Ustawa umożliwiająca powoływanie związków metropolitalnych z podpisem prezydenta
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, która umożliwia powoływanie związków metropolitalnych; pozwoli ona m.in. na zorganizowania wspólnej polityki rozwoju i zintegrowanego systemu transportu publicznego na obszarze metropolitalnym.
Wśród zadań związku metropolitarnego znajdą się m.in.: kształtowanie ładu przestrzennego oraz rozwój obszaru związku, współdziałanie w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na danym obszarze oraz promocja metropolii.
Dzięki utworzeniu metropolii możliwe będzie zintegrowanie publicznego transportu, tj. zwiększenie atrakcyjności komunikacji publicznej dzięki zmianie stref biletowych czy obniżeniu cen biletów w drugiej strefie.
Ustawa umożliwia powoływania związków metropolitalnych, czyli spójną przestrzennie sferę oddziaływania miasta, które jest siedzibą wojewody lub sejmiku województwa. Metropolia powinna posiadać silne powiązania funkcjonalne i charakteryzować się zaawansowanymi procesami urbanizacyjnymi. Musi być zamieszkała przez co najmniej 500 tys. mieszkańców.
W skład związku metropolitalnego wchodzić mają: gminy położone w granicach obszaru metropolitalnego i powiaty, na obszarze których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego. Granice poszczególnych obszarów metropolitalnych ustala Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
Wśród źródeł dochodów związków metropolitalnych znajdą się m.in.: pięcioprocentowy udział w podatku PIT osób zamieszkałych na obszarze metropolii, składki gmin wchodzących w skład związku, dochody uzyskiwane przez metropolitalne jednostki budżetowe i wpłaty od metropolitalnych zakładów budżetowych, dotacje z budżetu państwa oraz dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Organa związku metropolitalnego będą tworzone przez zgromadzenie (delegaci gmin oraz powiatów wchodzących w skład związku – po dwóch z każdej jednostki samorządu terytorialnego) oraz zarząd (wybierany przez zgromadzenie w składzie trzech członków - w tym przewodniczącego).
Uchwały zgromadzenia podejmowane będą kwalifikowaną większością głosów, tj. kiedy za ich przyjęciem zagłosuje większość jednostek samorządu terytorialnego oraz taka liczba gmin, iż ich mieszkańcy będą stanowić większość ludności zamieszkałej na obszarze metropolitalnym.
Granice metropolii będą tworzone na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów wydanego z własnej inicjatywy, bądź na wniosek rady gminy - położonej w granicach obszaru metropolitalnego.
Wydanie rozporządzenia będzie wymagało opinii: rad gmin położonych na obszarze metropolitalnym, rad powiatów (na obszarze których leży co najmniej jedna gmina z obszaru metropolitalnego) oraz sejmiku województwa i wojewody.
Warunkiem, aby rząd mógł wydać rozporządzenie ws. utworzenia związku metropolitalnego, będzie uzyskanie pozytywnej opinii: rad co najmniej 70 proc. miast na prawach powiatu, rad co najmniej 70 proc. gmin niemających statusu miasta na prawach powiatu oraz rad co najmniej 50 proc. powiatów, na obszarze których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego.
Rozporządzenie tworzące związek metropolitalny 1 lipca, zostanie wydane nie później niż 30 kwietnia - z tym że realizację zadań związek metropolitalny rozpocznie 1 stycznia roku następnego.
Zgodnie z ustawą nadzór nad działalnością związku metropolitalnego sprawować będzie Prezes Rady Ministrów oraz wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa.
Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2016 r. (PAP)