolności".

W Krośnie KOD zamierza protestować pod biurem posła PiS Stanisława Piotrowicza.

W Radomiu Strajk obywatelski odbędzie się przy dawnym Urzędzie Wojewódzkim, przy ul. Żeromskiego o godz. 16. Miają w nim wziąć udział przedstawiciele Nowoczesnej, KOD, Platformy Obywatelskiej i uczestniczki Czarnego Protestu.

W Toruniu przed północą z 12 na 13 grudnia przedstawiciele władz i Solidarności złożyli kwiaty pod tablicą przypominającą o demonstracjach w obronie wolności w maju 1982 r., a w ciągu dnia zostanie odsłonięta tablica upamiętniająca działaczy opozycji więzionych w areszcie MO. W Bydgoszczy podczas uroczystości organizowanej przez Solidarność działacze dawnej opozycji otrzymają odznaczenia związkowe, odbędzie się także debata pokoleń. W obu miastach zaplanowano wydarzenia organizowane przez KOD.

Szczeciński KOD zaplanował protest na pl. Solidarności, gdzie 17 grudnia 1970 r. zginęło od kul wojska i milicji 16 osób, a ponad 100 zostało rannych. Z okazji rocznicy szczecińskie Centrum Dialogu Przełomu zorganizuje debatę. Z kolei w Koszalinie odbędzie się konferencja popularno-naukowa "To już 35 lat... Pacyfikacja kopalni Wujek w koszalińskich źródłach i materiałach archiwalnych".

Głównym punktem organizowanych w Gorzowie Wlkp. obchodów będzie spotkanie wojewody z działaczami NSZZ "Solidarność" z tego miasta. W budynku Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego zostanie także zorganizowana wystawa IPN pt. "W godzinie ciężkiej próby. Opozycja Gorzowska od stanu wojennego do wyborów czerwcowych 1989 r.". W Zielonej Górze po mszy zostaną złożone kwiaty i wieńce przed pomnikiem robotników solidarności. W Nowej Soli po mszy planowane jest odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci ojca Ryszarda Śleboda - kapelana "S". KOD Lubuskie zapowiada na 13 grudnia pokojową pikietę.

W Białymstoku w ramach obchodów 35. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego IPN organizuje konferencję popularnonaukową "Stan wojenny – spojrzenie po 35 latach", podczas której będzie można posłuchać wykładów o stanie wojennym w województwie oraz o lokalnych działaczach "S". Późnym popołudniem w centrum miasta odbędzie się Strajk Obywatelski pod hasłem "Stop dewastacji Polski". Protest ma rozpocząć się o godz. 17 przy pomniku Józefa Piłsudskiego w Białymstoku.

Organizowane przez władze Opola uroczystości odbędą się o godz. 13 na Placu Wolności przed pomnikiem Bojowników o Polskość Śląska Opolskiego. W opolskiej katedrze odbędzie się uroczysta msza. Opozycja zapowiedziała manifestację kilka godzin później. (PAP)