Grabarczyk: projekt ustawy o pomocy prawnej - z MS do rządu
Minister sprawiedliwości podczas konferencji nt. inauguracji Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem oraz projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Fot. PAP/Leszek Szymański
W Ministerstwie Sprawiedliwości zakończyły się prace nad projektem ustawy o darmowej pomocy prawnej, informacji i edukacji prawnej - powiedział szef tego resortu Cezary Grabarczyk. Według niego, do końca marca rząd ma skierować projekt do Sejmu.
Jak mówił minister na konferencji prasowej inaugurującej Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem, nieodpłatna pomoc prawna powinna stanowić część pomocy całorocznie świadczonej przez państwo obywatelom. Oznajmił, że resort zakończył prace nad projektem "Prawo dla każdego", który premier Ewa Kopacz zapowiadała w expose.
Dotyczy on ustawy, która ma uzyskać nazwę "o nieodpłatnej pomocy prawnej, informacji prawnej i edukacji prawnej społeczeństwa". Po konsultacjach i uzgodnieniach projekt trafił właśnie do kancelarii premiera, niebawem ma stanąć na posiedzeniu Komitetu Stałego Rady Ministrów i - jak dodał Grabarczyk - "wszystko wskazuje na to, że dotrzymamy założonego marcowego terminu, gdy projekt rozpatrzy rząd".
Grabarczyk przypomniał, że w wyniku konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych do projektu wprowadzono trzeci filar - oprócz zapowiadanej od początku darmowej pomocy prawnej i informacji prawnej dołożono edukację prawną społeczeństwa, której realizację powierzy się organizacjom społecznym.
"Dzięki temu uzyskają one udział w świadczeniu poradnictwa prawnego" - podkreślił i dodał, że jedna piąta z ponad 1500 punktów poradnictwa prawnego ma być realizowana przez organizacje pozarządowe, współpracujące z adwokatami lub radcami prawnymi. Dodał, że w przyszłości organizacji tych może być jeszcze więcej, bo po 1,5 roku funkcjonowania systemu minister przeanalizuje sytuację "w kierunku poszerzenia udziału organizacji pozarządowych w świadczeniu pomocy prawnej".
Wprowadzenie do projektu trzeciego modułu: edukacji prawnej (obok pomocy i informacji), to główne zadanie dla organizacji pozarządowych - zakłada ministerstwo. Jego realizacja ma polegać na tym, że państwo w ramach procedury konkursowej wyłoni do realizacji zgłaszane przez te organizacje programy edukacyjne.
Minister oświadczył też, że uprawnionymi do otrzymania bezpłatnej pomocy prawnej byłyby nie tylko - jak dotąd zakładano - osoby spełniające kryteria przyznania świadczeń z pomocy społecznej, ale też osoby pokrzywdzone w wyniku zdarzeń nagłych takich jak katastrofa naturalna, klęska żywiołowa czy awaria techniczna. Ponadto do listy uprawnionych dopisano posiadaczy Karty Dużej Rodziny. Według Grabarczyka w resortach sprawiedliwości i pracy analizowano, czy dokooptowanie do systemu posiadaczy Karty Dużej Rodziny nie przekroczy budżetu ustawy. "Nasze szacunki gwarantują, że system się nie zawali" - powiedział minister.
Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej ma wejść w życie od początku 2016 r. Rząd - według zapowiedzi Ministerstwa Sprawiedliwości - zajmie się projektem w marcu. Jednym z głównych założeń projektu jest utworzenie w kraju co najmniej 1549 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna dla osób uprawnionych do świadczeń z pomocy społecznej. Obecnie progi dochodowe uprawniające do takich świadczeń wynoszą 542 zł miesięcznie dla osoby samotnej i 456 zł na osobę w rodzinie.
Punkt świadczenia pomocy prawnej będzie organizowany dla 25 tys. mieszkańców na poziomie powiatowym. Jeżeli powiat liczy mniej niż 50 tys. mieszkańców, to w takim powiecie będą przynajmniej dwa punkty; jeżeli zaś jest więcej mieszkańców, tych punktów będzie odpowiednio więcej na każde kolejne rozpoczynające się 25 tys. mieszkańców.(PAP)