Prezydent podpisał ustawę o dostępie do "martwych kont"
Ułatwienie spadkobiercom dostępu do rachunków bankowych osób zmarłych - to cel ustawy, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. O podpisaniu nowelizacji Prawa bankowego, ustawy o SKOK i ustawy o ewidencji ludności poinformowała w środę jego kancelaria.
Projekt ustawy był inicjatywą legislacyjną Senatu. Jej podstawowym celem było uregulowanie problematyki rachunków nieaktywnych – tzw. "rachunków uśpionych". Nowela miała spowodować, jak głosi uzasadnienie, "określenie wpływu śmierci posiadacza rachunku bankowego na zawartą umowę rachunku bankowego, ułatwienie dostępu do informacji o rachunkach spadkobiercom i zapisobiorcom ich posiadacza". Analogiczne przepisy mają dotyczyć rachunków w bankach, jak i w Spółdzielczych Kasach Oszczędnościowo-Kredytowych.
Senator Mieczysław Augustyn (PO) w toku prac nad inicjatywą senacką mówił, że powodem jej przygotowania były sygnały napływające do senatorów, że spadkobiercy nie mogą uzyskiwać informacji o kontach osób zmarłych - z uwagi na tajemnicę bankową, a tym samym nie mają dostępu do tych środków. Zgodnie bowiem z obecnym stanem prawnym, dyspozycje wobec konta wygasają w chwili śmierci właściciela.
Zgodnie z senacką inicjatywą, banki i SKOK-i będą miały obowiązek informowania przy zakładaniu rachunku o możliwości wskazania osób uprawnionych do konta na wypadek śmierci. Niezwłocznie po uzyskaniu informacji o śmierci posiadacza rachunku, banki i SKOK-i będą zawiadamiać wskazane przez posiadacza rachunku osoby o możliwości wypłaty określonej kwoty.
Ustawa wprowadza tzw. centralną informację o rachunkach, za pośrednictwem której posiadacz rachunku lub spadkobierca będzie mógł uzyskać informację o wszystkich rachunkach danej osoby w bankach lub SKOK-ach.
Banki i SKOK-i będą też miały obowiązek ustalać, czy właściciel konta żyje. Po pięciu latach od dokonania ostatniego obrotu bank lub SKOK będzie miał obowiązek wystąpienia do szefa MSW o udostępnienie danych z rejestru PESEL umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku żyje.
Zgodnie z ostatecznie przyjętymi zapisami ustawy, środki z rachunków osób zmarłych oraz "rachunków uśpionych" nie będą przekazywane do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, jak chcieli pierwotnie senatorowie, ale będą pozostawać w tych bankach, w których się znajdują. Centralną informację o rachunkach będzie prowadzić Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., czyli spółka prawa handlowego, będąca własnością grupy banków i ZBP.
Banki będą też informowały gminy m.in. o dacie powzięcia informacji o śmierci posiadacza rachunku, dacie wydania ostatniej dyspozycji, wysokości środków pieniężnych, zgromadzonych na rachunkach oraz o kwotach wypłat z rachunku. Waloryzacja środków na "martwych kontach" będzie dotyczyć tylko umów wygasających, ale nie tych rozwiązanych.
Ustawa ma wejść w życie 1 lipca 2016 r. (PAP)