Tradycja Grobów Pańskich obecna w Polsce od ok. XVI wieku [wideo]

2015-04-04, 11:13  Polska Agencja Prasowa
Grób Pański w bydgoskiej parafii św. Mikołaja w Starym Fordonie. Fot. PAP/Tytus Żmijewski

Grób Pański w bydgoskiej parafii św. Mikołaja w Starym Fordonie. Fot. PAP/Tytus Żmijewski

Grób Pański w bydgoskiej parafii św. Mikołaja w Starym Fordonie. Fot. PAP/Tytus Żmijewski

Grób Pański w bydgoskiej parafii św. Mikołaja w Starym Fordonie. Fot. PAP/Tytus Żmijewski

Tradycja dekorowania Grobów Pańskich i ich nawiedzania rozwinęła się w Polsce ok. XVI wieku. Ma wymiar religijny, symboliczny i społeczny - mówi PAP ks. prof. Leon Dyczewski z KUL.

Zdaniem ks. prof. Dyczewskiego tradycja "chodzenia na Groby Pańskie", jaka pozostała w Polsce, nie istnieje już nigdzie w Europie. Tylko u nas, jak ocenił, symbolika Grobu Pańskiego ma też związek z wydarzeniami z życia narodu. Rozmówca PAP wspomniał symboliczne Groby Pańskie po katastrofie smoleńskiej. "Groby Pańskie mają u nas znaczenie religijne, społeczne i artystyczne" - podkreślił.

Ks. prof. Józef Naumowicz z UKSW uważa, że tradycja Grobów Pańskich postała w IV wieku w Jerozolimie, bo wierni chcieli obchodzić tajemnicę męki i śmierci Jezusa w miejscu, w którym się one faktycznie dokonały. Później, kiedy Palestyna została zajęta przez muzułmanów, w Europie zaczęły powstawać różne Golgoty, Kalwarie, Drogi Krzyżowe, odbywały się widowiska Męki Pańskiej, wyjazdu Jezusa do Jerozolimy. Dodał, że w średniowieczu bardzo popularnym dramatem było Nawiedzenie Grobu Pańskiego.

W Europie pierwsze wzmianki o Grobie Pańskim wiążą się ze św. Ulrykiem, biskupem Augsburga w X wieku; po odprawieniu nabożeństwa chował on Najświętszy Sakrament do skrytki za ołtarzem i przysłaniał kamieniem.

"Dekorowanie Grobu Chrystusa, ta tradycja, którą mamy do dziś, przypada w Polsce na XVI wiek. Centralne miejsce zajmuje w nim monstrancja z Najświętszym Sakramentem, zawsze okryta przezroczystym welonem, który ma przypominać całun. Obok jest figura Jezusa, wiele kwiatów i świec. Teraz już nie kładzie się do grobu krzyża, tylko umieszcza się go gdzieś nieopodal, na katafalku. Wierni podchodzą i oddają mu cześć" - wyjaśnił ks. prof. Naumowicz.

Według ks. prof. Dyczewskiego tradycję adoracji Grobu Pańskiego upowszechniał w Polsce zakon bożogrobców. "Groby nabrały dekoracyjności dopiero w okresie baroku i reformacji. Umieszczano przy nich skały, kamienie, stawiano warty, np. żołnierzy czy przedstawicieli różnych warstw społecznych. Niektórzy nawet mówią, że dramat polski wywodzi się z inscenizacji Grobu Pańskiego" - powiedział PAP.

Obaj rozmówcy PAP podkreślili, że w okresie zaborów Groby Pańskie stały się miejscem manifestowania uczuć i wiary w to, że Polska powstanie. "Takie samo znaczenie - pozareligijne, patriotyczne - miały Groby w czasie II wojny św., komunizmu, stanu wojennego. Religia i kontekst czasów ze sobą współistniały. Kościół to dopuszcza, bo męka Chrystusa nie może być odłączona od życia. Następuje aktualizacja tego wydarzenia" - wyjaśnił ks. prof. Naumowicz.

Ks. prof. Dyczewski dodał, że w XIX wieku "na Groby Pańskie" chodziły całe rodziny, znajomi. "Kroniki mówią, że najbardziej popularne to było w Krakowie i Warszawie. Były kolejki, by wejść do kościoła i zobaczyć grób, chodziło się do kościoła rodzinnie, w grupie bliskich, w ramach warstw społecznych - warstwy bogate chodziły po południu, a ubogie wieczorem" - dodał.

Modnym zwyczajem było kwestowanie przy Grobie Pańskim przez dostojne, eleganckie panie z bogatych rodzin. "Im która była ładniejsza, ta więcej datków na biednych dostawała" - powiedział ks. prof. Dyczewski. Dodał, że prawo do zbierania datków miały tylko osoby wydelegowane przez Kościół czy bractwa, żebracy stali poza kościołem. (PAP)

Groby Pańskie w filmowej relacji PAP. Źródło: Polska Agencja Prasowa

Kraj i świat

Pierwsze w Polsce centrum głosu dla profesjonalistów

2015-04-15, 14:03

Średniowieczny Pontyfikał Płocki po 75 latach wrócił do Polski

2015-04-15, 13:59

Dowódca sił NATO w Europie: niech Rosja nie podsyca konfliktu na Ukrainie

2015-04-15, 13:57

Resort nauki zachęca do podpisywania Europejskiej Karty Naukowca

2015-04-15, 13:56

KE oskarża koncern Google o wykorzystywanie dominującej pozycji

2015-04-15, 12:13

Zdaniem papieża, teoria gender to wyraz frustracji i rezygnacji

2015-04-15, 12:12

NIK krytycznie o jakości robót drogowych nadzorowanych przez GDDKiA

2015-04-15, 11:51
Prezydent podsumował kadencję zapowiedział program dla młodych

Prezydent podsumował kadencję; zapowiedział program dla młodych

2015-04-15, 11:08

Ponad 60 proc. Rosjan godzi się na mniejsze prawa w imię porządku w kraju

2015-04-15, 11:07

Policjanci poszukują 10-letniej Mai z Wołczkowa, uruchomiono Child Alert

2015-04-15, 11:06
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę