W Sejmie m.in. projekt ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych

Sejm, który we wtorek po południu rozpoczyna czterodniowe posiedzenie, zajmie się m.in. projektem ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Rozpatrzone będą też poprawki Senatu do ustawy zwiększającej finansowanie armii do 2 proc. PKB.

Zgodnie ze wstępną propozycją porządku obrad, posłowie zajmą się również zmianami w ustawie o pożytku publicznym i o wolontariacie, które mają doprecyzować zasady przekazywania 1 proc. podatku dochodowego i utworzyć Fundusz Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego. Projekt noweli przygotowała sejmowa podkomisja stała ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Według projektu organizacje pożytku publicznego będą miały zakaz przekazywania środków zebranych w ramach 1 proc. organizacjom, które same nie mają prawa do ubiegania się o tego rodzaju wsparcie. Przewiduje, że niewykorzystane środki z 1 proc. będące w posiadaniu organizacji, która straci status OPP, trafiać będą do Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego. Organizacja będzie zobowiązana poinformować MPiPS o wysokości tych środków.

Do Funduszu będą trafiać także pieniądze pochodzące z 1 proc. przekazane OPP, wobec której stwierdzono, że wydała je niezgodnie z ustawą, czyli nie na prowadzenie działalności pożytku publicznego.

Projekt wprowadza zakaz tworzenia programów komputerowych umożliwiających wypełnianie zeznań podatkowych w taki sposób, że osoba z niego korzystająca może przekazać 1 proc. jedynie wskazanej OPP, uniemożliwiając swobodny wybór. Obecnie jest to popularny sposób zachęcania do przekazania 1 proc.; organizacja proponuje pobranie z jej strony programu do rozliczania PIT-ów, w którym domyślnie wpisane są jej dane.

Sejm rozpatrzy też nowelę ustawy o pomocy społecznej, która przewiduje, że dzieci, których rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, nie będą musiały w przyszłości ponosić kosztów ich pobytu w domu pomocy społecznej.

Projekt ma także umożliwić gminom prowadzenie klubów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Mają one uzupełniać ofertę środowiskowych domów samopomocy i stanowić rozwiązanie np. dla osób aktywnych zawodowo. Obecnie takie kluby mogą prowadzić jedynie powiaty, przez co wiele osób nie może korzystać z ich usług ze względu na odległość.

Posłowie omówią też projekt zmian w Prawie o ruchu drogowym; ma on umożliwić sprawdzenie w internecie informacji o punktach karnych czy badaniach technicznych pojazdów. Przygotowane przez MSW przepisy mają pozwolić na udoskonalenie danych gromadzonych w Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP) i Centralnej Ewidencji Kierowców (CEK).

Pozwoli to na uruchomienie nowych e-usług. Wśród nich będą m.in. aplikacje "Sprawdź moje uprawnienia" oraz "Sprawdź informację o punktach karnych", dające dostęp online dla kierowców do własnych danych. Kierowca będzie mógł w ten sposób sprawdzić np., ile ma już punktów karnych i jakie popełnił naruszenia. E-usługi mają w przyszłości pozwolić na opłacenia online mandatu; usługa "Mój pojazd" pozwoli właścicielom na dostęp online do danych i informacji o własnym pojeździe.

Sejm rozpatrzy zmiany w ustawie o Straży Granicznej; zakładają one, że w przypadku zakłócenia porządku publicznego w rejonie przejścia granicznego lub w strefie nadgranicznej, czyli na obszarze gmin przyległych do granicy, SG będzie mogła skorzystać ze wsparcia wojska. Według MSW, celem zmian jest wzmocnienie systemu bezpieczeństwa państwa.

W myśl regulacji oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych będą mogły zostać użyte do pomocy funkcjonariuszy SG, w szczególności w sytuacjach: "bezpośredniego zagrożenia zamachem na nienaruszalność granicy państwowej, sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa powszechnego dla życia, zdrowia lub wolności obywateli lub bezpośredniego zagrożenia zamachem na obiekty lub urządzenia wykorzystywane przez Straż Graniczną". Przesłanką do takiej decyzji ma być też atak terrorystyczny lub zagrożenie takim atakiem.

Posłowie zajmą też dwoma poselskimi i prezydenckim projektem ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Zakładają one możliwość przeznaczenia gruntów I-III klasy na terenie zabudowanym na cele nierolne, bez zgody ministra rolnictwa.

Ustawa dopuszczająca odrolnienie półhektarowych działek I-III klasy bez zgody ministra rolnictwa została uchwalona w 2013 r. z inicjatywy PSL. Jednak prezydent ją zawetował, argumentując, że taka zmiana przepisów znacznie zmniejszała ochronę gruntów najbardziej wartościowych rolniczo i zapowiedział wówczas przygotowanie własnego projektu. Podkomisja pracowała nad trzema projektami. Za bazowy przyjęto ten, który wprowadzał najdalej idące ograniczenie. Zakłada on, że odrolnienie dobrych jakościowo gruntów jest możliwe bez zgody ministra rolnictwa, ale gdy spełni się wszystkie warunki jednocześnie.

Sejm rozpatrzy także projekt nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego. Przewiduje on wprowadzenie ustawowych przesłanek do kwalifikowania więźniów jako szczególnie niebezpiecznych. Obecnie nie ma takich precyzyjnych przesłanek.

Celem projektu jest dostosowanie prawa do wymagań wynikających z wyroków wydanych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w dwóch sprawach, które przeciwko Polsce wytoczyli osadzeni. W obu Trybunał stwierdził naruszenie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności przez długotrwałość nałożenia na osadzonych surowych rygorów wynikających z zakwalifikowania ich do kategorii tzw. więźniów niebezpiecznych. Do ETPC wpłynęły kolejne skargi w podobnych sprawach.

W porządku obrad są także poprawki Senatu do ustawy, która od 2016 r. podniesie wydatki obronne do poziomu co najmniej 2 proc. PKB. Senat chce, by MON nie miało obowiązku zasięgania opinii sejmowej komisji obrony przy wydawaniu zarządzenia dotyczącego programu rozwoju sił zbrojnych. Utrzymano natomiast obowiązek opiniowania przez komisję wydawanych przez rząd szczegółowych kierunków przebudowy i modernizacji technicznej wojska na kolejne 10 lat; w tym wypadku senatorowie opowiedzieli się jedynie za wykreśleniem - jako zbędnego - zapisu, że opinia będzie wyrażana w formie uchwały.

Inna poprawka doprecyzowuje przepisy dotyczące wydatków na badania naukowe i prace rozwojowe (nowela przewiduje, że ich udział w wydatkach obronnych będzie wynosił co najmniej 2,5 proc., czyli 0,05 proc. PKB). Ostatnie propozycje Senatu mają utrzymać w mocy obecny program rozwoju sił zbrojnych (inaczej zostałby uchylony, bo ustawa nowelizuje przepisy, które były podstawą do jego wydania), natomiast nowy cykl planistyczny zostanie wprowadzony od planu na lata 2017-26.

Ustawa zakłada przeznaczanie na obronność co najmniej 2 proc. PKB z roku poprzedniego, począwszy od 2016 r. Obecnie wskaźnik ten wynosi 1,95 proc. PKB. Ubiegłoroczny budżet obronny wyniósł ok. 32 mld zł. Według szacunków po nowelizacji wydatki obronne wzrosną ok. 1 mld zł rocznie.

Sejm zajmie się też projektem zmian w ustawie o świadczeniach rodzinnych autorstwa ministerstwa pracy. Zakłada on składanie przez internet wniosku o przyznanie zasiłku, elektroniczną wymianę informacji pomiędzy urzędami, przeprowadzanie wywiadu środowiskowego za pomocą e-kwestionariusza. Projekt obejmuje zmiany w ustawach: o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, o pomocy społecznej, o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, o Karcie Dużej Rodziny oraz w Prawie o ruchu drogowym.

Zmiany mają m.in. usprawnić proces składania wniosków i przyznawania różnego rodzaju świadczeń. W tym celu wprowadzona ma zostać np. możliwość składania dokumentów przez internet oraz wymiany informacji pomiędzy instytucjami zaangażowanymi w ten proces drogą elektroniczną; urzędnicy będą też mogli samodzielnie pozyskiwać informacje z różnego rodzaju rejestrów. Ma to odciążyć osoby wnioskujące o świadczenia socjalne, ponieważ nie będą musiały starać się o szereg zaświadczeń z różnych instytucji.

Sejm ma też zakończyć prace nad przepisami pozwalającymi sądom przejść od protokołowania do nagrywania procesów karnych. W Kpk pojawi się obowiązek nagrywania rozpraw przy jednoczesnym utrzymaniu pisemnego ich protokołowania.

Posłowie rozpatrzą też propozycja zmian w Prawie o ustroju sądów powszechnych, które dotyczą statusu i usytuowania rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych (tzw. RODK-ów) oraz podporządkowania ich sądom okręgowym. Celem projektu jest powstanie opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów w miejsce rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych.

Sejm będzie kontynuował prace nad projektem nowelizacji przepisów, które pozwolą karać mandatami posłów i senatorów oraz m.in. prokuratorów. Zakładają one, że przyjęcie mandatu karnego, albo uiszczenie grzywny za wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji przez prokuratora, posła, senatora, RPD, GIODO lub szefa IPN automatycznie stanowiłoby oświadczenie o wyrażeniu przez niego zgody na pociągnięcie go do odpowiedzialności w tej formie. Oznacza to, że osoby te mogłyby zapłacić mandat drogowy w momencie zatrzymania przez służby drogowe.

Obecnie jest tak, że zgodę na to musi najpierw wyrazić: w przypadku posła, RPD, GIODO i szefa IPN - Sejm, w przypadku senatora - Senat, a jeśli chodzi o prokuratora (również prokuratora generalnego) - sąd dyscyplinarny.

Posłowie zajmą się też projektem przywracającym instytucję asesora sędziowskiego, który przygotowała Kancelaria Prezydenta. Asesorów sędziowskich nie ma w polskich sądach od wiosny 2009 r. To efekt wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r., gdy TK uchylił ówczesne przepisy o asesorach, stwierdzając niezgodność z trójpodziałem władzy reguły, zgodnie z którą asesorów powołuje minister sprawiedliwości - reprezentant władzy wykonawczej. Uchwalono w związku z tym nowe przepisy likwidujące asesurę i przewidujące, że sędziami mają zostawać absolwenci Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury (KSSiP).

Jednak - jak wskazywało m.in. Ministerstwo Sprawiedliwości, opierając się na kilkuletnich doświadczeniach - okazało się, że asesura jest najlepszym sposobem weryfikacji, czy kandydat na sędziego sprawdza się w tej roli. Stąd skierowany do Sejmu przez prezydenta projekt nowelizacji usp, który asesurę ma przywrócić. Sejm pracuje nad nim od ponad roku.

W projekcie - aby pozostać w zgodzie z wyrokiem TK - zaproponowano, że nowa asesura musi być jak najbardziej zbliżona do zawodu sędziowskiego we wszystkich aspektach, żeby nie było już zarzutu niekonstytucyjności.

Posłowie zapoznają się też ze sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2014 roku oraz informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2014 roku. (PAP)